Xử lý hình sự vụ án về thực phẩm bẩn: Tín hiệu mừng!

Dùng hóa chất tẩy thực phẩm

Theo đó, ngày 1/11, Bùi Văn Sáng bị TAND quận Thủ Đức - TP Hồ Chí Minh xét xử về tội Vi phạm quy định về an toàn thực thẩm theo khoản 1, Điều 317 Bộ luật Hình sự có khung hình phạt từ phạt tiền 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng, hoặc phạt tù 1-5 năm.

Từ cáo trạng, Bùi Văn Sáng chỉ đạo các công nhân mua hóa chất tẩy trắng không rõ nguồn gốc tại chợ Tam Bình, Thủ Đức. Tiếp đó, lấy một muỗng cà phê hóa chất pha vào nước để ngâm 50 kg củ cải, cà rốt. Mỗi ngày, nhóm này ngâm khoảng 7-8 tấn hàng cho khách, thu lợi 3-4 triệu đồng. Sáng trả công 300.000 đồng một ngày cho mỗi công nhân.

Trước đó, ngày 13/4/2018, Công an TP Hồ Chí Minh phát hiện hành vi của nhóm Sáng. Ngày 8/6/2018, hồ sơ vụ việc được chuyển cho Công an quận Thủ Đức điều tra, xử lý về hành vi Vi phạm quy định về an toàn thực phẩm.

Kết quả giám định cho thấy, củ cải và cà rốt sau khi ngâm hóa chất, đem đi bán, có hàm lượng Sodium dithionete (Na2S204) và Sodium Sulfate (Na2S04). Theo quy định của Bộ Y tế, 2 hóa chất này không được sử dụng trong sản xuất thực phẩm. Hoá chất tẩy trắng có thể làm tổn thương hệ tiêu hóa, niêm mạc thành ruột, dẫn đến viêm loét ruột, dạ dày, tổn thương mao mạch. Người nào thường xuyên dùng thực phẩm bị tẩy trắng, lượng hoá chất sẽ tích tụ trong cơ thể, gây ung thư.

Nực cười ở chỗ, khi rả lời thẩm vấn của tòa, Bùi Văn Sáng nói không biết việc ngâm củ cải, cà rốt vào hóa chất sẽ ảnh hưởng đến chất lượng thực phẩm và sức khỏe người tiêu dùng.

Có thể nói, thực phẩm tươi sống như củ cải, cà rốt… được tẩy rửa như vậy có dư lượng hóa chất độc hại cao, nguy hiểm cho sức khỏe con người mà vẫn cho lưu thông, phân phối thì không khác nào tiếp tay, dung túng cho tội ác, cái ác!

Chưa bao giờ người tiêu dùng lại mong ngóng sự vào cuộc mạnh tay từ phía các cơ quan chức năng như bây giờ. “Bỏ tù”, “trừng trị mạnh tay” những kẻ kinh doanh thực phẩm bẩn,… là những ý kiến mà người tiêu dùng bày tỏ sau hàng loạt các vụ thực phẩm bẩn bị phát giác.

Cần tiếp tục xử lý những vụ việc khác để răn đe

Nền kinh tế của nước ta chuyển sang cơ chế thị trường, thực phẩm sản xuất, chế biến trong nước và nước ngoài nhập vào Việt Nam ngày càng nhiều chủng loại.

Từ đó, đã xuất hiện hành vi sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật không theo đúng quy định gây ô nhiễm nguồn nước; Để lại tồn dư các hóa chất trong thực phẩm; Sử dụng các chất phụ gia trong sản xuất bị lạm dụng; Tình hình sản xuất thức ăn, đồ uống giả, không đảm bảo chất lượng và không theo đúng thành phần nguyên liệu cũng như quy trình công nghệ đã đăng ký với cơ quan quản lý..v..v.

