>>> Để Net Zero, kinh tế tuần hoàn không là “cam kết suông”

Nhiều vướng mắc của doanh nghiệp đã được tháo gỡ

Tại hội nghị tổng kết công tác năm 2023 và nhiệm vụ trọng tâm năm 2024 của Hiệp hội Doanh nghiệp TP HCM (HUBA), Phó Chủ tịch UBND TP HCM Võ Văn Hoan nêu con số tăng trưởng kinh tế của thành phố (GRDP) quý I/2023 đạt 0,7%, đến IV/2023 đã tăng lên 9%, nâng GRDP cả năm đạt 5,8%. Điều này cho thấy sự nỗ lực lớn từ phía doanh nghiệp trong việc đồng hành cùng thành phố phát triển.

TP HCM hiện có 564.650 doanh nghiệp đang hoạt động. Trong năm vừa qua, thành phố đã tập trung thực hiện đồng bộ, nhất quán các giải pháp, nhiệm vụ để cải thiện môi trường kinh doanh, môi trường đầu tư; nâng cao Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI); thực hiện quyết liệt, hiệu quả các nội dung chỉ đạo về tiếp tục tháo gỡ các vướng mắc khó khăn, cho doanh nghiệp.

Nhiều vấn đề bất cập, nhiều điểm nghẽn kéo dài được tập trung tháo gỡ: giải quyết xong 132/232 kiến nghị (56,9%) của doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ thuộc thành phố; giải quyết đối với 189 kiến nghị của 148 dự án của doanh nghiệp bất động sản, 129/133 kiến nghị của doanh nghiệp tư nhân và 610/616 kiến nghị của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).

Trong năm 2023, Thành phố làm tốt mục tiêu ngăn chặn đà suy giảm, các lĩnh vực kinh tế có mức tăng trưởng khá; Chương trình phục hồi phát triển kinh tế - xã hội Thành phố tiếp tục phát huy tác dụng; việc triển khai kịp thời các nhiệm vụ và giải pháp thực hiện Chủ đề công tác năm 2023 cơ bản đã hoàn thành theo kế hoạch.

>>> TP. Hồ Chí Minh tăng trưởng tín dụng tiêu dùng nhờ đâu?

Theo Theo lãnh đạo HUBA, các vấn đề bất cập, các điểm nghẽn kéo dài được tập trung tháo gỡ, chuyển biến tích cực hơn, nhất là vướng mắc của doanh nghiệp, dự án đầu tư, thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp…Nhiều dự án quan trọng, trọng điểm quốc gia trên địa bàn Thành phố có tác động lan tỏa được đưa vào khai thác. Nhiều dự án của kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 được đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện. Tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết số 98/2023/QH15 đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả, đạt kế hoạch đề ra", Chủ tịch HUBA, ông Nguyễn Ngọc Hòa, cho biết.

Đại diện HUBA cũng nêu một số tồn tại, hạn chế: Thành phố nỗ lực tập trung giải quyết các công việc tồn đọng theo thẩm quyền, tuy nhiên tiến độ một vài công việc còn chậm; Mặc dù tình hình giải ngân vốn đầu tư công cao hơn cùng kỳ về giá trị tuyệt đối, nhưng tốc độ giải ngân còn thấp, chưa đạt như kỳ vọng; Công tác cải cách hành chính được quan tâm triển khai đồng bộ và nhiều có chuyển biến tích cực, tuy nhiên vẫn còn những quy trình, thủ tục chưa kịp thời, một số điểm nghẽn chậm được tháo gỡ.

Nhận diện 2024: Còn khó khăn, thách thức

Cùng với đó, nhận diện năm 2024, kinh tế thế giới tiếp tục gặp nhiều khó khăn, biến động, môi trường quốc tế đang kém thuận lợi, một số thị trường chậm cải thiện, tác động trực tiếp làm sản xuất công nghiệp trong nước nói chung và của Thành phố nói riêng bị ảnh hưởng; đơn hàng sản xuất giảm, hàng hóa tồn kho tăng, kim ngạch xuất nhập khẩu giảm; thu hút vốn FDI giảm...., HUBA cho rằng sẽ còn những khó khăn, thách thức phía trước đặc biệt với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Cụ thể, năm 2024 là năm thứ 4 thực hiện Kế hoạch 5 năm 2021 - 2025, là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Tăng trưởng kinh tế dự báo tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực; các chính sách hỗ trợ được ban hành trong năm 2023 sẽ có tác động rõ nét hơn vào nền kinh tế; các động lực về đầu tư (bao gồm cả đầu tư tư nhân, FDI, đầu tư công, doanh nghiệp nhà nước), tiêu dùng, du lịch và xuất khẩu tiếp tục được thúc đẩy mạnh mẽ; các vấn đề tồn đọng, bất cập kéo dài được tập trung tháo gỡ, chuyển biến tích cực hơn, nhất là vướng mắc của doanh nghiệp, dự án đầu tư, thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp… Nhiều dự án quan trọng, trọng điểm quốc gia có tác động lan tỏa đưa vào khai thác.

