Vụ doanh nghiệp bị “trát” nộp thuế ở Nghệ An – Bài 3: Trăm dâu đang đổ…nhà đầu tư?

Thiệt hại “kép” về mặt kinh tế là điều khó thể tránh khỏi vì chủ đầu tư vừa mất doanh thu do uy tín, hình ảnh bị xấu đi, vừa phải nộp thêm một số khoản thuế mà họ cho rằng đáng nhẽ ra không phải chi trả. Đáng nói hơn, về lâu dài, điều này không những làm ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp mà còn có thể trở thành rào cản, nỗi ám ảnh đối với các nhà đầu tư khác khi có ý định nghiên cứu, tìm hiểu tham gia đầu tư, rót vốn vào Nghệ An...

“Nút thắt” ở đâu?

Trước đó, Diễn đàn Doanh nghiệp liên tiếp đăng tải các bài viết liên quan đến kiến nghị của một số chủ đầu tư dự án trên địa bàn tỉnh Nghệ An trong việc xác định phần diện tích chậm tiến độ, phương án tính toán khoản tiền nộp bổ sung và đối tượng phải đóng tiền chậm tiến độ xây dựng. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa được chính quyền địa phương cùng các sở, ngành có liên quan giải quyết triệt để.

Cụ thể, nhiều dự án khu đô thị mới, dự án phát triển nhà ở trên địa bàn tỉnh Nghệ An như: Dự án của Công ty CP Danatol tại phường Vinh Tân, TP Vinh; dự án của Công ty CP Tổng Công ty Sài Gòn Land tại xã Nghi Kim, TP Vinh; dự án của Công ty TNHH Thành Thái Thịnh tại phường Bến Thủy, TP Vinh… sau khi xây dựng xong công trình hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, chủ đầu thư hoàn thiện phần thô một số hạng mục nhà ở thấp tầng.

>>Nghệ An: Áp lực từ các khoản thuế, doanh nghiệp “kêu cứu”?

Đối với phần đất nhà ở thấp tầng đã được cấp thẩm quyền cho phép chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo hình thức phân lô bán nền theo quy định của pháp luật hiện hành để hộ gia đình, cá nhân tự xây dựng nhà ở thì các trường hợp trên đã hoàn thành thủ tục, nghĩa vụ tài chính và được nhà nước cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Thống kê đã cho thấy rõ điều đó, điển hình như: Dự án Khu đô thị mới Cửa Tiền tại phường Vinh Tân, TP Vinh do Công ty CP Danatol làm chủ đầu tư đã xây dựng xong 371/576 căn nhà ở thấp tầng và các hạng mục khác, hiện còn 1 nhà văn hóa với diện tích 1.223,23m2 và 236 nhà ở thấp tầng với diện tích 27.946,91m2 chưa xây dựng; Dự án Khu nhà ở tổng hợp VINHLAND của Công ty CP Tổng Công ty Sài Gòn Land tại xã Nghi Kim, TP Vinh đã chuyển nhượng và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 229 hộ gia đình cá nhân với diện tích 34.811,4m2;…

Tuy nhiên, theo tìm hiểu của PV, trên thực tế, tại một số dự án vẫn còn có nhiều lô đất của các hộ gia đình, cá nhân chưa xây dựng nhà ở, chậm trên 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa.

Mấu chốt xảy ra kiến nghị ở đây xuất phát từ việc sau khi có văn bản gia hạn sử dụng đất của cấp có thẩm quyền, Cục Thuế tỉnh Nghệ An lại đưa ra thông báo số tiền chủ đầu tư phải nộp cho nhà nước khoản tiền tương ứng với mức tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tương ứng với thời gian được gia hạn đối với toàn bộ diện tích của dự án…?!

>>Vụ doanh nghiệp bị “trát” nộp thuế ở Nghệ An: “Trống đánh xuôi, kèn thổi ngược”?

Về nội dung này, các đơn vị chủ đầu tư đã đồng loạt tỏ rõ quan điểm không đồng ý với phương án nêu trên của ngành thuế địa phương và đề nghị chỉ tính tiền chậm nộp tiến độ đối với phần diện tích đất của dự án chưa xây dựng các hạng mục, công trình theo quy hoạch chi tiết.

