Để chính sách cho nông nghiệp hữu cơ lan tỏa

Tuy nhiên, theo ông Hoàng Bá Nghị, Giám đốc Tổ chức chứng nhận NHO, Ủy viên Ban Chỉ đạo VietGap Trung ương, thành viên Nhóm Kỹ thuật Quốc gia Global GAP (NTWG), với phương thức canh tác nông nghiệp hữu cơ, năng suất trong vòng 2 – 3 năm sẽ rất thấp, có thể giảm tới 50%. Bên cạnh đó, doanh nghiệp canh tác theo nông nghiệp hữu cơ, nhưng lại bán theo giá sản phẩm thông thường, vì phải đủ 3 năm chuyển đổi mới được công nhận rau hữu cơ.

Bà Nguyễn Thị Phương Liên, Chủ Nông trại hữu cơ Tuệ Viên chia sẻ, "với các đơn vị sản xuất nông nghiệp hữu cơ lớn như các tập đoàn, việc lấy các chứng nhận hữu cơ quốc tế là điều không mấy khó khăn. Tuy nhiên, phần lớn ở Việt Nam hiện nay, các mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ như chúng tôi đều ở dạng nhỏ và vừa, nên việc lấy chứng nhận hữu cơ quốc tế thật sự là điều khó khăn khi tất cả số tiền đó đều tính vào sản phẩm và cuối cùng là người tiêu dùng", bà Liên cho biết.

Chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú bình luận, Nghị định 109 là cẩm nang rất tốt cho các doanh nghiệp hữu cơ, nhưng có mấy điểm cần lưu ý.

Thứ nhất, nguyên tắc công bằng trong sản xuất rau hữu cơ. Đơn cử, rau sạch muốn vào được siêu thị phải chiết khấu cứng 20%, chiết khấu mềm 12%. Như vậy sẽ đẩy giá rau hữu cơ lên rất cao. Ví dụ, 1kg rau hữu cơ mấy trăm nghìn thì lương công nhân hay người nghèo chắc sẽ không dám mua. Như vậy, sự công bằng ở đây không được thiết lập.

Thứ hai, khâu tổ chức thực hiện. Trong nghị định chưa thấy có từ nào ghi rút giấy phép những người vi phạm quy định về làm rau hữu cơ, chủ yếu là các quy định về cấp phép. Như vậy chúng ta đang thả lỏng đầu ra. Đơn cử, Hợp tác xã sản xuất rau an toàn Ba Chữ ở Hà Nội sau khi hết rau sạch đã đưa rau bẩn vào siêu thị để gửi hàng chưa được xử lý một cách triệt để.

Thứ ba, vai trò của doanh nghiệp. Chúng ta đừng nói người nông dân cố gắng tiếp cận vào các siêu thị, vì họ không có hóa đơn GTGT, không có số lượng sản phẩm lớn... Do đó, doanh nghiệp cần “xắn tay”, đơn cử như Vingroup, Saigon coop phải vào cuộc để dẫn dắt thị trường và kết nối phân phối thành một chuỗi, giảm chi phí trung gian, tiếp cận thẳng với hệ thống phân phối nhằm kéo giá thành xuống.