Phân tích - Bình luận

Chính sách mới của Mỹ "cản bước" vận tải biển toàn cầu

Trương Khắc Trà 26/03/2025 04:10

Hoa Kỳ dự tính thu phí hàng triệu USD từ những đội tàu container chở hàng cập cảng nước này. Điều này có nguy cơ gây ùn ứ và lạm phát hiện hữu.

Ông Trump muốn chuyển ngành đóng tàu sang Hoa Kỳ (Ảnh CNBC)
Ông Trump muốn chuyển ngành đóng tàu sang Hoa Kỳ (Ảnh CNBC)

Tổng thống Donald Trump vừa đặt ra yêu cầu đưa ngành công nghiệp đóng tàu biển trở lại Hoa Kỳ. Và như thường lệ, cách nhanh nhất để đạt được mục đích là sử dụng đòn bẩy thuế, phí áp lên các phương tiện được sản xuất tại cường quốc châu Á.

“Đạo luật Jones” tại Hoa Kỳ, quy định một số loại tàu di chuyển trong các cảng nội địa phải được đóng tại Hoa Kỳ. Hiện nay, có 30 tàu container do Hoa Kỳ đóng đang hoạt động, với độ tuổi trung bình là 24 năm. Tuổi thọ trung bình của một tàu là từ 20 đến 30 năm.

Theo Hội đồng Vận tải biển Thế giới, ước tính 98% đội tàu toàn cầu sẽ phải chịu phí khi cập cảng Hoa Kỳ - áp dụng cho cả tàu tương lai trong sổ đặt hàng của các hãng vận tải - không được chế tạo bởi các công ty đặt tại Hoa Kỳ. Theo thống kê, tổng số lượng tàu container cập cảng Hoa Kỳ vào năm 2024 là 12.410 chiếc, ước tính khoảng 90% trong tổng số này sẽ chịu thêm phí.

Đối với các nhà khai thác vận tải sử dụng tàu do Trung Quốc sở hữu như COSCO, phí dịch vụ có thể lên tới 1 triệu đô la Mỹ cho mỗi tàu. Đối với các hãng vận tải biển không do Trung Quốc sở hữu nhưng sử dụng đội tàu do Trung Quốc đóng, phí dịch vụ có thể lên tới 1,5 triệu đô la Mỹ cho mỗi lần cập cảng Hoa Kỳ.

Theo đề xuất, một tàu container trung bình, 6.600 TEU có thể phải chịu gần 6.350 đô la Mỹ phí cho mỗi container 40 feet. Con số này sẽ gấp đôi tổng giá cước giao ngay đến và đi kết hợp giữa New York và Rotterdam.

Washington cho rằng, ngành công nghiệp đóng tàu tại một số quốc gia hưởng lợi thế không công bằng. Nhà Trắng sẽ thành lập văn phòng chuyên trách - nơi sẽ cung cấp các ưu đãi thuế đặc biệt để đưa nhiều doanh nghiệp trong ngành đóng tàu trở lại Hoa Kỳ.

Dĩ nhiên, “cơn đau” không chỉ riêng ai, ngay chính ngành nông nghiệp Hoa Kỳ cũng chịu ảnh hưởng không ít. Vấn đề là Hoa Kỳ không có phương tiện chuyên biệt để vận tải ngũ cốc xuyên đại dương.

Kế hoạch thu phí cảng biển vấp phải dự phản đối gay gắt từ ngành nông nghiệp Hoa Kỳ (Ảnh Marine) (2)
Kế hoạch thu phí cảng biển của ông Trump vấp phải dự phản đối gay gắt từ ngành nông nghiệp Hoa Kỳ (Ảnh Marine)

Trong bối cảnh thuế quan trả đũa từ Canada và Mexico khiến biên lợi nhuận của nông dân Mỹ ngày càng mỏng. Phí cập cảng có thể làm tăng gấp đôi chi phí vận chuyển hàng xuất khẩu của Hoa Kỳ và ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng đến lĩnh vực nông nghiệp.

Hơn 300 hiệp hội thương mại ở cấp liên bang, tiểu bang và địa phương, cũng như hàng trăm công ty và cá nhân, đã nộp đơn phản đối các khoản phí này. Theo đánh giá ban đầu, phí tàu biển khiến xuất khẩu của Hoa Kỳ giảm, có khả năng góp phần làm trầm trọng thêm thâm hụt thương mại.

Ông Peter Friedmann, Giám đốc điều hành của Liên minh Vận tải Nông nghiệp nói: “Chúng tôi không phản đối mục tiêu này, nhưng chúng tôi không muốn hy sinh nền nông nghiệp của Hoa Kỳ và các cộng đồng trên khắp đất nước vốn sẽ gặp khó khăn về kinh tế hoặc tệ hơn, bởi một kế hoạch như hiện tại, sẽ kìm hãm khả năng bán nông sản của chúng tôi ra bên ngoài biên giới”.

Phần lớn hàng hóa vận chuyển đến Hoa Kỳ bằng đường biển, và Trung Quốc đang sở hữu nhiều tàu container nhất thế giới, tiếp đến là Nhật Bản, Singapore, Hàn Quốc đang phục vụ xuất khẩu cho hàng chục nền kinh tế.

Chính vì vậy, rất nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam có thể chịu tác động, vì hàng dệt may giày dép, điện tử, điện máy, nông sản, hóa chất , máy móc, ô tô,… phần lớn được vận chuyển bằng đường biển.

(0) Bình luận
Nổi bật
Mới nhất
Chính sách mới của Mỹ "cản bước" vận tải biển toàn cầu
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO