VNDirect: Đầu tư công sẽ là điểm sáng trong năm 2023

>> Khơi thông thị trường vốn 2023: Chờ hiệu ứng đầu tư công và ổn định tiền tệ

Theo Báo cáo Chiến lược của Công ty CP Chứng khoán VNDirect vừa công bố, giải ngân vốn đầu tư công trong năm 2023 sẽ tăng trưởng 20-25% so với cùng kỳ. Do đó, VNDirect đánh giá cao triển vọng phát triển cơ sở hạ tầng trong năm tới khi các vấn đề về thiếu hụt nguồn cung đá, cát và giá vật liệu xây dựng cao hầu như đã được giải quyết. Mới đây, 12 gói thầu đầu tiên tại Cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2 với tổng giá trị 52.280 tỷ đồng đã chính thức được khởi công từ ngày 01/01/2023. Bên cạnh đó, 13 gói thầu còn lại tại Cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2, đường vành đai 3 (TP.HCM) và vành đai 4 (Hà Nội) cũng sẽ dự kiến bắt đầu thi công trong nửa đầu năm 2023.

Cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2 sẽ là điểm nhấn chính

Nhằm bù đắp cho sự suy giảm của các động lực tăng trưởng khác, Chính phủ đã công bố dự toán ngân sách năm 2023, trong đó vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước (hay còn gọi là đầu tư công) ước đạt 698.867 tỷ đồng, tăng 28,9% so với kế hoạch năm trước. Con số này bao gồm vốn phân bổ cho các dự án thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội.

Giải ngân vốn đầu tư công năm 2023 sẽ tăng 20-25% so với giải ngân thực tế năm 2022 nhờ: Nút thắt thiếu đá xây dựng và đất đắp đã được giải quyết khi Chính phủ cấp phép khai thác cho các mỏ mới; và Giá vật liệu xây dựng như sắt thép, xi măng, đá xây dựng được dự báo sẽ giảm trong năm tới.

Theo Bộ Giao thông Vận tải (GTVT), hàng loạt dự án hạ tầng giao thông trọng điểm sẽ được khởi công từ đầu năm 2023, bao gồm: CTBN giai đoạn 2 (tháng 01/2023); nhà ga hành khách và đường băng sân bay tại Sân bay Long Thành (tháng 01/2023); cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu (tháng 4/2023) và cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột (tháng 6/2023). Trong khi đó, 11 dự án thành phần của Cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 1 vẫn sẽ được đẩy mạnh thi công và hoàn thành lần lượt trong giai đoạn 2022-2024.

Cơ hội giành được các gói thầu quy mô lớn của những doanh nghiệp hàng đầu

Nhằm rút ngắn thời gian thực hiện dự án, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đã được phép chỉ định thầu tại CTBN giai đoạn 2 đối với các gói thầu tư vấn, xây lắp, di dời hạ tầng kỹ thuật, đền bù giải phóng mặt bằng và tái định cư. Bộ cũng đã công bố các tiêu chí lựa chọn nhà thầu xây lắp rất khắt khe nhằm đảm bảo các dự án được thực hiện một cách minh bạch.

Năng lực tài chính và kinh nghiệm thi công sẽ là những tiêu chí quan trọng để lựa chọn nhà thầu. Do đó, những công ty hàng đầu với hồ sơ tốt như Tổng Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (VCG), CTCP Đầu tư Hạ tầng Giao thông Đèo Cả (HHV), Tập đoàn CIENCO4 (C4G) sẽ có nhiều lợi thế để giành được các gói thầu lớn. Mới đây, cả ba doanh nghiệp này đều đã được chỉ định tham gia thi công tại 12/25 gói thầu đầu tiên tại Cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2. Bên cạnh đó, theo tiến độ thực hiện các dự án cao tốc, nhóm doanh nghiệp nhựa đường cũng sẽ được hưởng lợi từ ngày quý1/2023.

>> Tập trung nguồn lực cho những dự án đầu tư công trọng điểm quốc gia

Bộ GTVT cũng đặt kế hoạch lựa chọn xong nhà thầu tại 13 dự án còn lại trước ngày 10/01/2023 và khởi công trong ngày 15/01/2023. VNDirect kỳ vọng những doanh nghiệp trên có thể sẽ tiếp tục giành thêm những gói thầu quy mô lớn tiếp theo. Đây sẽ là động lực giúp doanh thu nhóm các công ty này bứt phá trong giai đoạn 2023-2025.

Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đang cho thấy quyết tâm rút ngắn tiến độ tại Cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2 với hàng loạt giải pháp như: sớm thực hiện đề bù và giải phóng mặt bằng (tất cả các dự án đều đã hoàn thành từ 60-75%) và ban hành Nghị quyết 18 cho phép giao trực tiếp mỏ vật liệu trong hồ sơ khảo sát mỏ phục vụ dự án cho các nhà thầu giúp thời gian thực hiện thủ tục cấp phép được rút ngắn hơn đáng kể so với Cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 1. Theo đó dòng tiền các nhà thầu tham gia thi công Cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2 cũng sẽ được cải thiện đáng kể so với các dự án khác.

Chờ đợi từ siêu dự án sân bay Long Thành

Theo TCT Cảng hàng không Việt Nam (ACV), các gói thầu thi công nhà ga và đường băng sân bay sẽ được khởi công trong quý 1/2023. VNDirect kỳ vọng liên danh những doanh nghiệp xây lắp dân dụng lớn như CTCP Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình (HBC), CTCP Xây dựng Coteccons (CTD), CTCP Xây dựng Phục Hưng Holdings (PHC) sẽ có khả năng cạnh tranh để tham gia thi công gói thầu nhà ga hành khách. Trong khi Tập đoàn CIENCO4 (C4G) đang là ứng cử viên “sáng giá” cho gói thầu thi công đường băng sân bay nhờ kinh nghiệm tham gia tại hàng loạt dự án đường băng sân bay như Tân Sơn Nhất, Cam Ranh, Phú Quốc,… Mặt khác, việc khởi công sân bay Long Thành cũng sẽ thúc đẩy tăng trưởng nhu cầu của các doanh nghiệp đá xây dựng tại khu vực Đông Nam Bộ trong giai đoạn 2023-2024.

Dự án sân bay Long Thành vừa được khởi công xây dựng san nền và làm móng, đây sẽ là động lực tăng trưởng chính đối với nhu cầu đá xây dựng tại khu vực Đông Nam Bộ thời gian tới. VNDirect tin rằng những doanh nghiệp niêm yết sở hữu những mỏ đá nằm gần sân bay Long Thành sẽ được ưu tiên huy động nhờ sở hữu lợi thế và chất lượng sản phẩm.

Mặt khác, việc cấp phép khai thác cho các mỏ đá xây dựng đang gặp khó khăn ở cả việc gia hạn thời gian, tăng công suất khai thác và đặc biệt là cấp phép khai thác mỏ đá mới do (1) sự phản đối của người dân địa phương khi việc khai thác đá đang để lại nhiều hệ lụy xấu đến môi trường và (2) hầu hết các mỏ đá cũ (đã hết thời hạn khai thác) đều chưa thực hiện các thủ tục đóng mỏ theo như cam kết ban đầu. Do đó, các doanh nghiệp đá xây dựng niêm yết đang sở hữu các mỏ đá có thời gian khai thác dài, công suất khai thác lớn sẽ có nhiều lợi thế so với các đối thủ cạnh tranh và được hưởng lợi từ nhu cầu xây dựng hạ tầng giao thông rất lớn của Việt Nam trong giai đoạn 2022-2030.