Gửi bình luận
Để thực thi hiệu quả mô hình Quỹ phát triển nhà ở quốc gia cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, các nguồn tài chính hợp lý và cơ chế quản lý minh bạch.
Chia sẻ tại tọa đàm "Giải pháp đảm bảo có ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội" do báo Dân Việt tổ chức, TS Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế, cho hay, việc phát triển quỹ liên quan đến nhà ở quốc gia là một trong những giải pháp mà nhiều quốc gia trên thế giới như Singapore, Hàn Quốc, và Trung Quốc đã áp dụng thành công.
TS Cấn Văn Lực cho rằng, Quỹ phát triển nhà ở quốc gia có thể được hình thành từ bốn nguồn vốn chủ yếu.
Thứ nhất, là vốn từ ngân sách nhà nước, một nguồn tài chính quan trọng giúp bắt đầu và duy trì các dự án nhà ở xã hội.
Thứ hai, nguồn vốn từ việc phát hành trái phiếu dành riêng cho các dự án nhà ở xã hội. Đây là hình thức huy động vốn từ thị trường tài chính để tài trợ cho các dự án nhà ở xã hội.
Thứ ba, là tiền tiết kiệm của người mua nhà. Việc yêu cầu người mua nhà phải tiết kiệm và cam kết trả nợ là một chính sách có tính khả thi cao, giúp người dân có thể tham gia vào các chương trình hỗ trợ nhà ở.
Cuối cùng, là nguồn vốn từ bảo hiểm xã hội và các tổ chức tài chính trong và ngoài nước. Một số quốc gia như Trung Quốc và Singapore đã sử dụng một phần quỹ bảo hiểm xã hội để hỗ trợ cho người dân mua nhà, và đây là một mô hình có thể áp dụng tại Việt Nam.
TS Cấn Văn Lực cho rằng, với bốn nguồn vốn này, việc xây dựng và triển khai Quỹ phát triển nhà ở quốc gia là rất khả thi và có thể đạt hiệu quả cao nếu được quản lý và sử dụng hợp lý. Mục tiêu là không chỉ cung cấp nhà ở cho người dân, mà còn tạo ra một cơ chế bền vững cho việc duy trì và phát triển nguồn vốn, đảm bảo rằng quỹ này có thể hoạt động lâu dài mà không bị hao mòn quá nhanh.
Theo ông Lực, một trong những vấn đề quan trọng khi phát triển các dự án nhà ở xã hội là xác định đối tượng được hưởng lợi. Theo vị chuyên gia, đối tượng chính sẽ là những người có thu nhập thấp, đáp ứng các tiêu chí như người có công ăn việc làm ổn định và thu nhập trung bình thấp. Một số quốc gia, như Singapore, Hàn Quốc, đã có những chính sách hỗ trợ người dân dưới 35 tuổi mua nhà ở xã hội. Những người này thường có thu nhập không đủ để sở hữu nhà ở thông qua các hình thức vay vốn thương mại, nhưng vẫn có thể tham gia vào các chương trình tiết kiệm nhà ở quốc gia, qua đó tạo điều kiện cho họ tiếp cận nhà ở.
Chính phủ Việt Nam cũng đã chỉ đạo xác định đối tượng dưới 35 tuổi là đối tượng chính của các chương trình hỗ trợ nhà ở xã hội. Việc yêu cầu người mua nhà phải tiết kiệm một phần thu nhập vào quỹ nhà ở quốc gia cũng là một giải pháp hợp lý, giúp đảm bảo tính khả thi của các chương trình hỗ trợ nhà ở, đồng thời đảm bảo người dân có trách nhiệm trong việc hoàn trả vốn vay.
Còn theo ông Lê Văn Bình, Phó cục trưởng Cục Quản lý đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, việc quản lý quỹ này cần phải có cơ chế rõ ràng và hiệu quả.
Ông cho rằng, việc sử dụng quỹ này chỉ để xây dựng nhà ở xã hội sẽ không đủ, bởi nguồn vốn không thể đáp ứng tất cả các nhu cầu phát triển nhà ở xã hội của quốc gia. Thay vào đó, quỹ cần được sử dụng để thực hiện công tác thu hồi mặt bằng và tái định cư cho các dự án nhà ở xã hội, từ đó hỗ trợ các địa phương phát triển nhà ở xã hội một cách hiệu quả.
Ngoài ra, ông Bình cũng nhấn mạnh rằng, để quỹ có thể duy trì và phát triển bền vững, cần phải có cơ chế thu hồi vốn. Quỹ không thể cứ liên tục xuất ra để xây dựng nhà ở mà không thu hồi được vốn, điều này sẽ làm cạn kiệt nguồn tài chính trong tương lai. Vì vậy, quỹ cần có cơ chế thu hồi từ các khoản đầu tư, cho vay, hoặc từ các khoản thuế liên quan đến các dự án nhà ở xã hội.
Thông tin thêm về quỹ này, ông Chử Văn Hải, đại diện Bộ Xây dựng, cho biết, hiện nay Chính phủ đang xây dựng một nghị quyết để thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù nhằm phát triển nhà ở xã hội, trong đó có việc thành lập Quỹ phát triển nhà ở quốc gia. Quỹ này sẽ hoạt động không vì lợi nhuận, và sẽ được thành lập theo hình thức tài chính ngoài ngân sách nhà nước, đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong quá trình sử dụng nguồn vốn.
Theo ông Hải, mục tiêu của quỹ là không chỉ để phát triển các dự án nhà ở xã hội, mà còn để hỗ trợ các địa phương khó khăn trong việc giải phóng mặt bằng và tái định cư. Chính phủ cũng đang nghiên cứu các mô hình huy động vốn từ các nguồn tài chính ngoài ngân sách, bao gồm cả các nguồn thu từ quỹ phát triển đất, để tăng cường khả năng tài trợ cho các dự án nhà ở xã hội.
