2025 mở ra cơ hội mới cho thương mại Việt Nam, kỳ vọng thúc đẩy xuất khẩu sang Mỹ, nhưng cũng đối mặt với rào cản từ các biện pháp phòng vệ thương mại ngày càng chặt của Mỹ.
Khi chiến tranh thương mại Mỹ - Trung tiếp tục leo thang, Việt Nam nổi lên như một điểm sáng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Các doanh nghiệp Việt đang có cơ hội lớn để thay thế Trung Quốc trong vai trò nhà cung cấp chính cho thị trường Mỹ. Đặc biệt, các ngành hàng chủ lực như dệt may, đồ gỗ, máy móc - thiết bị, và thủy sản được kỳ vọng sẽ duy trì tốc độ tăng trưởng vượt bậc.
Thực tế, năm 2024, kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ đã đạt gần 119 tỷ USD, tăng 23,3% so với năm 2023.
Việt Nam trở thành đối tác thương mại lớn thứ 8 và là thị trường xuất khẩu lớn thứ 4 của Mỹ tại khu vực ASEAN. Ngược lại, Mỹ là đối tác thương mại lớn thứ hai và là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang Hoa Kỳ bao gồm giày dép, đồ gỗ nội thất, máy móc và thiết bị quang học...
Đây không chỉ là con số thể hiện sự nỗ lực của doanh nghiệp Việt mà còn phản ánh tiềm năng lớn trong quan hệ thương mại Việt - Mỹ.
Năm 2025 hứa hẹn là năm quan hệ thương mại giữa Việt Nam - Hoa Kỳ sẽ phát triển mạnh mẽ, với tổng kim ngạch xuất khẩu dự kiến đạt khoảng 125 - 130 tỷ USD.
Tuy nhiên, bức tranh năm 2025 không hoàn toàn màu hồng. Với mức thâm hụt thương mại đứng thứ ba trong danh sách đối tác của Mỹ, Việt Nam đối mặt với nguy cơ bị áp dụng các mức thuế phòng vệ tương tự như Trung Quốc. Nếu điều này xảy ra, hàng hóa Việt Nam không chỉ bị tăng giá bán trên thị trường Mỹ mà còn phải đối mặt với hàng loạt chi phí bổ sung từ các cuộc điều tra chống lẩn tránh thuế.
Không chỉ vậy, chính sách kiểm soát chất lượng, đặc biệt đối với ngành thủy sản, cũng là một thách thức đáng kể. Các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm nghiêm ngặt có thể khiến chi phí sản xuất tăng cao, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Việt.
Trước thách thức này, nhiều doanh nghiệp đã nhanh chóng điều chỉnh chiến lược. Ông Vũ Tiến Thập, Giám đốc Công ty cổ phần D’Furni, cho biết doanh nghiệp đang đầu tư mạnh vào công nghệ và nhân sự để làm chủ chuỗi cung ứng, gia tăng lợi thế cạnh tranh. Đồng thời, việc mở rộng thị trường sang các khu vực khác như Australia và Nhật Bản cũng được thúc đẩy nhằm giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ.
Trong khi đó, với ngành thủy sản, ông Nguyễn Hoài Nam, Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) nhận định rằng cơ hội vẫn rộng mở khi Mỹ có thể giảm nhập khẩu thủy sản từ Trung Quốc và chuyển hướng sang Việt Nam. Tôm và cá tra – hai mặt hàng chủ lực – được dự báo sẽ tiếp tục đóng vai trò tiên phong, đặc biệt khi doanh nghiệp đầu tư vào các trung tâm phân phối quy mô lớn để tăng khả năng tiếp cận thị trường.
Tương tự, TS Miguel A. Ferrer, CEO Công ty cổ phần công nghệ VloT, cho rằng xuất khẩu Việt Nam sang Hoa Kỳ trong năm 2025 sẽ tiếp tục tăng trưởng tích cực nhờ vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu, lợi thế chi phí lao động, hạ tầng hiện đại và dòng vốn FDI mạnh từ các tập đoàn lớn như Samsung, Apple, Intel.
Nhìn chung, để duy trì sự ổn định và phát triển bền vững, việc cân bằng cán cân thương mại là yếu tố then chốt. Chính phủ và doanh nghiệp Việt cần phối hợp chặt chẽ với đối tác Mỹ trong việc thúc đẩy các dự án hợp tác, tăng nhập khẩu hàng hóa Mỹ để giảm áp lực thâm hụt. Bên cạnh đó, việc cải tiến phương thức thanh toán và chia sẻ rủi ro với nhà nhập khẩu cũng là giải pháp hiệu quả để tạo dựng lòng tin và mở rộng thị phần.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và những thay đổi khó lường của chính sách thương mại, doanh nghiệp Việt không chỉ cần chuẩn bị tốt về mặt chiến lược mà còn phải linh hoạt thích ứng với mọi biến động.
Tin rằng, với bản lĩnh, sự sáng tạo và nỗ lực không ngừng, xuất khẩu Việt Nam có thể không chỉ vượt qua thách thức mà còn khai thác tối đa cơ hội để vươn xa hơn trên bản đồ thương mại quốc tế.