Cân nhắc việc ngân hàng cung cấp thông tin tài khoản khách hàng cho cơ quan thuế

Hồng Hương• 16/11/2018 10:09

Tại phiên thảo luận về Dự thảo Luật Quản lý thuế, nhiều ĐB cho rằng có nhiều vấn đề phải xem xét, trong đó có đề xuất cung cấp thông tin tài khoản của khách hàng cho cơ quan thuế.

Việc bổ sung nhiều quy định mới trong Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) đã đáp ứng được yêu cầu cải cách thuế, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế, tuy nhiên theo nhiều ĐB Dự thảo Luật vẫn còn nhiều điểm cần phải xem xét.

ĐB Phạm Thị Thu Trang (Quảng Ngãi)

Trong đó, Dự thảo quy định Ngân hàng thương mại (NHTM) có trách nhiệm cung cấp thông tin tài khoản của khách hàng là người nộp thuế mở tại ngân hàng cho cơ quan quản lý thuế.

Nhiều chuyên gia cho rằng, quy định này chắc chắn sẽ tạo tâm lý e ngại cho các tổ chức, cá nhân mở tài khoản khi thông tin giao dịch của họ có khả năng bị NHTM cung cấp cho cơ quan thuế. Ngoài ra, các thông tin về nội dung giao dịch qua tài khoản là một nguồn dữ liệu khổng lồ, việc lưu trữ và quản lý nguồn thông tin này sẽ là một gánh nặng cho cả phía NHTM và cơ quan thuế.

Trong phiên thảo luận chiều 15/11, ĐB Phạm Thị Thu Trang (Quảng Ngãi) cho rằng quy định như trên là chưa phù hợp vì theo quy định của Luật Các tổ chức tín dụng thì tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không được cung cấp thông tin liên quan đến tài khoản tiền gửi, tài sản gửi, các giao dịch của khách hàng tại tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cho tổ chức, cá nhân khác trừ trường hợp có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật và được sự chấp thuận của khách hàng.

Do vậy, cần có sự hài hòa giữa hai quy định này để không làm ảnh hưởng đến uy tín và hoạt động của ngân hàng, để tránh lạm dụng trong việc yêu cầu cung cấp thông tin dẫn đến ngân hàng vi phạm pháp luật, đại biểu Trang góp ý.

"Tôi đề nghị Ban soạn thảo cần nghiên cứu quy định rõ các trường hợp cung cấp thông tin, thẩm quyền yêu cầu cung cấp thông tin và đặc biệt là theo quy định chặt chẽ việc khấu trừ tiền trong tài khoản để nộp thuế để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp về tài sản của công dân", bà Trang phát biểu.

Đồng quan điểm, ĐB Hoàng Văn Cường (Hà Nội) cho rằng, cơ quan thuế không có quyền trong việc cung cấp số dư tài khoản của từng cá nhân. Đó là quyền bảo vệ tài khoản cá nhân của ngân hàng. Nếu có thể, thì chỉ là cung cấp giao dịch ngân hàng.

Khi cơ quan thuế có giao dịch liên quan tới kinh doanh, buôn bán nghi vấn… có thể yêu cầu ngân hàng, yêu cầu kiểm tra phát sinh giao dịch để xác minh thuế.

“Thông tin số dư tài khoản chỉ cơ quan điểu tra thấy tài khoản nào cần phải phong tỏa, nghi vấn mới đề nghị cung cấp. Hoặc cơ quan chống rửa tiền mới yêu cầu với số lượng lớn”, ĐB Cường nói.

Hơn nữa, theo ĐB Cường bản thân số dư tài khoản ngân hàng không nói lên điều gì việc có trốn thuế hay không. Nếu cung cấp tất cả cho cơ quan tài chính thì cơ quan này dựa vào đâu để nói rằng có vấn đề thuế ở đây?

Do đó, chúng ta phải quy định rất rõ các trường hợp cung cấp thông tin. Mục tiêu của cơ quan thuế khi lấy thông tin đó để làm gì, chỉ được quyền xác minh cho việc thực hiện nghĩa vụ thuế chứ không được quyền sử dụng thông tin đó vào mục đích khác.

“Các cơ quan sử dụng thông tin phải có trách nhiệm trong việc bảo vệ thông tin này. Nếu như bắt phải báo cáo toàn bộ số dư tài khoản cá nhân thì có vấn đề”, ĐB Cường nói.

Giải trình sau khi nghe toàn bộ ý kiến của đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng nói luật hiện hành cũng quy định ngân hàng phải cung cấp thông tin tài khoản của khách hàng là người nộp thuế mở tại ngân hàng cho cơ quan quản lý thuế. Theo luật mẫu của IMF cũng như các nước OECD đều khuyến nghị Việt Nam phải có chế tài như vậy, đặc biệt trong điều kiện Việt Nam đang phát triển giao dịch điện tử cũng như thương mại qua biên giới.

"Ngân hàng là cổng thanh toán ra nước ngoài, không quản lý là không được. Chưa nói là kinh tế của chúng ta vẫn đang là kinh tế tiền mặt. Có rất nhiều vấn đề phải xem xét xử lý không thì rất khó. Cho nên phải rõ trách nhiệm của các cơ quan liên quan, trong đó có ngân hàng", Bộ trưởng nói.