Một con số thống kê cho thấy, trung bình mỗi năm có khoảng gần 170 vụ với hơn 5.000 người mắc và hơn 27 người chết do ngộ độc thực phẩm. Giai đoạn 2011 – 2016 đã ghi nhận 7 bệnh truyền qua thực phẩm, làm hơn 4 triệu người mắc bệnh khiến 123 người chết. Bệnh ung thư mỗi năm khiến 70.000 người chết và hơn 200.000 ca phát hiện mới. Trong đó, có một phần nguyên nhân từ sử dụng thực phẩm không an toàn.

Điều tra của Hiệp hội Ung thư thế giới cũng cho thấy, có 35% ca mắc bệnh ung thư có nguồn gốc từ thực phẩm không an toàn và có thể phòng được. Còn theo thống kê của Bộ Y tế, trong 10 nguyên nhân gây tử vong thì nguyên nhân do vi sinh vật gây bệnh đường ruột đứng thứ 2.

Số liệu khác của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam cho thấy, trong 5 năm (2011-2015), mỗi năm Việt Nam chi khoảng nửa tỷ USD để nhập khẩu về khoảng 100 nghìn tấn thuốc bảo vệ thực vật với 4.100 loại thương phẩm khác nhau thuộc 1.643 hoạt chất hóa học để sản xuất thuốc trừ sâu hóa học. Cùng với đó, nhiều loại hóa chất cấm vẫn được nhập lậu như Phospho hữu cơ, Clo hữu cơ, Wofatox, Monitos, Kelthane… là một trong những vấn đề đáng lo ngại hiện nay.

Thế nhưng, thống kê số vụ việc vi phạm về an toàn thực phẩm có thể chuyển qua để xử lý hình sự rất ít, chỉ đếm trên đầu ngón tay. Vì muốn áp dụng pháp luật để xử lý loại tội phạm này không dễ.

Bởi, thông thường giá trị thực phẩm bẩn mà cơ quan chức năng bắt quả tang tại cơ sở chế biến thường thấp hơn so với quy định. Còn việc xác định hậu quả lại rất khó khăn bởi khi người tiêu dùng sử dụng sản phẩm mới có thể phát sinh có hậu quả. Và hậu quả này cũng không biết do thức ăn nào gây ra vì hiện nay nguồn thực phẩm bẩn rất đa dạng, phong phú.

Ngay cả xử phạt hành chính mà lập biên bản xử lý không đúng cũng bị kiện ngay. Bộ luật Hình sự có nêu rõ điều kiện vi phạm nhưng thực tế khi chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra thì hầu hết đều bị kết luận chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm, không chứng minh được thiệt hại của nạn nhân..v..v. 

Nói ra như thế để thấy thực trạng thực phẩm bẩn hiện nay đã tới mức báo động đỏ. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển ngành nông nghiệp mà còn đe dọa sức khỏe của người dân và cả tính mạng của cộng đồng.

Không những vậy, nó cũng đang gây tổn hại ghê gớm cho nền kinh tế, ảnh hưởng đến sự phát triển của quốc gia, dân tộc. Hậu quả của nó vô cùng lớn nhưng chẳng lẽ ta cứ phải sống chung với nó?

Để hạn chế tình trạng vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm, cần tăng chế tài xử phạt đối với hành vi sản xuất, buôn bán thực phẩm bẩn, độc hại, kiên quyết xử lý nghiêm những tổ chức, cá nhân vi phạm để răn đe, phòng ngừa chung.

Song song, thay đổi ý thức của người kinh doanh là yếu tố quan trọng tiên quyết. Có như vậy mới hạn chế tình trạng thực phẩm bẩn đang tràn lan, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người tiêu dùng .

Chính vì vậy, việc xử lý hình sự đúng người đúng tội những cá nhân, tổ chức vi phạm quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm sẽ có tính răn đe tốt hơn. Chứ không thể để một đất nước đi lên từ nông nghiệp, nhưng người tiêu dùng lại quá khó trên con đường đi tìm thực phẩm sạch như hiện nay.