Đàm phán thương mại Việt - Mỹ: Thiện chí nhưng đầy thử thách

Trước ngày đàm phán, chiều 6/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì cuộc họp quan trọng của Thường trực Chính phủ với các bộ, ngành và cơ quan liên quan nhằm chuẩn bị cho cuộc đàm phán thương mại sắp tới với Mỹ.

Cuộc họp diễn ra trong bối cảnh kinh tế thế giới có nhiều biến động, đặc biệt là khi Mỹ vừa công bố những chính sách thuế quan mới có thể ảnh hưởng sâu rộng đến các quốc gia và doanh nghiệp toàn cầu. Trong tình hình đó, Việt Nam không chỉ đối mặt với thách thức từ chính sách thuế quan của Mỹ mà còn phải tận dụng cơ hội để gia tăng sức mạnh cạnh tranh và khẳng định vai trò trong quan hệ thương mại quốc tế.

Phía Mỹ đã đưa ra một lịch trình đàm phán thương mại cụ thể, điều này phản ánh thiện chí và cam kết của họ trong quá trình hợp tác với Việt Nam. Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ đạo, trong quá trình đàm phán, cần linh hoạt điều chỉnh lịch trình để phù hợp với diễn biến thực tế và tình hình của cả hai bên.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh tinh thần bình tĩnh, sáng suốt và chủ động trong quá trình đàm phán. Thủ tướng khẳng định rằng các quyền và lợi ích hợp pháp của cả hai bên cần được bảo vệ một cách toàn diện trong mọi tình huống, nhằm mang lại lợi ích lâu dài cho nền kinh tế, giúp củng cố mối quan hệ đối tác chiến lược giữa hai quốc gia.

Cuộc họp cũng được mở rộng vào sáng ngày 6/5 với các báo cáo từ các bộ, ngành khác nhau, trong đó Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã chỉ ra rằng chính sách thuế của Mỹ đã tạo ra những bất ngờ lớn cho nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Cụ thể, chính sách thuế đối ứng của Mỹ đã ngay lập tức tác động đến tâm lý của các doanh nghiệp và nhà đầu tư toàn cầu, dẫn đến những dự báo không mấy lạc quan về tăng trưởng kinh tế trong năm 2025.

Trong bối cảnh đó, một điểm sáng là Việt Nam đã chủ động đối mặt với thách thức từ sớm. Việc tăng cường các cuộc trao đổi, tiếp xúc với Mỹ và các quốc gia khác ở mọi cấp độ đã giúp Việt Nam gia tăng sự hiện diện trong các cuộc đàm phán thương mại quốc tế. Không chỉ có các cuộc điện đàm giữa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Mỹ, mà Thủ tướng Chính phủ cũng đã trực tiếp chỉ đạo 11 cuộc họp về phương án đàm phán, giúp Việt Nam trở thành một trong sáu quốc gia được Mỹ ưu tiên đàm phán trong hơn 100 nền kinh tế trên toàn cầu.

Báo cáo tại cuộc họp, Bộ Tài chính cũng cho biết mặc dù có những yếu tố khó khăn từ chính sách thuế của Mỹ, nền kinh tế Việt Nam vẫn duy trì được đà tăng trưởng ổn định. Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát và các cân đối lớn được bảo đảm. Đặc biệt, Việt Nam đã thu hút một lượng vốn FDI đáng kể, với tổng vốn đăng ký trong 4 tháng đầu năm đạt khoảng 13,8 tỷ USD, tăng 40% so với cùng kỳ năm ngoái. Sự gia tăng mạnh mẽ này là một tín hiệu tích cực, thể hiện rằng các nhà đầu tư quốc tế vẫn tin tưởng vào tiềm năng phát triển của nền kinh tế Việt Nam.

Ngoài ra, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương cũng thông báo rằng tình hình đăng ký doanh nghiệp mới và doanh nghiệp quay lại hoạt động trong những tháng đầu năm rất tích cực, với con số 36.400 doanh nghiệp mới, tăng 1,2 lần so với giai đoạn 2017-2023. Điều này không chỉ phản ánh sự ổn định của nền kinh tế mà còn cho thấy sự linh hoạt và năng động của doanh nghiệp Việt Nam trong việc thích ứng với môi trường kinh doanh thay đổi nhanh chóng.

Mặc dù nền kinh tế Việt Nam có những tín hiệu tích cực, nhưng Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng không quên chỉ ra rằng vẫn còn nhiều thách thức cần phải vượt qua. Trong đó, một trong những vấn đề lớn là sức ép trong việc chỉ đạo điều hành kinh tế vĩ mô, đặc biệt là về lãi suất, tỷ giá và kiểm soát lạm phát trong bối cảnh có nhiều biến động từ bên ngoài. Các hoạt động sản xuất kinh doanh ở nhiều lĩnh vực vẫn gặp khó khăn, đặc biệt là trong việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng.

Ngoài ra, Thủ tướng cũng đề cập đến việc tăng trưởng trong ngành sản xuất không đồng đều. Cụ thể, chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam trong tháng 4 chỉ đạt 45,6 điểm, cho thấy sự suy giảm trong sản xuất do tác động của chính sách thuế quan của Mỹ. Điều này có thể ảnh hưởng không nhỏ đến nền kinh tế trong ngắn hạn, đồng thời đòi hỏi Chính phủ và các doanh nghiệp phải có chiến lược ứng phó linh hoạt.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh rằng mặc dù có nhiều khó khăn và thách thức, nhưng đây cũng chính là cơ hội lớn để Việt Nam cơ cấu lại nền kinh tế, đa dạng hóa thị trường và sản phẩm, cũng như xây dựng các chuỗi cung ứng bền vững. Việc xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp và triển khai các nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị là một phần trong chiến lược dài hạn để phát triển nền kinh tế Việt Nam một cách toàn diện và bền vững.

Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, ngành tiếp tục triển khai các giải pháp ứng phó với chính sách thuế của Mỹ, chuẩn bị kỹ phương án đàm phán hiệu quả để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của Việt Nam. Việc đàm phán cần phải hướng tới một thương mại cân bằng và bền vững, không làm ảnh hưởng đến các thỏa thuận quốc tế mà Việt Nam đã tham gia. Thủ tướng cũng chỉ đạo các cơ quan chức năng khẩn trương ký kết và triển khai các hợp đồng mua bán hàng hóa với Mỹ để thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu.