Hoạt động sản xuất tại nhiều quốc gia châu Á tiếp tục suy yếu, phản ánh tác động từ chính sách thuế quan của Mỹ và sự bất ổn trong quan hệ thương mại toàn cầu.
Các nhà sản xuất ở Châu Á cho rằng cú sốc từ thuế quan làm giảm nhu cầu tiêu dùng hiện tại và trong tương lai. ẢNH: AFP
Hoạt động sản xuất tại một số quốc gia châu Á đã suy yếu trong tháng 5 khi các mức thuế của Mỹ và sự bất định trong chính sách thương mại làm giảm nhu cầu tiêu dùng trên toàn cầu.
Tại Việt Nam, đơn hàng xuất khẩu mới giảm tháng thứ bảy liên tiếp và chi phí đầu vào giảm lần đầu tiên trong khoảng hai năm, theo dữ liệu do S&P Global công bố ngày 2/6.
Tại Đài Loan, sản lượng và đơn hàng xuất khẩu mới đều giảm tháng thứ hai liên tiếp; Indonesia chứng kiến mức sụt giảm đơn hàng mới mạnh nhất kể từ tháng 8/2021; trong khi các nhà sản xuất Hàn Quốc ghi nhận mức giảm sản lượng lớn nhất trong gần ba năm.
Việt Nam, Indonesi, Nhật Bản và Hàn Quốc đều ghi nhận hoạt động tổng thể bị thu hẹp, với chỉ số Quản lý thu mua (PMI) duy trì dưới mốc 50, ngưỡng phân định giữa tăng trưởng và suy giảm. Trong khi đó, hoạt động sản xuất tại Philippines vẫn tăng trưởng nhưng với tốc độ chậm hơn.
Các số liệu này phản ánh tình trạng bất ổn kéo dài do chiến dịch áp thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Cuối tuần trước, ông Trump làm gia tăng căng thẳng khi tuyên bố sẽ tăng gấp đôi thuế đối với thép và nhôm, đồng thời cáo buộc Trung Quốc vi phạm thỏa thuận giảm thuế. Bắc Kinh đã bác bỏ cáo buộc của ông Trump và cho rằng Mỹ đã áp đặt thêm những hạn chế phân biệt đối xử mới.
Thống đốc Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc, ông Rhee Chang-yong, cho biết kết quả của các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ tác động đến toàn bộ nền kinh tế châu Á, cho thấy tầm quan trọng của chúng vượt ra ngoài phạm vi song phương.
“Khi chúng tôi đánh giá tác động của các mức thuế của Mỹ đối với nền kinh tế của mình, ảnh hưởng gián tiếp qua Trung Quốc là rất đáng kể vì chúng tôi có sự liên kết chặt chẽ với họ trong chuỗi cung ứng,” ông Rhee Chang-yong nói.
Nhu cầu yếu hơn và sự do dự ngày càng tăng của khách hàng trong việc ký kết đơn hàng mới đã ảnh hưởng đến doanh số tại nhiều quốc gia
Các nhà sản xuất tại châu Á cho rằng sự thay đổi thất thường này đang làm suy yếu nhu cầu hiện tại và trong tương lai.
Nhóm chuyên gia của S&P Global cho biết, nhu cầu yếu hơn và sự do dự ngày càng tăng của khách hàng trong việc ký kết đơn hàng mới do tác động từ thuế quan của Mỹ đã ảnh hưởng đến doanh số bán hàng tại nhiều quốc gia, dẫn đến việc cắt giảm lao động và mua sắm đầu vào.
Số liệu tháng Năm được công bố sau một tháng mà hoạt động xuất khẩu và vận tải hàng hóa tăng vọt trong khu vực châu Á, khi các doanh nghiệp Mỹ đẩy nhanh việc giao hàng trong thời gian tạm dừng thuế 90 ngày của ông Trump.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng tình trạng suy yếu sản xuất hiện nay là biểu hiện rõ nét của những rủi ro địa chính trị đang ngày càng ăn sâu vào nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt tại châu Á, khu vực vốn phụ thuộc nhiều vào thương mại và chuỗi cung ứng xuyên quốc gia.
"Việc các quốc gia như Việt Nam hay Hàn Quốc chứng kiến sự sụt giảm đơn hàng và sản lượng cho thấy mức độ nhạy cảm của khu vực này trước các thay đổi trong chính sách của Mỹ,” ông Raymond Tan, Cố vấn chiến lược tại hãng tư vấn McKinsey khu vực châu Á – Thái Bình Dương nhận định. Ông cho rằng sự thiếu ổn định trong định hướng thương mại của Mỹ đang khiến các doanh nghiệp châu Á trở nên dè dặt hơn trong việc mở rộng sản xuất hoặc đầu tư vào các dự án mới.
Bên cạnh đó, chuyên gia kinh tế trưởng tại Ngân hàng DBS, bà Tamara Lee, cho biết tình hình hiện nay không chỉ là vấn đề ngắn hạn. “Ngay cả khi có sự ổn định tạm thời từ việc tạm hoãn thuế, các doanh nghiệp cũng đang đánh giá lại toàn bộ chiến lược chuỗi cung ứng của mình để giảm sự phụ thuộc vào bất kỳ thị trường nào,” bà Lee nói.
Bà cũng lưu ý rằng nhiều công ty đang dịch chuyển đầu tư từ Trung Quốc sang các nước ASEAN như Việt Nam và Indonesia, nhưng sự dịch chuyển này không thể bù đắp ngay lập tức cho nhu cầu giảm từ thị trường Mỹ.
Tuy vậy, một số nhà phân tích vẫn cho rằng đây là thời điểm để các quốc gia ASEAN thể hiện vai trò trung gian trong bối cảnh thương mại toàn cầu bị phân cực. Nếu ASEAN có thể đảm bảo được một môi trường thương mại minh bạch, ổn định và ít rủi ro chính trị hơn, họ sẽ tiếp tục thu hút dòng vốn đầu tư dài hạn từ các tập đoàn toàn cầu.
Tuy nhiên, ông Tan cũng cảnh báo rằng bất kỳ căng thẳng mới nào giữa Mỹ và Trung Quốc, dù là thương mại hay công nghệ, đều có thể làm gián đoạn xu hướng phục hồi mong manh này.
Bình luận của bạn đã được gửi và sẽ hiển thị sau khi được duyệt bởi ban biên tập.
Ban biên tập giữ quyền biên tập nội dung bình luận để phù hợp với qui định nội dung của Báo.