Để không còn nỗi sợ hãi... HS: Doanh nghiệp “loay hoay”

ANH KHÔI• 06/03/2022 03:30

Không phải vấn đề mới, thế nhưng, việc xác định và áp dụng mã HS đối với hàng hóa xuất nhập khẩu vẫn khiến doanh nghiệp rơi vào trạng thái “nay đúng mai sai”…

>>Doanh nghiệp sản xuất ván ghép thanh lao đao vì…mã HS

LTS: Cứ sáu năm một lần, mã hàng hóa HS có giá trị trên toàn thế giới được cập nhật. Chính vì vậy, Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý về Danh mục hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam.

Động thái thiếu thống nhất trong áp mã HS từ các cơ quan Hải quan sẽ ảnh hưởng rất lớn đến tình hình hoạt động kinh doanh, tạo ra tâm lý bất ổn cho các doanh nghiệp... - Ảnh minh họa

Báo cáo về “Mức độ hài lòng của doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục hành chính xuất nhập khẩu” năm 2021 của VCCI cho thấy, việc áp mã HS (mã số dùng để phân loại hàng hóa xuất nhập khẩu) và xác định giá trị hải quan bị các doanh nghiệp kêu ca, phàn nàn nhiều nhất. Nếu năm 2018, có 66,3% số doanh nghiệp gặp trở ngại khi xác nhận mã HS thì năm 2020, con số này tăng lên 76,2%.

Thiệt hại… không chỉ còn tiềm ẩn

Những bất cập xoay quanh việc xác định và áp mã HS đối với hàng hóa không phải câu chuyện mới, thế nhưng, đây lại là một tồn tại khiến không ít doanh nghiệp quan ngại, bởi nó luôn tiềm ẩn những thiệt hại bất ngờ và vô cùng lớn.

Câu chuyện của ván ghép thanh năm 2020, từ mã HS 4418, với mức thuế xuất khẩu là 0%, đột ngột bị áp mã HS 4407 với mức thuế xuất khẩu 25% để hạn chế, thậm chí ngăn chặn xuất khẩu vì không tạo nhiều giá trị gia tăng và vì phải dành nguyên liệu cho công nghiệp chế biến trong nước, đã khiến gần 150 doanh nghiệp và trên 200 hộ trồng rừng bị ảnh hưởng.

Hay như trường hợp của Công ty CP thương mại Polvita có địa chỉ tại Thanh Xuân, Hà Nội, sau 10 năm kê khai sản phẩm “Alaska Deep Sea Fish Oil Omega-3,6,9” với mã HS 2106.90. trong tổng cộng 78 tờ khai nhập khẩu không một vi phạm, tuy nhiên, sau một phán quyết, sản phẩm đã nêu phải áp mã HS 1517.90.90 cho các tờ khai từ ngày 05/9/2014, khiến doanh nghiệp thiệt hại hơn 4,7 tỷ đồng, sản phẩm nhập về bị đưa vào luồng đỏ hải quan.

>>“Gánh nặng” mã HS bao giờ được… trút bỏ?

Hơn nữa, cách xác định mã HS phân loại hàng theo Danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu khi thông quan vẫn còn tồn tại một số điểm bất cập như: cùng một mặt hàng nhưng lại được phân loại nhiều mã HS; hướng dẫn làm thủ tục và hồ sơ xác nhận mã HS với cơ quan Hải quan còn thiếu thống nhất…

“Nút thắt” từ chính sách

Theo các chuyên gia, nguyên nhân dẫn đến hiện trạng đã nêu xuất phát từ việc áp mã HS không thống nhất giữa cơ quan Hải quan và doanh nghiệp, thậm chí, có tình trạng xác nhận mã HS giữa của cơ quan Hải quan này với cơ quan Hải quan khác không giống nhau khiến nhiều doanh nghiệp bị xử phạt vi phạm hành chính, bị truy thu thuế xuất - nhập khẩu oan. Để tránh tình trạng này, nhiều doanh nghiệp đã tham vấn trước với cơ quan hải quan về mã HS, nhưng việc tham vấn không dễ và mất rất nhiều thời gian.

Liên quan đến vấn đề này, bà Nguyễn Minh Thảo - Trưởng ban Ban Môi trường kinh doanh, CIEM từng cho biết, do việc áp mã HS sai, nên nhiều doanh nghiệp đáng ra không phải nộp thuế nhập khẩu lại phải nộp, đáng ra chỉ phải nộp mức thuế thấp thì phải nộp thuế suất cao hơn, nhiều doanh nghiệp bị truy thu thuế sau khi cơ quan hải quan áp lại HS....

“Nhiều doanh nghiệp nói thẳng là rất muốn kiện cơ quan Hải quan xung quanh việc áp mã HS, nhưng cuối cùng đành “ngậm bồ hòn làm ngọt”, không dám khiếu kiện vì rất nhiều lý do tế nhị, đành chấp nhận mã HS do cơ quan Hải quan áp đặt”, bà Thảo chia sẻ.