Chống buôn lậu, gian lận thương mại: Đặt quyền lợi người tiêu dùng làm trọng tâm

>> Đồng bộ giải pháp phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại

Đó là chia sẻ của bà Nguyễn Thị Phỉ - Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH SYAQUA ADN, với PV DĐDN xoay quanh chủ đề phòng, chống buôn lậu và gian lận thương mại.

Tình trạng buôn lậu và gian lận thương mại ngày càng diễn biến phức tạp, thậm chí có chiều hướng gia tăng. Vậy theo bà nguyên nhân dẫn đến nhưng diễn biến này trên xuất phát từ đâu?

Trước tiên tôi rất cảm ơn VCCI, các bộ, ban ngành và đặc biệt là Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp đã tổ chức buổi toạ đàm về buôn lậu, gian lận thương mại để các doanh nghiệp có thể tham gia đóng góp ý kiến và cùng nhau tìm ra các giải pháp để phát huy hiệu quả công tác phòng, chống buôn lậu và gian lận thương mại. Có thể nói, đây là chủ đề rất ý nghĩa và thiết thực không chỉ đối với người tiêu dùng, mà còn là lời nhắc nhở sâu sắc đến cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân về đạo đức trong kinh doanh.

Như chúng ta đã biết, hành vi buôn lậu và gian lận thương mại đã xuất hiện và tồn tại từ lâu và diễn biến ngày càng phức tạp. Vấn đề này không chỉ ảnh hưởng lớn đến nguồn thu thuế của Nhà nước, quyền lợi người tiêu dùng, mà còn ảnh hưởng tới uy tín của các doanh nghiệp làm ăn chân chính. Đặt cương vị là người tiêu dùng cũng như vai trò là doanh nghiệp sản xuất, thì hành vi buôn lậu và gian lận thương mại là điều mà chúng tôi không thể chấp nhận và kịch liệt lên án.

Có thể nói, nguyên nhân sâu xa dẫn đến hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất hàng giả, hàng nhái… xuất phát vì lợi nhuận cao nên nhiều đối tượng bất chấp, sẵn sàng kinh doanh hàng lậu và hàng kém chất lượng, không rõ xuất xứ… mặc dù vẫn biết đó là vi phạm pháp luật.

>> Quyết liệt xử lý gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái

Buôn lậu và gian lận thương mại là phạm trù rộng và đòi hỏi phải có nhiều ngành chức năng cùng phối hợp, xử lý. Vậy, bà có thể nói chi tiết hơn những hành vi gian lận thương mại mà doanh nghiệp đang gặp phải?

Đúng vậy, trên thị trường vẫn luôn tồn tại những sản phẩm kém chất lượng, hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ nguồn gốc, mặc dù các cơ quan chức năng ra sức xử lý quyết liệt. Song, buôn lậu và gian lận thương mại rất khó xử lý vì đây là phạm trù rộng và đòi hỏi phải có nhiều ngành chức năng cùng nhau phối hợp, xử lý. Thậm chí để phát hiện, lật tẩy các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng… cũng cần có cả các cơ quan chuyên môn của ngành đó để phân tích, như: máy móc, thiết bị phân tích… để xác định hàm lượng, các chỉ số thành phần của sản phẩm đó ra sao, có đảm bảo chất lượng hay không.

Đơn cử, SYAQUA ADN là doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất chất dinh dưỡng cho tôm, ốc trong ngành thức ăn chăn nuôi, một ngành gắn bó trực tiếp đến đời sống của người nông dân. Song, đây cũng là lĩnh vực có sức cạnh tranh khá lớn và thực sự áp lực đối với các doanh nghiệp Việt, bởi hiện nay rất nhiều doanh nghiệp nước ngoài đã xuất hiện ở Việt Nam và đang chiếm lĩnh thị trường ở lĩnh vực này. Và cũng chính từ những áp lực này, có nhiều trường hợp chỉ quan tâm đối phó với cơ quan kiểm tra về thành phần công bố, lợi nhuận của doanh nghiệp mà quên đi những quyền lợi của khách hàng đang là những vấn nạn và rất nguy hiểm cho người nông dân.

