“Đế chế” than lậu Yên Phước – Bài 2: Bất ngờ chân dung “bà trùm”

Như Diễn đàn Doanh nghiệp đã thông tin, mới đây, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố vụ án "Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên" xảy ra tại Công ty Cổ phần Yên Phước tại huyện Đại Từ (Thái Nguyên) và các đơn vị liên quan. Đồng thời ra quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam, lệnh khám xét đối với bà Châu Thị Mỹ Linh (Giám đốc Công ty CP Yên Phước) cùng nhiều thuộc cấp.

Theo nhiều hồ sơ, tài liệu thể hiện, “bà trùm” Châu Thị Mỹ Linh không chỉ điều hành Công ty CP Yên Phước mà còn được biết đến là Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV đầu tư Phúc Phúc Yên (thuộc Tập Đoàn Phúc Yên Prosper, địa chỉ tại Q.7, TP.HCM). Công ty này khá nổi tiếng với nhiều dự án chung cư, biệt thự, nhà phố ở TP.HCM, điển hình như dự án Căn hộ Prosper Plaza, đường Phan Văn Hớn, P.Tân Thới Nhất, Q.12.

Trong vụ án khai thác than lậu do bị can Châu Thị Mỹ Linh cầm đầu, theo C03, lực lượng công an đã đồng loạt kiểm tra 21 bãi than thuộc các doanh nghiệp nằm rải rác tại thị xã Kinh Môn, Hải Dương, phát hiện các bãi than này có dấu hiệu nhập lậu, khai thác lậu. Sau 6 ngày kiểm tra, lực lượng chức năng xác định có những điểm bị phát hiện các bãi than có khối lượng tồn trữ vượt quá số lượng rất nhiều so với hóa đơn nhập hàng.

Đa số các bãi than được bố trí nằm cách nhau từ 5 - 7km, giáp bờ sông để thuận tiện cho việc vận chuyển đường thủy, nằm ở xa khu dân cư, có người canh gác rất kỹ lưỡng, khó tiếp cận. Lực lượng công an đã rất khó khăn trong quá trình điều tra, xác minh. 

Theo hồ sơ điều tra, tháng 9/2012, Công ty CP Yên Phước được Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Thái Nguyên cấp giấy chứng nhận lần đầu, đến tháng 12/2013 thì thay đổi lần 1 với vốn điều lệ 100 tỉ đồng. Trong đó thành viên góp vốn gồm: Châu Thị Mỹ Linh góp 39 tỉ đồng chiếm 39%, ông Ngụy Phúc Yên (chồng của bà Linh) góp 60 tỉ đồng chiếm 60% và bà Ngụy Thị Xuyến (em ông Phúc Yên) góp 1 tỉ đồng chiếm 1%.

Thực tế, bà Linh và các thành viên chỉ đăng ký, không thực hiện việc góp vốn. Nguồn vốn hoạt động của công ty do bà Linh tự bỏ ra, phát sinh chi phí đến đâu thì bà Linh tự chi đến đó.

Để Công ty CP Yên Phước đi vào vận hành, bà Linh đưa nhiều người trong gia đình vào công ty làm việc. Trong đó, bà Linh là Tổng giám đốc, người đại diện pháp luật, điều hành chung mọi hoạt động kinh doanh; Ngụy Quang Thuyên (là em chồng của bà Linh) thay mặt Linh trực tiếp điều hành mọi công việc tại mỏ than.

Ngoài ra còn một số nhân viên, gồm: Bùi Minh Hợp (Giám đốc điều hành khai thác mỏ, chịu trách nhiệm về kỹ thuật và an toàn khai thác mỏ); Đỗ Thị Luyến và Doãn Thị Định là nhân viên kế toán; Đặng Văn Hoàng là nhân viên kiểm tra chất lượng kiêm nhân viên cân hàng, thực hiện các công việc theo chỉ đạo của bà Linh.

