Vì sao biên lợi nhuận của Apple ngày càng sụt giảm?

Với triết lý xây dựng thương hiệu ở phân khúc cao cấp, gã khổng lồ trị giá 2,000 tỷ USD luôn rất cẩn trọng trong định giá sản phẩm. Thay vì giảm giá sâu, chương trình khuyến mãi Black Friday của Apple năm nay tặng cho khách hàng các thẻ quà tặng.

Rõ ràng, hãng công nghệ từ Cupertino biết họ đang làm gì: họ đã thu về con số doanh thu ấn tượng 60 tỷ USD trong quý 3 năm nay (để tham khảo, doanh thu cả năm 2019 của Facebook là 70 tỷ USD)

Tuy nhiên, biên lợi nhuận của Apple đã có dấu hiệu giảm sút. Theo Jay Goldberg tại công ty tư vấn D2D Advisory, tỷ suất lợi nhuận gộp của Apple đã giảm từ 40,1% vào năm 2015 xuống còn 38,2% vào năm 2020.

Điều gì đang xảy ra? D2D đã thử phân tích ba yếu tố.

Thứ nhất, tác động từ dịch vụ: Apple những năm gần đây cung cấp nhiều dịch vụ bổ sung bên cạnh các dòng sản phẩm cốt lõi. Những dịch vụ như lưu trữ đám mây, AppleCare hay quảng cáo mang lại lợi nhuận cao, do đó đây không phải là nguyên nhân.

Thứ hai, tác động từ chi phí sản xuất: Trong 5 năm qua, Apple liên tục nâng cấp các linh kiện, ví dụ như màn hình. Nhưng họ làm điều này kể cả khi biên lợi nhuận còn cao, do đó D2D bỏ qua lý do này

Thứ ba, tác động từ sản phẩm mới: ở đây là Airpods với thiết kế bo tròn đặc trưng và các linh kiện kích thước nhỏ. Thiết kế này khả năng cao đã làm tăng tỉ lệ sản phẩm lỗi, do đó tăng giá vốn bán hàng (và giảm tỷ suất lợi nhuận).

Nhìn rộng hơn, có thể Apple đang chịu tác động khi lợi nhuận gộp bị ảnh hưởng khi sản xuất cùng lúc các sản phẩm có tỷ suất sinh lợi cao và thấp. Nếu tỷ suất của các thiết bị đeo nhỏ hơn các máy Mac và iPhone, điều đó sẽ giải thích tại sao biên lợi nhuận của công ty đang giảm.

Điều này cũng đúng khi chúng ta xem xét các sản phẩm có phân khúc khác nhau. Dù luôn được định vị ở phân khúc cao cấp nhưng Apple những năm gần đây cố gắng tiếp cận đến người dùng có thu nhập thấp hơn qua các dòng sản phẩm tối giản, khởi đầu với iPhone SE vào năm 2016 mà ở thời điểm đó được xem là “phát súng đánh thẳng vào các dòng điện thoại có giá dưới 400USD”. Apple công bố doanh thu của SE đã giúp tăng tỷ suất lợi nhuận của công ty, nhưng họ cũng không còn tiết lộ doanh số của iPhone nữa.

Xét các yếu tố môi trường bên ngoài, có thể thấy căng thẳng Mỹ-Trung cũng ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình kinh doanh của Apple. Ở thị trường Trung Quốc, Apple đang mất dần thị phần vào tay các nhà sản xuất trong nước, còn doanh số bán hàng tại đất nước tỷ dân này phần lớn đến từ các dòng iPhone cao cấp nhất, do đó nếu doanh thu không được như kì vọng, tỷ suất sinh lợi sẽ giảm.

Có quá nhiều sự “đối đầu” cả bên trong và bên ngoài đang khiến Apple chật vật. Vậy nên, ngay giữa lễ hội khuyến mãi, Apple cũng nhất định không giảm giá sản phẩm, mà chỉ tặng người tiêu dùng vài tấm thẻ quà tặng mà thôi.