Chẳng hạn, nếu doanh nghiệp sản xuất thức ăn cho tôm, cá chỉ cần sử dụng bột lông vũ thủy phân 80% độ đạm, hoặc đạm bắp trích ly 75% độ đạm để độn vào viên thức ăn thì ngay lập tức độ đạm sẽ tăng cao, hậu quả là acid amin mất cân đối, con ốc, con tôm không có nguồn cung tạo ra chất chống oxy hóa, chống lại biến động môi trường, mầm bệnh.

Có thể nói, Y học đã rất nhiều lần chứng minh chế độ ăn giàu đạm, việc này không những không tăng cường sức khỏe mà còn làm hại gan, thận, hệ miễn dịch của con người. Những khách hàng lớn của ADN, thường yêu cầu đặt hàng loại thức ăn tôm 35% độ đạm, đó là độ đạm tối ưu của con tôm, dù con tôm có 50% trọng lượng cơ thể là đạm protein, nhưng vì sự cạnh tranh khốc liệt của thị trường, xu hướng nâng dần độ đạm lên 38 rồi 42, 45%, các thương hiệu lớn đẩy giá cao thu nhiều lợi nhuận hơn, đẩy rủi ro về cho nông dân.

Do đó, phải “đặt quyền lợi người tiêu dùng làm trọng tâm” để ngăn chặn hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, hàng kém chất lượng… Bên cạnh đó, cần sự có sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa từ các cơ quan chức năng. Đặc biệt là lực lượng chức năng chuyên ngành, chuyên môn cao về quản lý Nhà nước của lĩnh vực đó.

Bà có đề xuất gì với các cơ quan chức năng về các giải pháp ngăn chặn hành vi buôn lậu, gian lận thương mại nhằm bảo vệ người tiêu dùng, cũng như uy tín của doanh nghiệp chân chính?

Như chúng ta đã thấy, trong một vài năm trở lại đây, sự bùng nổ và phát triển mạnh mẽ về loại hình kinh doanh thương mại trên sàn điện tử, thì tình trạng buôn lậu và gian lận ngày càng nhiều hơn, phức tạp hơn. Hàng hoá gì cũng có thể đưa lên không gian mạng để giao dịch. Song, công tác quản lý, cơ chế phối hợp, giám sát còn thiếu đồng bộ. Nhiều hàng hoá không thể xác định được nguồn gốc xuất xứ, tính xác thực, thông tin về hàng hoá không rõ ràng, ảnh hưởng lớn đến quyền lợi người tiêu dùng. Chưa kể, khi không xác định được nguồn gốc xuất xứ thì gần như 100% hàng hoá này đều không có hoá đơn chứng từ dẫn đến thất thu thuế. Bên cạnh đó, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng vô hình chung giết chết các doanh nghiệp làm ăn chân chính, mà đáng lẽ ra họ phải được bảo hộ để tạo ra nhiều sản phẩm chất lượng hơn cung cấp cho người tiêu dùng và nhiều lợi ích khác cho xã hội.

Có thể nói, công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả cũng đã có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần tăng thu ngân sách, tạo niềm tin cho các doanh nghiệp chân chính, thúc đẩy sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, như: người đứng đầu một số đơn vị, địa phương chưa quan tâm, chỉ đạo quyết liệt; một bộ phận cán bộ, công chức, thiếu tinh thần trách nhiệm.

Song, nguyên nhân chính dẫn đến những tồn tại trên xuất phát từ cơ chế, chính sách còn bất cập, sơ hở, bị các đối tượng lợi dụng; việc trao đổi thông tin giữa các ngành, lực lượng, đơn vị về công tác buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả còn hình thức, chưa phát huy được sức mạnh tổng hợp.

Do đó, để đẩy lùi vấn nạn trên, chúng tôi đề nghị các cơ quan chức năng nên thường xuyên tổ chức các hội thảo, diễn đàn về chống buôn lậu, gian lận thương mại. Bên cạnh đó, đẩy mạnh hơn nữa công tác phối hợp với các cơ quan thông tấn, báo chí nhằm phản ánh kịp thời tình hình, kết quả công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, hàng kém chất lượng. Đặc biệt là các giải pháp nhằm ngăn chặn hiệu quả các hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa, hoạt động buôn bán, hàng nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc; các hành vi trốn thuế, gian lận thương mại; sản xuất, buôn bán hàng giả… để bảo về quyền lợi người tiêu dùng cũng như các doanh nghiệp làm ăn chân chính.

- Trân trọng cảm ơn bà!