Đến giữa 2014, Công ty CP Yên Phước được UBND tỉnh Thái Nguyên cấp giấy chứng nhận đầu tư và Giấy phép khai thác khoáng sản, cho phép công ty này được khai thác với công suất 8.500 tấn/năm; thời hạn khai thác đến hết ngày 28/6/2031.

Tháng 8/2018, Công ty CP Yên Phước ký hợp đồng thuê Công ty TNHH Đông Bắc Hải Dương (công ty có sự tham gia góp vốn của hai anh em Bùi Hữu Thanh và Bùi Hữu Giang với 48 tỉ đồng- PV) thực hiện khai thác than tại mỏ than Minh Tiến với giá 450.000 đồng/tấn. Đồng thời, Công ty TNHH Đông Bắc Hải Dương là đơn vị được thu mua toàn bộ sản lượng than khai thác được từ mỏ của Công ty Yên Phước, với giá thỏa thuận theo từng loại than khác nhau.

Từ tháng 3/2019 – 8/2021, Công ty TNHH Đông Bắc Hải Dương trực tiếp thực hiện việc khai thác dưới sự chỉ định và giám sát của nhân viên Công ty CP Yên Phước, với sản lượng khoảng 2,5 triệu tấn than nguyên khai, gấp rất nhiều lần khối lượng 8.500 tấn/năm theo giấy phép.

Từ 18/5/2019 đến 31/12/2020, Công ty CP Yên Phước đã xuất bán cho Công ty TNHH Đông Bắc Hải Dương gần 1 triệu tấn than, thu số tiền hơn 106 tỉ đồng; hơn 240 nghìn bã sàng thu hơn 14 tỉ đồng và 13.662 m3 đá đen trị giá 683 triệu đồng, tổng cộng số tiền thu về hơn 121 tỉ đồng. Theo đó, Công ty Đông Bắc Hải Dương đã thanh toán hơn 106 tỉ đồng, trong đó chuyển khoản vào 2 tài khoản cá nhân của bà Linh hơn 90 tỉ đồng; số tiền còn lại được cấn trừ các khoản đặt cọc và các khoản công nợ khác.

Bình quân hàng năm, lượng than công ty này khai thác lậu gấp hơn 120 lần số lượng được phép khai thác. Để qua mắt các cơ quan quản lý nhà nước, các bị can trong đường dây này đã sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi vừa tránh bị phát hiện, vừa trốn thuế, phí hàng chục tỉ đồng.

Cụ thể, Công ty Yên Phước và Công ty Đông Bắc Hải Dương đã lập khống hồ sơ nghiệm thu, báo cáo số lượng khai thác với UBND tỉnh và Sở Tài nguyên - Môi trường tỉnh Thái Nguyên, sản lượng khai thác hàng năm chỉ bằng đúng với số lượng được cấp phép. Hàng triệu tấn than khai thác vượt giấy phép được bị can Linh cùng Giang và Thanh tổ chức tiêu thụ trái phép, nhằm trốn thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế tài nguyên môi trường, phí bảo vệ môi trường.

Cơ quan điều tra xác định, hành vi khai thác vượt trữ lượng tối đa của giấy phép khai thác khoáng sản, không đúng với nội dung giấy phép của các bị can, gây thiệt hại cho Nhà nước về thuế hàng chục tỉ đồng.

Một thông tin đáng chú ý liên quan đến đường dây than lậu này, chính là sự góp mặt của hai anh em “nổi tiếng” Bùi Hữu Thanh và Bùi Hữu Giang, hai đối tượng được biết đến là những "nghệ nhân" đại gia lan đột biến tại Quảng Ninh với “vườn lan đất mỏ” và cơ ngơi cực "khủng" cùng những siêu xe đắt tiền.

Dư luận băn khoăn cho rằng, liệu chăng, trong vụ án này có hay không chuyện rửa tiền khai thác than lậu bằng lan đột biến?

Diễn đàn Doanh nghiệp sẽ tiếp tục thông tin!