Cụ thể là không tính đối với diện tích đất đã hoàn thành công trình theo đúng quy hoạch và diện tích đất đã hoàn thành việc chuyển nhượng cho hộ gia đình, cá nhân tự xây dựng nhà ở.

Chưa có căn cứ để giải quyết

Chính vì lẽ đó, trong suốt thời gian qua, các đơn vị chủ đầu tư dự án trên địa bàn đã liên tục gửi đơn kiến nghị đến UBND tỉnh cùng các sở, ban ngành liên quan nhằm tháo gỡ, giải quyết những vướng mắc nêu trên. Trong đó, đáng quan tâm nhất là về phương án tính toán khoản tiền thuế và các khoản thu khác thuộc ngân sách nhà nước mà họ cho rằng còn chưa hợp lý.

Trao đổi với PV, đại diện một đơn vị chủ đầu tư cho hay: “Đối với phần diện tích đất mà tỉnh cho phép chủ đầu tư chuyển nhượng cho hộ gia đình, cá nhân tự xây dựng nhà ở, khi mà chủ đầu tư đã chuyển nhượng và hoàn thành thủ tục sang bìa cũng như các nghĩa vụ tài chính liên quan với nhà nước rồi thì người dân là chủ thể sử dụng đất.

>>Nghệ An: Hơn 1 thập kỷ loay hoay với dự án “di dân khẩn cấp”

Việc xây dựng nhà ở là quyền của người dân. Trong khi đó, ngành thuế lại xử phạt bên chủ đầu tư về việc chậm tiến độ như vậy là chưa hợp tình, hợp lý. Bởi lẽ nếu như 10 năm, 20 năm sau… người dân vẫn chưa xây dựng nhà ở thì chúng tôi vẫn phải nộp phạt như thế???!. Chính vì vậy, điều chúng tôi muốn biết rõ là vai trò, trách nhiệm chủ thể sử dụng đất và chủ thể bị chậm tiến độ ở đây là ai?.

Tuy nhiên, qua tìm hiểu được biết, sau nhiều buổi tổ chức đối thoại cùng các công văn trả lời kiến nghị cho doanh nghiệp, đến thời điểm hiện tại, các đơn vị chủ đầu tư vẫn chưa nhận được câu trả lời rõ ràng của chính quyền địa phương cùng sở, ngành có liên quan là việc Chi cục Thuế TP Vinh áp thuế theo phương án tính toán các khoản thu như thế là đúng hay sai?!

Liên quan đến vấn đề này, vào ngày 22/02/2024, ông Bùi Thanh An – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An đã ký một văn bản gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường nêu quan điểm rằng, do hiện nay chưa có văn bản quy định, hướng dẫn cụ thể việc phân định trách nhiệm của các chủ thể (chủ đầu tư dự án, hộ gia đình cá nhân sử dụng đất đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) đang sử dụng đất của dự án trong trường hợp được nhà nước gia hạn tiến độ sử dụng đất hoặc bị thu hồi đất do vi phạm tiến độ nhưng không được gia hạn tiếp. Bởi vậy, tỉnh chưa có căn cứ để giải quyết kiến nghị của doanh nghiệp.

Điều đáng nói ở đây, trong khi mọi vướng mắc, kiến nghị chưa được giải quyết một cách rõ ràng thì Chi cục Thuế TP Vinh lại ban hành các văn bản thể hiện sẽ thực hiện các biện pháp cưỡng chế nợ thuế đối với doanh nghiệp, chủ đầu tư dự án trên địa bàn tỉnh?

Và vấn đề cốt lõi mà doanh nghiệp mong muốn nhất hiện nay, đó là sớm có câu trả lời cụ thể về nội dung vướng mắc nêu trên. “Với trách nhiệm là chủ đầu tư dự án, chúng tôi cam kết sẽ thực hiện nghĩa vụ nộp thuế đầy đủ đối với việc gia hạn tiến độ dự án sau khi được các cơ quan chức năng giải quyết kiến nghị” – đại diện một chủ đầu tư dự án chia sẻ.

Diễn đàn Doanh nghiệp sẽ tiếp tục thông tin.