Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, tại phiên họp sáng 10/12, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Thương mại điện tử với 444/446 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành.
Trình bày Báo cáo tiếp thu, giải trình trước khi biểu quyết thông qua, Bộ trưởng Bộ Công Thương - Nguyễn Hồng Diên cho biết, tiếp thu ý kiến của nhiều đại biểu Quốc hội, Cơ quan chủ trì soạn thảo đã quy định rõ trách nhiệm của từng chủ thể tham gia trong quá trình livestream bán hàng (bao gồm người bán, người livestream và chủ quản nền tảng) nhằm tăng cường minh bạch thông tin, nâng cao trách nhiệm pháp lý của các bên và tạo cơ sở cho công tác kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm.
Đối với mạng xã hội có hoạt động thương mại điện tử (TMĐT), Dự thảo Luật đã xác định đây là một loại hình nền tảng riêng, độc lập, được thiết kế hệ thống nghĩa vụ phù hợp với tính chất hoạt động, không áp dụng máy móc các quy định như đối với nền tảng TMĐT trung gian, nhưng vẫn bảo đảm không tạo ra khoảng trống trách nhiệm, đặc biệt trong quản lý nội dung kinh doanh, phối hợp xử lý vi phạm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Theo Bộ trưởng, quy định về định danh người bán trên sàn được xây dựng trên cơ sở khai thác hệ thống định danh và xác thực điện tử quốc gia (VNeID) nhằm góp phần làm sạch thị trường TMĐT và hạn chế hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ thông qua khả năng truy vết người bán, đồng thời hỗ trợ hiệu quả công tác quản lý thuế, chống thất thu ngân sách nhà nước.
Khi xây dựng quy định này, Chính phủ quán triệt nguyên tắc ứng dụng tối đa hạ tầng số và dữ liệu sẵn có của Nhà nước, không phát sinh thêm thủ tục hành chính không cần thiết đối với người dân và doanh nghiệp, nhưng vẫn bảo đảm công cụ quản lý hữu hiệu cho cơ quan nhà nước.
“Về trách nhiệm của chủ quản nền tảng nước ngoài hoạt động tại Việt Nam, tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật đã được chỉnh lý dựa trên mô hình hoạt động và chức năng của nền tảng TMĐT.
Theo đó, yêu cầu về chỉ định đại diện theo ủy quyền, thành lập pháp nhân hoặc chỉ định pháp nhân theo ủy quyền sẽ được áp dụng căn cứ vào mô hình, chức năng hoạt động của nền tảng thương mại điện tử, bảo đảm phù hợp với các cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng trong nước”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên chia sẻ.
Đồng thời cho hay, về việc xây dựng văn bản hướng dẫn thi hành, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ngay sau khi Luật được thông qua, Chính phủ sẽ ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật, trong đó yêu cầu các văn bản hướng dẫn phải bảo đảm quy định rõ ràng, đầy đủ, khả thi, thống nhất với các luật liên quan; không tạo gánh nặng mới cho doanh nghiệp và người dân; đồng thời, đẩy mạnh hậu kiểm trên cơ sở dữ liệu và quản lý rủi ro; xác định rõ trách nhiệm của từng chủ thể trong hoạt động TMĐT và bảo đảm các văn bản hướng dẫn có hiệu lực đồng thời với hiệu lực của Luật.
Luật Thương mại điện tử vừa được Quốc hội biểu quyết thông qua gồm 7 Chương, 41 Điều. Luật quy định về chính sách phát triển TMĐT; nền TMĐT và trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong hoạt động TMĐT; TMĐT có yếu tố nước ngoài; trách nhiệm của tổ chức cung cấp dịch vụ hỗ trợ TMĐT; ứng dụng công nghệ trong quản lý và xử lý vi phạm trong TMĐT. Luật sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2026.
