Gửi bình luận
Ngân hàng Thế giới (WB) khuyến nghị các nước đang phát triển ở châu Á xem xét ký kết các hiệp định thương mại để tránh các quy định siết chặt.
Theo WB, các nền kinh tế đang phát triển của châu Á nên tăng cường quan hệ thương mại với các thị trường xuất khẩu để ứng phó với các biện pháp hạn chế thương mại chặt chẽ hơn.
"Mô hình phát triển của Đông Á dựa vào thị trường toàn cầu mở và sản xuất thâm dụng lao động đang bị thách thức bởi căng thẳng thương mại và công nghệ mới", Aaditya Mattoo, nhà kinh tế trưởng của WB phụ trách khu vực Đông Á và Thái Bình Dương, cho biết và nhấn mạnh biện pháp tốt nhất là tăng cường các thỏa thuận thương mại và trang bị cho mọi người các kỹ năng và sự linh hoạt để tận dụng lợi thế của các công nghệ mới.
Từng là động lực tăng trưởng của châu Á, Trung Quốc sẽ làm giảm triển vọng của khu vực thêm một năm nữa, làm chậm tốc độ tăng trưởng của khu vực từ 4,8% vào năm 2024 xuống còn 4,4% vào năm 2025.
Một chương trình kích thích do chính quyền Trung Quốc đưa ra vào tháng trước bao gồm cắt giảm lãi suất, củng cố thị trường bất động sản và bơm hàng tỷ đô la Mỹ vào thị trường chứng khoán có thể có tác động hạn chế đến tiêu dùng. Tuy nhiên, ông Mattoo lưu ý: "Cần phải nhớ rằng nhu cầu tín dụng yếu, do đó, khía cạnh tiền tệ thuần túy có thể không có tác động thực sự đến hoạt động kinh tế".
Theo báo cáo, phần còn lại của khu vực ngoại trừ Trung Quốc sẽ tăng trưởng ở mức 4,9% vào năm 2025 từ mức 4,7% vào năm 2024, dẫn đầu là Việt Nam với mức 6,5% và Philippines với mức 6,1%.
5 nền kinh tế hàng đầu Đông Nam Á đã được hưởng lợi trong những năm gần đây khi các nhà đầu tư và sản xuất tìm kiếm thị trường trung lập trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng. Ví dụ, WB phát hiện ra rằng xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ tăng nhanh hơn gần 25% so với xuất khẩu sang các thị trường khác trong giai đoạn 2018-2021.
Tuy nhiên, đầu tư vào các quốc gia này đã bắt đầu chậm lại và chưa mang lại sự tăng trưởng xuất khẩu tương tự cho Việt Nam khi so với Trung Quốc, quốc gia mà các nhà xuất khẩu ở Đông Nam Á vốn đã phụ thuộc vào nhu cầu trong quá khứ.
Theo báo cáo của WB: "Trước đây, các nền kinh tế khác ở Đông Á và Thái Bình Dương thường được hưởng lợi nhiều hơn từ nhu cầu nhập khẩu tăng cao của Trung Quốc, so với việc bị ảnh hưởng bởi sự cạnh tranh xuất khẩu ngày càng tăng của Trung Quốc."
WB cũng cảnh báo về việc các kênh xuất khẩu sang Mỹ đang thu hẹp khi Tổng thống mới thực thi các quy tắc xuất xứ chặt chẽ hơn. Cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã bắt đầu cuộc chiến thương mại với Trung Quốc trong nhiệm kỳ của mình, trong khi Phó Tổng thống Mỹ đương nhiệm Kamala Harris dự kiến sẽ tiếp tục lập trường "thận trọng nhưng kiên quyết" của chính quyền Biden đối với Trung Quốc.
Dưới thời Tổng thống Joe Biden, Mỹ đã áp thuế đối với các tấm pin mặt trời xuất khẩu của Đông Nam Á được phát hiện đã lách thuế đối với các sản phẩm của Trung Quốc vào tháng 6.
Các chuyên gia của WB khuyến nghị, việc ký kết các thỏa thuận thương mại sâu rộng với các đối tác thương mại lớn có thể đóng vai trò như một lá chắn chống lại những tác động tiêu cực của các chính sách thương mại và công nghiệp hạn chế của họ.
Hiện Việt Nam và Indonesia dẫn đầu khu vực về các hiệp định thương mại, trong khi Thái Lan đang đàm phán các thỏa thuận với Liên minh Châu Âu và Hiệp hội Mậu dịch tự do Châu Âu, bao gồm Iceland, Liechtenstein, Na Uy và Thụy Sĩ.
WB cho biết sản lượng công nghiệp và vốn hóa thị trường chứng khoán của các nước đang phát triển ở châu Á có thể giảm lần lượt tới 0,5% và 1%, trong bối cảnh bất ổn về chính sách tài khóa hoặc thương mại gia tăng.
Bên cạnh đó, các rủi ro khác đối với khu vực này bao gồm xung đột ở Trung Đông, nơi đã lan rộng vào tuần trước khi Israel xâm lược miền Nam Lebanon và Iran tấn công Israel vì vụ ám sát các nhà lãnh đạo Hamas và Hezbollah ở Iran và Lebanon. WB phát hiện ra rằng chi phí vận chuyển toàn cầu đã tăng gần 40% kể từ tháng 10 năm 2023, khi Hamas kích hoạt chiến tranh bằng cách tấn công Israel.
Một điểm đáng chú ý khác là tác động của công nghệ mới, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI), đối với thị trường lao động châu Á. Mặc dù tỷ lệ việc làm bị đe dọa bởi AI ở khu vực này thấp hơn so với các nền kinh tế phát triển do sự thống trị của công việc thủ công, nhưng điều này cũng có nghĩa là khu vực có thể ít có khả năng tận dụng lợi ích về năng suất mà AI mang lại.
