Chính phủ Mỹ "quyết" giành ưu thế trong cuộc đua công nghệ với Trung Quốc

AN CHI• 26/03/2021 06:04

Mối đe doạ mang tên "Made in China 2025" của Bắc Kinh đã thúc đẩy Washington mạnh tay hơn trong việc chi tiêu cho chính sách công nghiệp.

Cuộc khủng hoảng chất bán dẫn toàn cầu cung cấp chất xúc tác hỗ trợ Lãnh đạo Đa số Thượng viện Hoa Kỳ Chuck Schumer khi ông thúc đẩy luật phân bổ 100 tỷ đô la để cạnh tranh với Trung Quốc về công nghệ quan trọng.

Cuộc khủng hoảng chất bán dẫn toàn cầu đã khiến Lãnh đạo Đa số Thượng viện Hoa Kỳ Chuck Schumer thúc đẩy một đạo luật phân bổ 100 tỷ USD để cạnh tranh với Trung Quốc trong các lĩnh vực công nghệ quan trọng.

Lãnh đạo Đa số Thượng viện Chuck Schumer đang đẩy nhanh việc xây dựng Đạo luật Biên giới Vô tận - một dự luật lưỡng đảng sẽ cho phép giải ngân 100 tỷ USD trong vòng 5 năm để tài trợ cho nghiên cứu trong các lĩnh vực công nghệ tiên tiến trong bối cảnh cuộc cạnh tranh Mỹ - Trung Quốc chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Theo ông Schumer, một gói lập pháp liên quan đến khoản đầu tư của Mỹ vào các ngành công nghiệp chủ chốt sẽ cho phép Mỹ "vượt qua Trung Quốc trong tất cả các ngành đó."

Những cuộc khủng hoảng chip toàn cầu gần đây đã làm nổi bật những lỗ hổng trong các chuỗi cung ứng quan trọng của Mỹ. Điều này đã khiến Thượng nghị sĩ Schumer và các Nghị sĩ khác bổ sung kế hoạch tài trợ khẩn cấp các nghiên cứu liên quan bán dẫn. Ngoài ra, sự thiếu hụt chip cũng là một trong những nguyên nhân chính khiến đồi Capital muốn sớm thông qua kế hoạch tài chính trên. Ông Schumer cho biết: “Ý định của chúng tôi là đưa luật này lên Thượng viện để bỏ phiếu vào mùa xuân này".

Đạo luật Biên giới Vô tận tập trung vào 10 lĩnh vực bao gồm trí tuệ nhân tạo, hệ thống thông tin và điện toán lượng tử cũng như công nghệ năng lượng tiên tiến. Nếu được thông qua, Mỹ sẽ thành lập một ban giám đốc công nghệ tại National Science Foundation - cơ quan liên bang phụ trách hỗ trợ nghiên cứu cơ bản - để tài trợ cho nghiên cứu trong các lĩnh vực này. Ban giám đốc có thể tăng các khoản chi dành cho nghiên cứu tại các trường đại học trong các lĩnh vực công nghệ này, tạo ra các trung tâm nghiên cứu tập trung và tăng cường tài trợ cho sự hợp tác với các đồng minh của Hoa Kỳ.

Mặc dù dự luật cũng hứa hẹn tạo ra các trung tâm công nghệ trong khu vực với nguồn vốn bổ sung, nhưng mối quan tâm chính của nó nằm ở việc cung cấp sự hỗ trợ liên bang cho nghiên cứu cơ bản để tạo nền tảng cho các công nghệ quan trọng trong tương lai, khi Washington muốn đi những bước đi dài hơi trong cuộc cạnh tranh với Bắc Kinh.

Gói lập pháp đầy tham vọng này phản ánh một quan điểm có phần rộng rãi hơn của Washington về những gì cần thiết để duy trì sự thống trị của Mỹ trong lĩnh vực công nghệ khi mà cường quốc này đối mặt với mô hình kinh tế do nhà nước điều phối và chính sách công nghiệp tích cực, được minh chứng bằng chiến lược "Made in China 2025" của Bắc Kinh.

Quan điểm về dự luật này nhận được sự ủng hộ của nhiều nghị sĩ trong Quốc hội cũng như sự ủng hộ từ Nhà Trắng của Tổng thống Joe Biden khi tất cả các bộ phận này đều thống nhất rằng Hoa Kỳ cần một chính sách công nghiệp của riêng mình.

Tổng thống Joe Biden và Phó Tổng thống Kamala Harris gặp gỡ các thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ vào ngày 3 tháng 2 tại Phòng Bầu dục.

Theo cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan thì chiến dịch “Made in China 2025” sẽ khiến "các công ty Hoa Kỳ sẽ tiếp tục mất vị thế trong cuộc cạnh tranh với các công ty Trung Quốc nếu Washington tiếp tục phụ thuộc quá nhiều vào về nghiên cứu và phát triển của khu vực tư nhân. "

Quan điểm về sự tham gia nhiều và sâu hơn của liên bang vào hoạt động kinh tế của Hoa Kỳ đương nhiên tạo ra nhiều sự hoài nghi từ những người theo đuổi quan điểm bảo thủ tài khóa - những người có niềm tin vào thị trường tự do hơn là vào thẩm quyền của chính phủ.

Theo nhà nghiên cứu Jim Pethokoukis tại Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ, lập luận vào tháng Giêng, cho biết: “Lịch sử đã chứng minh, những nỗ lực như vậy ở các nền kinh tế tư bản tiên tiến cho thấy nhiều lý do để hoài nghi về hiệu quả xung quanh kế hoạch của chính phủ”.

Mặc dù vậy, rất nhiều nghị sĩ của Đảng Cộng hòa đã công khai ủng hộ chính sách công nghiệp của Mỹ, bao gồm cả Thượng nghị sĩ Marco Rubio – vốn là một nhà chính trị nổi tiếng với những chỉ trích công khai chính quyền của Tổng thống Biden. Cụ thể, ông Rubio quan điểm: “Các nhà hoạch định chính sách của Mỹ phải theo đuổi các chính sách làm cho nền kinh tế Mỹ vững mạnh hơn bằng cách xác định giá trị quan trọng của các lĩnh vực công nghiệp cụ thể và thúc đẩy đầu tư vào các lĩnh vực này", và ông kêu gọi xây dựng một “thế kỷ 21 chính sách công nghiệp thân Mỹ. "

Về lâu dài, cuộc cạnh tranh Mỹ-Trung "là cuộc cạnh tranh mà những người theo chủ nghĩa cơ bản thị trường sẽ là người thua cuộc", ông Rubio cảnh báo.