Chuyển đổi công nghệ là một trong ba trụ cột then chốt giúp báo chí phát triển bền vững trong kỷ nguyên số.
Lãnh đạo Hội Nhà báo Việt Nam và các cơ quan báo chí cùng chung nhận định như vậy khi đề cập đến tương lai phát triển của báo chí tại hội thảo chuyên đề “Đón đầu tương lai báo chí: Kiến tạo mô hình bền vững”.
Tại hội thảo, ông Lê Quốc Minh - Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Tổng Biên tập báo Nhân Dân nhấn mạnh: tuy vẫn giữ vai trò quan trọng nhưng thẳng thắn nhìn nhận rằng, độc giả, khán thính giả không còn mặn mà với các sản phẩm báo chí truyền thống, nhất là báo in. Ngay với độc giả là gen Z cũng như vậy với báo điện tử.
Theo Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, thời gian qua, các cơ quan báo chí đã mạnh dạn ứng dụng công nghệ, đổi mới để tăng lượng độc giả, khán thính giả trung thành. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh của công nghệ khiến một số nền tảng mới như mobile vốn chiếm 80% lượng độc giả của nhiều tờ báo - đã trở nên không còn thông dụng nữa. Hiện nay, AI đang trở thành từ khoá hỗ trợ và phục vụ các hoạt động tác nghiệp.
Dự báo thời gian tới, nhiều thiết bị mới hiện đại sẽ xuất hiện, có thể thay đổi hoạt động truyền thông báo chí, đòi hỏi các cơ quan báo chí cập nhật xu hướng, đổi mới sáng tạo.
Sự tác động của công nghệ đến các hoạt động của cơ quan báo chí xuất bản được bà Lê Mai Anh - Giám đốc khu vực Đông Nam Á của Global PR Hub thông tin. Theo đó, có tới 42% nhà báo toàn cầu tham gia khảo sát cho rằng, việc thay đổi hành vi tiêu thụ nội dung thông tin của người dùng là thách thức lớn nhất trong năm 2024; 53% nhà báo xác nhận sử dụng AI để hỗ trợ tác nghiệp, tổng hợp nội dung thông tin, gợi ý câu hỏi phỏng vấn… - tăng 6% so với năm trước.
Ngoài ra, có 72% lo lắng liên quan đến rủi ro thông tin, 58% lo ngại AI ảnh hưởng đến chất lượng nội dung và niềm tin đối với báo chí, 54% cho rằng AI thiếu tính sáng tạo, độc bản.
Theo bà Lê Mai Anh, Việt Nam được đánh giá là thị trường giàu tiềm năng nhờ sự phát triển nhanh chóng của các nền tảng số. Tuy nhiên, không nằm ngoài xu hướng, các cơ quan báo chí cũng đối mặt với những áp lực thay đổi từ người dùng, cạnh tranh từ các nền tảng công nghệ và yêu cầu ngày càng cao về chất lượng nội dung.
Chia sẻ từ góc độ của cơ quan báo chí, ông Nguyễn Văn Bá - Tổng Biên tập báo Vietnamnet chia sẻ những thách thức mà báo chí đang gặp phải trong kỷ nguyên số, nhất là sự phát triển của AI. AI không sản xuất nội dung mà nhiệm vụ này của các phóng viên, nhà báo sản xuất.
Mô hình phát triển của các cơ quan báo chí xuất phát từ chất lượng xoay quanh 3 trụ cột chính là nội dung, kinh doanh và công nghệ. Đây cũng là giải pháp cốt lõi để báo chí tồn tại và phát triển trong kỷ nguyên số nhiều thách thức. Báo chí hiện đại không chỉ dừng lại ở việc đưa tin mà cần cung cấp các giá trị như thông tin xác thực, góc nhìn độc lập và trải nghiệm nội dung cá nhân hóa.
Cùng với đó, chủ động xây dựng nguồn thu qua nội dung chuyên sâu và tổ chức sự kiện cũng đóng vai trò quan trọng. Công nghệ được nhìn nhận như một đòn bẩy chiến lược, hỗ trợ tối ưu vận hành, cá nhân hóa nội dung và ứng dụng AI trong toàn bộ chuỗi xuất bản.
Trong khi đó, ông Ngô Việt Anh - Giám đốc Trung tâm phát triển truyền thông, Báo Nhân Dân chia sẻ về quá trình chuyển đổi số trong tòa soạn với các ứng dụng công nghệ tiên tiến như AI, AR/VR và nền tảng nội dung mới dưới hình thức hỏi - đáp tương tác. Dữ liệu và công nghệ đang trở thành “chất liệu sáng tạo” mới không chỉ giúp tối ưu quy trình vận hành mà còn góp phần xây dựng các sản phẩm báo chí có chiều sâu và giá trị.