“Bế tắc” rác thải

Tái chế rác thải và vận dụng công nghệ bài bản để xử lý rác thải là một trong những yếu tố quan trọng trong chiến lược, giúp bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên, giảm tác động tiêu cực đến môi trường và giảm ô nhiễm.

Xanh hoá từ... xử lý rác thải

Tuy nhiên, ông Nguyễn Thượng Hiền, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường (Bộ TN&MT), cho biết, công tác phân loại chất thải rắn tại nguồn ở nước ta chưa tốt, mới mang tính chất khuyến khích, chưa bắt buộc áp dụng. Một số dự án thí điểm triển khai nhưng không thành công do hạ tầng, điều kiện kỹ thuật chưa có. Theo Luật Bảo vệ môi trường 2020, có thể phân loại rác thải theo 3 loại: rác thải có thể tái chế được, rác thải thực phẩm và rác thải để xử lý. Nhưng chứa chất thải bằng gì, phương tiện vận chuyển gì, công nghệ gì thì cần giải pháp căn cơ và đồng bộ mới triển khai thực hiện được.

Theo ông Hiền, hiện nay có trên 70% được xử lý bằng phương thức chôn lấp, trong đó, chỉ có 15% rác thải chôn lấp hợp vệ sinh. Ngoài ra, vấn đề xử lý nước rỉ rác là một việc rất phức tạp và tốn kém, đặc biệt là với công nghệ chôn lấp khi chúng ta không thu gom được khí mê-tan. Do vậy, công nghệ là vấn đề lớn hiện nay. Chúng ta cũng có một số công nghệ khác như công nghệ đốt, công nghệ ủ,… nhưng thực tế vẫn là công nghệ đốt là chính. Trong thời gian tới, chúng ta phải đi từ nguồn rác phân loại, trên cơ sở đó sẽ có lựa chọn công nghệ phù hợp hơn”, ông Hiền thông tin.

>> Nghệ An: Nhiều khuất tất tại những công trình lò đốt rác thải tiền tỷ

>> Giải pháp giảm thiểu rác thải công nghiệp

Hóa giải điểm nghẽn công nghệ

Ông Nguyễn Minh Lâm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Long An chia sẻ: “có ý kiến cho rằng công nghệ tối ưu xử lý rác thải là công nghệ Plasma. Tuy nhiên, thực tế hiện nay trên địa bàn nước ta, ứng dụng công nghệ này chưa phù hợp, chi phí đầu tư công nghệ này rất cao, vận hành cũng cao, đòi hỏi lượng rác phải phù hợp. "Hiện nay, công nghệ là điểm nghẽn trong xử lý rác ở các địa phương. Do đó, các địa phương cần căn cứ vào tình hình thực tế ở địa phương mình để lựa chọn công nghệ xử lý rác thải cho phù hợp", ông Lâm nói.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Quang Huân, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Halcom Việt Nam cho rằng, từ trước đến nay việc quản lý rác thải sinh hoạt do Bộ Xây dựng chịu trách nhiệm.

Cũng theo ông Huân, hiện nay đấu thầu công nghệ xử lý rác thải thì có quá nhiều luật liên quan. Thực tế, có những luật chi phối như Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư công, Luật Bảo vệ môi trường… thậm chí là Luật Đất đai. Tuy nhiên, hiện nay một số địa phương rất e ngại vì sợ vi phạm Luật Đất đai, vì vậy địa phương yêu cầu phải đấu thầu đất. Nếu vậy thì nhà đầu tư sẽ vào đấu thầu đất trước hay đấu thầu công nghệ trước. “Các Bộ, ngành liên quan cần có sớm để tháo gỡ khó khăn này cho các địa phương”, ông Huân nói.

Ông Huân cũng cho rằng, Chiến lược phải đưa được vào đời sống thực chứ không dừng ở việc đưa ra các chỉ tiêu, thông số chung chung. Đồng thời, các cơ quan chức năng cùng vào cuộc để đạt được hiệu quả cao nhất. Ví như, giải quyết vấn đề ô nhiễm trong sản xuất nông – công nghiệp cần sự tham gia của các Bộ gồm: Bộ NN&PTNT, Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên& Môi trường và Bộ Kế hoach - Đầu tư... Nếu các Bộ không chung tay cùng giải quyết hoặc thiếu cơ chế kiểm soát thì khó có thể đạt được mục tiêu chung.