"Diễn biến bất lợi của thế giới, khu vực sẽ tiếp tục tác động mạnh đến hoạt động sản xuất kinh doanh, sản xuất công nghiệp, xuất nhập khẩu, thu hút đầu tư…của nước ta. Cơ cấu cầu thế giới thay đổi theo hướng tới “tiêu dùng xanh” tạo ra thách thức không nhỏ đối với các sản phẩm của Việt Nam trong việc đáp ứng các yêu cầu về tiêu chuẩn, nguồn gốc xuất xứ,… từ đó tham gia sâu vào chuỗi giá trị mới. Sản xuất kinh doanh, đời sống của một bộ phận người dân còn khó khăn; sức chống chịu của doanh nghiệp bị bào mòn, cộng hưởng với những khó khăn, thách thức mới từ đầu năm 2023 đến nay; nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân còn khó khăn", HUBA báo cáo.

Một số các "điểm nhấn" theo định hướng, chủ trương về phát triển kinh tế, xã hội, kinh doanh... trên địa bàn TP trong 2024, là: Thành phố đẩy mạnh triển khai thực hiện Nghị quyết số 98/2023/QH15, tận dụng tối đa các cơ chế chính sách đặc thù để phát triển; Môi trường đầu tư kinh doanh của Thành phố được cải thiện. Thu hút đầu tư nước ngoài, tư nhân, đầu tư công,...được thúc đẩy mạnh mẽ, tận dụng xu hướng dịch chuyển đầu tư từ các nước nhờ môi trường đầu tư được cải thiện; Các vấn đề xã hội cơ bản được giải quyết, đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn. Tình trạng thất nghiệp, thiếu việc làm, thu nhập của người lao động được tích cực giải quyết. Người lao động được hỗ trợ đào tạo nâng cao trình độ, chuyển đổi nghề nghiệp, hỗ trợ vay vốn mua/thuê mua nhà ở xã hội,…Các xu hướng phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi số tiếp tục được Thành phố quan tâm, tạo điều kiện phát triển.

6 kiến nghị lớn

Trên cơ sở các đánh giá, nhận diện 2024, HUBA nêu các kiến nghị với Lãnh đạo Thành phố, gồm:

Thứ nhất, triển khai mạnh mẽ thực thi Nghị quyết 98/2023/QH15:

Đẩy mạnh đầu tư công, thành phố tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp được tham gia dự thầu các dự án đầu tư công và được vay vốn từ chương trình kích cầu.

Thành lập tổ công tác xét duyệt các dự án đầu tư và có cơ chế để doanh nghiệp đầu tư dự án tại các tỉnh theo các chương trình liên kết vùng, các dự án chuyển tiếp được tham gia chương trình kích cầu.

Có cơ chế khuyến khích điện mặt trời mái nhà lắp đặt tại mái nhà của các nhà máy, xí nghiệp, dự án... để tự sử dụng, không bán điện cho tổ chức, cá nhân khác, nhưng được nối lưới với hệ thống điện quốc gia.

Thứ hai, có giải pháp đón nhận dòng dịch chuyển vốn FDI, sớm thực hiện chuyển đổi các Khu công nghiệp, Khu chế xuất đến hạn và ban hành giá đất Khu công nghiệp hỗ trợ nhà đầu tư hoàn tất các thủ tục pháp lý, ổn định sản xuất kinh doanh.

Thứ ba, phối hợp đồng bộ các chính sách liên quan đến nhà ở xã hội, nhà ở thương mại ở phân khúc trung bình với giá đất thấp, hỗ trợ lãi suất cho cả nhà đầu tư và người mua.

Thứ tư, có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong hoạt động xúc tiến thương mại, tham gia triển lãm, quảng bá giới thiệu hàng hóa xuất khẩu, mở rộng thị trường và tăng cường kết nối doanh nghiệp trong nước với cộng đồng quốc tế. Kiến nghị Thành phố chỉ đạo thúc đẩy thành lập trung tâm hội chợ quy mô lớn, mang tầm quốc tế để hỗ trợ cho doanh nghiệp, tạo điểm nhấn kích thích hoạt động du lịch, giải trí, mua sắm, ăn uống, thu hút du khách trong nước và quốc tế.

Thứ năm, kiến nghị Thành phố chỉ đạo hỗ trợ doanh nghiệp thúc đẩy chuyển đổi số hoạt động kinh doanh: có kênh thông tin nền tảng chính thức cho doanh nghiệp, kết nối mạng lưới nguồn lực đầy đủ và có nhóm chính sách cụ thể hỗ trợ doanh nghiệp. Xây dựng bộ cơ sở dữ liệu dùng chung cho từng ngành, lĩnh vực, kết nối với hệ thống số của doanh nghiệp, giúp tiết kiệm chi phí và nâng cao năng lực quản trị và kinh doanh.

Thứ sáu, kiến nghị Thành phố chỉ đạo hỗ trợ vốn, pháp lý, công nghệ cho doanh nghiệp đăng ký chuyển đổi xanh: giúp doanh nghiệp có nguồn kinh phí đáp ứng nhu cầu giảm phát thải nhà kính. Kiến nghị Trung ương sớm ban hành chương trình giảm phát thải nhà kính theo lộ trình cụ thể, xây dựng bộ chỉ số xanh (Green index) thúc đẩy bảo vệ môi trường, thành lập thị trường tín chỉ carbon, điện mặt trời, điện mái nhà,....giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu.