Trong dòng chảy mạnh mẽ của kinh tế số, thương mại điện tử và các nền tảng mạng xã hội đã và đang mở ra những cơ hội phát triển chưa từng có cho doanh nghiệp, người tiêu dùng và cả nền kinh tế.
Song song với đó là sự bùng phát ngày càng tinh vi của hàng giả, hàng nhái và các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ – những “bóng đen” gây tổn hại trực tiếp đến uy tín thương hiệu, niềm tin người tiêu dùng và sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Trước thách thức ấy, thành phố Đà Nẵng xác định: bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ không chỉ là một phần trong chiến lược phát triển kinh tế, mà còn là “tuyến đầu” trong cuộc chiến phòng, chống hàng giả, hàng nhái và gian lận thương mại, đặc biệt trong bối cảnh số hóa sâu rộng.
Phát biểu tại Hội nghị chống hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ - gian lận thương mại trong tình hình mới năm 2025, ông Trần Chí Cường – Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố, Trưởng Ban Chỉ đạo 389 nhấn mạnh: “Sở hữu trí tuệ chính là một trong những công cụ quan trọng nhất để bảo vệ thành quả đổi mới sáng tạo, đồng thời là hàng rào pháp lý hữu hiệu để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái len lỏi vào thị trường”.
Thống kê từ Ban Chỉ đạo 389 cho thấy, trong 6 tháng đầu năm 2025, toàn quốc đã xử lý hơn 50.400 vụ vi phạm, trong đó riêng hành vi xâm phạm sở hữu trí tuệ chiếm hơn 3.270 vụ, tăng gần 9% so với cùng kỳ. Số vụ khởi tố hình sự cũng tăng vọt với gần 1.900 vụ việc – phản ánh thực trạng vi phạm ngày càng phức tạp và quy mô ngày càng lớn.
Đà Nẵng cũng đang đối mặt với áp lực gia tăng từ các hành vi vi phạm trên không gian mạng và chuỗi cung ứng. Các lực lượng chức năng trên địa bàn đã siết chặt phối hợp, từ quản lý thị trường, công an, hải quan đến các cơ quan chuyên môn. Riêng trong 9 tháng đầu năm 2025, lực lượng quản lý thị trường thành phố đã kiểm tra 655 vụ, xử lý 420 vụ vi phạm hành chính liên quan đến hàng cấm, hàng lậu, hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, với tổng số tiền thu nộp ngân sách lên tới hơn 4,4 tỷ đồng. Tuy nhiên, so với cùng kỳ năm 2024, số vụ kiểm tra và xử lý đều giảm mạnh, cho thấy xu hướng vi phạm đang chuyển dịch sang các kênh ẩn danh, khó kiểm soát hơn, đặc biệt trên nền tảng số.
Với vai trò là đơn vị công tác chuyên môn về sở hữu trí tuệ, Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Đà Nẵng đã trực tiếp tham gia giám định kỹ thuật, xác minh các hành vi xâm phạm nhãn hiệu, kiểu dáng công nghiệp, sáng chế và chỉ dẫn địa lý. Bên cạnh đó, Sở cũng là đầu mối tư vấn, phổ biến pháp luật, đồng hành cùng doanh nghiệp trong quá trình bảo hộ tài sản trí tuệ.
Thành phố Đà Nẵng đã hỗ trợ đăng ký bảo hộ tài sản trí tuệ cho 05 sáng chế và 05 nhãn hiệu trong nước với tổng kinh phí 225 triệu đồng, theo Nghị quyết số 62/2021/NQ-HĐND ngày 17/12/2021 của HĐND thành phố quy định mức hỗ trợ đăng ký bảo hộ tài sản trí tuệ đến năm 2030.
Cùng với đó, Sở Khoa học và Công nghệ triển khai Chương trình phát triển tài sản trí tuệ đến năm 2030, gồm 07 nhiệm vụ (04 nhiệm vụ cấp cơ sở, 02 nhiệm vụ cấp thành phố và 01 nhiệm vụ cấp quốc gia) với tổng kinh phí hơn 5,1 tỷ đồng – trong đó, nguồn Trung ương 2,85 tỷ đồng, thành phố 2,46 tỷ đồng.
Không dừng lại ở đó, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về sở hữu trí tuệ cũng được triển khai bài bản và rộng khắp. Chỉ trong 9 tháng đầu năm 2025, thành phố đã tổ chức hơn 15 hội nghị, lớp tập huấn chuyên sâu, thu hút trên 1.200 lượt đại biểu; đồng thời triển khai hơn 10 chương trình truyền thông trực tiếp tại các trường đại học, trung học phổ thông, khu công nghiệp.
Tiêu biểu là cuộc thi “Tìm hiểu pháp luật về sở hữu trí tuệ” với sự tham gia của hơn 500 học sinh từ các trường THPT trên địa bàn. Cuộc thi không chỉ là sân chơi bổ ích, mà còn là bước đi chiến lược nhằm xây dựng nhận thức về sở hữu trí tuệ ngay từ lứa tuổi học đường – những công dân số tương lai của thành phố thông minh.
Cuộc chiến chống hàng giả, hàng nhái và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ chắc chắn sẽ còn tiếp diễn gay gắt hơn trong bối cảnh kinh tế số tiếp tục mở rộng. Nhưng với sự chỉ đạo quyết liệt từ lãnh đạo thành phố, sự phối hợp đồng bộ của các lực lượng chức năng, cùng sự vào cuộc chủ động của Sở Khoa học và Công nghệ, thành phố Đà Nẵng đang vững vàng thiết lập một “hàng rào mềm” nhưng hiệu quả: một hệ sinh thái sở hữu trí tuệ mạnh mẽ, góp phần xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, bảo vệ thành quả sáng tạo và thúc đẩy tăng trưởng bền vững cho thành phố trong tương lai.
