Việt Nam là nguồn cung nhân lực công nghệ chất lượng

Trong bối cảnh nền kinh tế số toàn cầu đang phát triển mạnh mẽ và trở thành chủ đề "nóng", vai trò của nhân lực công nghệ thông tin (IT) trở nên vô cùng quan trọng, đặc biệt là nhân lực công nghệ Việt Nam. Theo ông Đàm Văn Thiện – Giám đốc Wata Software - thì lực lượng lao động chính là nòng cốt, đóng vai trò quyết định đến mọi cuộc cách mạng kinh tế, đặc biệt là kinh tế số. Ông nhấn mạnh rằng những sáng tạo và giải pháp mang tính đột phá trong thời đại AI hiện nay đều đến từ yếu tố con người, mang lại hiệu quả vượt bậc so với các giải pháp truyền thống.

Việt Nam đang nổi lên như một trung tâm tiềm năng về nhân lực công nghệ cao. Ông Thiện cung cấp những con số ấn tượng để chứng minh điều này. Cụ thể, Việt Nam đã liên tiếp ghi nhận những thành tựu đáng kể trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Năm 2023, Việt Nam đứng thứ bảy trên toàn cầu về dịch vụ chuyển đổi số và gia công phần mềm. Tiếp tục đà tăng trưởng, năm 2024, Việt Nam vươn lên vị trí thứ sáu toàn cầu về gia công phần mềm.

Ngành công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) của Việt Nam đã đóng góp một phần rất lớn vào nền kinh tế quốc gia, đạt con số 166 tỷ đô la và tăng trưởng 13.2% trong giai đoạn 2023-2024, bất chấp nhiều biến động và khó khăn chung của nền kinh tế toàn cầu. Điều này cho thấy sự chuẩn bị, hỗ trợ và nền tảng vững chắc giúp kinh tế Việt Nam vượt qua thử thách và duy trì tăng trưởng.

Mục tiêu của Việt Nam cho nền kinh tế số rất rõ ràng và đầy tham vọng. Ông Thiện cho biết, đến năm 2030, nền kinh tế số Việt Nam đặt mục tiêu chiếm 30% GDP quốc gia, một con số đầy thách thức nhưng cũng khẳng định vị thế trung tâm và quan trọng của kinh tế số.

Lý do để tin tưởng vào mục tiêu này, theo ông Thiện, nằm ở tiềm năng to lớn của lực lượng lao động công nghệ cao Việt Nam. Ông chia sẻ rằng hiện tại, Việt Nam có hơn 500.000 kỹ sư công nghệ chất lượng cao, có kinh nghiệm đang hoạt động. Đặc biệt, đây là một lực lượng rất trẻ, với 75% kỹ sư dưới 35 tuổi. Hằng năm, có thêm khoảng 50.000 đến 100.000 kỹ sư mới được đào tạo từ các trường đại học và trung tâm chuyên biệt, tiếp tục gia nhập thị trường công nghệ. Ông Thiện khẳng định đây là một lực lượng rất tiềm năng, có khả năng tạo ra những ảnh hưởng và đóng góp to lớn vào quá trình phát triển kinh tế số.

Sự hỗ trợ từ chính phủ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực và nền kinh tế số. Ông Thiện thông tin rằng chính phủ Việt Nam đã đưa ra ba mục tiêu chính là chính phủ số, kinh tế số và xã hội số để thúc đẩy kinh tế quốc gia. Cụ thể, trong tầm nhìn 2025-2030, chính phủ đặt mục tiêu 80% dịch vụ công sẽ được thực hiện bằng kỹ thuật số, 90% công việc trong các công việc hành chính sẽ thực hiện bằng số, và 100% dữ liệu sẽ được số hóa.

Để tạo môi trường thuận lợi, chính phủ cũng ban hành những chính sách rất thiết thực, đặc biệt là chính sách thuế ưu đãi cho các công ty hoạt động trong lĩnh vực số, với miễn thuế lên tới 4 năm và giảm 50% thuế trong 9 năm tiếp theo. Điều này nhằm kích cầu và tối ưu hóa khả năng của lực lượng công nghệ. Ông Thiện, với kinh nghiệm vận hành và quản trị doanh nghiệp, đánh giá đây là một chính sách hỗ trợ cực kỳ thuận lợi cho các doanh nghiệp công nghệ số.

Bên cạnh đó, luật dữ liệu sẽ được ban hành từ ngày 1 tháng 7 năm 2025 nhằm hạn chế tối đa rủi ro, giúp các doanh nghiệp và nhà đầu tư cảm thấy an toàn khi hoạt động.

Nền tảng hạ tầng như 5G cũng đang được phát triển mạnh mẽ để tạo cơ chế hoạt động hiệu quả nhất cho các công ty công nghệ thông tin. Việt Nam cũng tự hào có trên 18 trường đại học và hơn 520 trung tâm đào tạo về công nghệ thông tin, góp phần tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao dồi dào hàng năm.

Ông Thiện nhấn mạnh rằng những yếu tố này đã khiến Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn đối với các đối tác, nhà đầu tư và các công ty hàng đầu thế giới. Các tập đoàn lớn như Nvidia, Google, Apple đều đang tiến hành các hoạt động trực tiếp và hợp tác tại Việt Nam, bởi họ nhận thấy tiềm năng lớn về lực lượng lao động, cơ chế và đặc biệt là nhân lực công nghệ cao của Việt Nam.

Về hiệu quả, ông Thiện chỉ ra một lợi thế cạnh tranh quan trọng: tỷ lệ kỹ sư Việt Nam có khả năng làm việc trực tiếp với đối tác và khách hàng nước ngoài bằng tiếng Anh rất cao, trong khi chi phí chỉ chiếm khoảng 30% đến 50% so với thị trường quốc tế. Điều này góp phần lớn vào hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp nước ngoài.

Ông Thiện tự tin khẳng định rằng lực lượng lao động Việt Nam có thể là điểm đến thu hút và đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và dẫn dắt nền kinh tế số, chuyển đổi số của quốc gia nói riêng và toàn cầu nói chung. Bốn yếu tố chính tạo nên sức mạnh này là kinh nghiệm, sức trẻ đầy năng lượng và sáng tạo, chi phí phù hợp, và một hệ sinh thái hỗ trợ từ giai đoạn đào tạo đến phát triển và tăng trưởng. Với tất cả những yếu tố đó, ông Thiện khẳng định rằng Việt Nam hoàn toàn có thể tự tin trở thành một lực lượng đóng góp và dẫn dắt trong quá trình chuyển đổi số và phát triển kinh tế số toàn cầu.