“Cú sốc” với giá dầu thế giới

OPEC và Nga vừa cho biết sẽ xem xét tăng thêm sản lượng khai thác dầu mỏ thêm khoảng 1 triệu thùng/ngày.

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho rằng cần tác động để giảm giá dầu thô xuống chỉ còn 60USD/thùng.

Kỳ vọng của OPEC và đối tác

Trước đó vào ngày 01/12/2017, OPEC, Nga và 9 nhà sản xuất dầu mỏ khác đã gia hạn thỏa thuận cắt giảm sản lượng khai thác dầu 1,8 triệu thùng/ngày đến cuối năm 2018. Thỏa thuận này đã hỗ trợ giá dầu thô tăng từ mức dưới 40 USD/thùng lên đến trên dưới 80 USD/thùng. Tuy nhiên, thông tin nói trên của OPEC và Nga đã khiến giá dầu Brent giảm xuống còn 75 USD/thùng.

OPEC và Nga dự kiến sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc này tại phiên họp ngày 22/6 sắp tới. Một số quan chức các nước thành viên OPEC và Nga cho rằng, do Mỹ trừng phạt Iran và một số nước như Venezuela, Angola hay Algeria... gặp khó khăn trong khai thác và xuất khẩu dầu mỏ nên các nước thành viên OPEC và Nga phải phải tăng mức khai thác hàng ngày. Trong đó, đáng chú ý hơn cả là phát biểu của Tổng thống Nga Vladimir Putin hàm ý cần phải tác động để giá dầu giảm xuống chỉ còn khoảng 60 USD/thùng. Theo ông Putin, đó là mức giá thích hợp nhất và có lợi cho cả nhà khai thác dầu lẫn bên tiêu thụ dầu. “Giá dầu thấp thì mới kích thích tiêu dùng tăng, nhu cầu tiêu dùng dầu tăng thì mới giúp phát triển khai thác và thúc đẩy xuất khảu dầu. Giá dầu cao sẽ kìm hãm tiêu dùng và thúc đẩy quá trình chuyển sang sử dụng những nguồn năng lượng khác”, ông Putin nhấn mạnh.

Tình hình chính trị an ninh thế giới càng biến động, thì OPEC và các đối tác càng đề cao và phát huy được vai trò của mình trong điều tiết cung cầu thị trường dầu mỏ thế giới.

Đối với OPEC và các đối tác liên quan, tăng mức khai thác và xuất khẩu dầu hàng ngày là cách duy nhất, nhưng cũng hữu hiệu nhất để giảm giá dầu thô trên thị trường. Chỉ riêng việc tăng khai thác dầu ở Mỹ chưa đủ để làm giá dầu giảm xuống chỉ còn 60 USD/thùng. Xem ra OPEC và các đối tác đã có được vai trò quyết định hơn trong điều tiết thị trường dầu thế giới. Tình hình chính trị an ninh thế giới càng biến động, thì OPEC và các đối tác càng đề cao và phát huy được vai trò của mình.

Duy trì lợi thế tài nguyên dầu mỏ

Diễn biến phức tạp của giá dầu thô đang đặt ra nhiều bài toán nan giải cho các nước khai thác và xuất khẩu dầu mỏ. Bài học đầu tiên là không phải cứ giá dầu tăng là có lợi. Bởi giá dầu tăng nhưng nhu cầu mua thấp thì không thể xuất khẩu được nhiều. Mặt khác, không phải cứ giá dầu giảm là các nước bị thiệt hại ngay. Đó là bài toán về tỷ lệ thích hợp giữa giá dầu và khối lượng khai thác, xuất khẩu dầu. Vấn đề đặt ra ở đây là cần phải hoạch định chiến lược khai thác và xuất khẩu dầu để đầu tư phát triển có hiệu quả, cũng như trong việc ký kết các hợp đồng mua bán dầu trong ngắn hạn và dài hạn.

Đối với những nước xuất khẩu dầu thô như Việt Nam, thì thực tế nêu trên càng đáng được suy ngẫm. Sự lệ thuộc vào xuất khẩu nguyên liệu thô không phải là định hướng chiến lược thích hợp cho phát triển kinh tế xã hội. Phát triển ngành công nghiệp dầu khí không nên chỉ nhằm vào mục tiêu xuất khẩu dầu khí khai thác. Sau một thời gian nhất định, phải phát triển những ngành công nghiệp phụ trợ để tạo ra hàng hoá mới, có giá trị gia tăng cao từ khai thác dầu thô. Chỉ như thế mới có thể tránh thua lỗ từ biến động giá dầu hoặc khối lượng dầu được khai thác. Khi đó, có thể sử dụng lợi nhuận có được từ chế biến và tinh lọc dầu thô để bù đắp thua lỗ, qua đó không còn bị phụ thuộc nhiều vào biến động của giá dầu trên thị trường thế giới.

Trước mắt và cả trong dài hạn, dầu mỏ vẫn còn rất quan trọng đối với nền kinh tế của đất nước và cuộc sống của con người. Bởi vậy, các nước có nguồn tài nguyên dầu mỏ đều phải có chiến lược phát triển ngành công nghiệp này và xuất khẩu loại sản phẩm này thích hợp cho cả hiện tại cũng như lâu dài. Vấn đề đặt ra không chỉ là tận dụng mà còn là duy trì lợi thế đặc biệt có được từ nguồn tài nguyên thiên nhiên này.