Bí ẩn “cái chết” của Nortel (Kỳ 2): Sai lầm trong chiến lược?

“Nortel có những bộ óc tốt nhất và có nền văn hóa doanh nghiệp tốt nhất,” Jonathan Calof giáo sư tại Trường Quản lý Telfer của Đại học Ottawa chia sẻ, “nhưng lại không có điều gì có thể cứu công ty”.

Như đã nói, trong thời kỳ hoàng kim, Nortel có giá trị thị trường lên tới 250 tỷ USD. Họ từng được coi là biểu tượng, là đầu tàu của cộng đồng công nghệ Ottawa. Đã từng có thời điểm, Nortel thống trị thị trường thế giới với hệ thống truyền dẫn cáp quang, phát minh thiết bị không dây màn hình cảm ứng trước cả Apple 10 năm, trước đến 10 năm...

Nhưng mọi thứ đã trôi vào dĩ vãng…

Một nghiên cứu cho thấy, mặc dù những rắc rối tài chính của công ty chỉ bắt đầu tấn công Nortel sau một loạt thương vụ mua lại do Giám đốc điều hành John Roth khởi xướng vào cuối những năm 90, nhưng các vấn đề của họ dường như đã bắt đầu từ trước đó.

Bộ phận R & D của Nortel nổi tiếng với công nghệ tiên tiến tiên phong như công tắc kỹ thuật số trong những năm 70 và 80. Nhưng bởi vì thời điểm đó họ không phải đối mặt với nhiều cạnh tranh. Nói một cách khác là Nortel “bao tiêu trọn gói”, làm tất cả các bước, nói cho khách hàng biết họ cần gì và cung cấp các sản phẩm mới khi họ đáp ứng các tiêu chuẩn chính xác của công ty.

Các nhà nghiên cứu kết luận rằng Nortel cũng đã mắc phải những sai lầm khi chia tách doanh nghiệp đang phát triển thành nhiều bộ phận khác nhau và phân cấp R&D, tạo ra một loạt các vương quốc cạnh tranh với nhau trong một công ty cồng kềnh, khiến cho ngày càng khó thích ứng với nhu cầu của khách hàng.

Bên cạnh đó, do chi phí leo thang, sự tập trung vào tăng trưởng thay vì lợi nhuận và dòng tiền, cùng với sự kiêu ngạo và thiếu kỷ luật tài chính đã phát triển trong những năm 1970 và 1980, Nortel không có khả năng phục hồi để đối phó với những thay đổi, phát sinh trên thị trường.

Và một nghiên cứu khác cho thấy, cách thức chi tiêu tự do của công ty đã khiến họ bị ràng buộc bởi “tỷ lệ tài chính xấu trong ngành”.

Nghiên cứu kết luận rằng điều đó khiến công ty “thiếu chuẩn bị” để cạnh tranh trong lĩnh vực không dây mới nổi. Thay vào đó, Nortel chuyển sang chế độ “quản lý khủng hoảng”, tập trung vào việc cắt giảm chi phí hơn là đáp ứng nhu cầu thị trường.

Các cựu giám đốc điều hành đã từng nói với các nhà nghiên cứu rằng công ty vẫn có những sản phẩm tuyệt vời trong quá trình nghiên cứu và phát triển, nhưng ban lãnh đạo cấp cao đã “bị lạc lối” với những phát minh khiến Nortel trở thành nhà tiên phong trong những ngày đầu thành lập. Nhiều đổi mới không bao giờ được đưa ra thị trường hoặc sau đó trở thành những thành công to lớn trong tay các đối thủ cạnh tranh.

“Thực tế là Nortel đã chết khi các khách hàng chủ chốt của họ ở Mỹ và Châu Âu không mua hàng của họ,” Jonathan Calof chia sẻ, “Tôi không quan tâm bạn giàu hay quyền lực ra sao, thị trường quyết định bạn sẽ thành công hay thất bại. Khi các khách hàng mất niềm tin, đó mới là vấn đề cốt lõi”.

Tuy nhiên, có một vấn đề mà các nhà nghiên cứu tại Canada không thể giải thích, tại sao “cái chết” của Nortel lại là điểm khởi nguồn của những đối thủ cạnh tranh khác?

Còn tiếp…