Đề xuất cấm xe máy vào khu trung tâm TP HCM trong năm 2030 có khả thi?

Đề án mà Sở GTVT TP HCM vừa trình là đề án tăng cường vận tải hành khách công cộng kết hợp kiểm soát phương tiện cơ giới cá nhân tham gia giao thông ở TP.HCM. Khi đi án đi vào hoạt động TP HCM sẽ dần dần hạn chế và cấm các phương tiện xe 2 và 3 bánh vào trung tâm TP. Liên quan đến đề án nhiều người đặt câu hỏi, đề án liệu có khả thi khi tình trạng giao thông của TP ngày càng phức tạp?

Trung tâm TP sẽ thông thoáng

Đề án tăng cường vận tải hành khách công cộng kết hợp kiểm soát phương tiện cơ giới cá nhân tham gia giao thông ở TP.HCM của Sở GTVT nêu lên các mục tiêu: Đến năm 2020, thị phần vận tải hành khách công cộng toàn thành phố đảm nhận 15 - 20% nhu cầu di chuyển của người dân. Đến năm 2025 đạt 20,5 - 26,6% và đến năm 2030, tỷ lệ này sẽ tăng lên 29,3 - 36,8%. Sở GTVT nhận định khi thị phần đảm nhận của hệ thống vận tải hành khách tăng theo từng giai đoạn 2020 - 2025 - 2030, tỷ lệ người dân sử dụng phương tiện cá nhân sẽ giảm tương ứng.

Theo đề xuất của tờ trình, Sở GTVT đề xuất 36 giải pháp được sắp xếp theo từng nhóm, theo thứ tự ưu tiên kèm theo trách nhiệm của các cơ quan và nguồn lực thực hiện. Các nhóm giải pháp trong đề án được đề xuất theo nguyên tắc "kéo - đẩy", đảm bảo hai nhóm giải pháp tăng cường vận tải hành khách công cộng và kiểm soát sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân có thể tiến hành song song để đạt hiệu quả cao nhất.

Tờ trình cũng nêu rõ nếu đề án được thông qua, TP sẽ hạn chế và tiến tới ngưng hoạt dộng xe mô tô và xe gắn máy 2 - 3 bánh tại một số khu vực trung tâm (quận 1, 3, 5, 10...) vào giai đoạn 2025 - 2030, khi hệ thống vận tải hành khách công cộng đảm bảo nhu cầu đi lại trong khu vực hạn chế, với cự ly tiếp cận trung bình của khách đến hệ thống vận tải công cộng đạt dưới 500 m.

Như vậy đề án khi được thông qua và đưa vào áp dụng được kì vọng sẽ giảm bớt lượng phương tiện cá nhân vào khu vực trung tâm TP vốn đã đông đúc. Thông qua đó sẽ giúp giao thông khu vực trung tâm TP bớt căng thẳng và thông thoáng hơn.

Có thể xảy ra ùn ứ khu vực ngoài trung tâm

Nhận định về hiệu quả và tính khả thi về đề án này của Sở GTVT nhiều người dân và chuyên gia nhận định khả năng sẽ có sự ùn ứ tại các khu vực lân quận trung tâm TP, các khu vực ra vào trung tâm cũng sẽ bị ùn ứ khi lượng xe cộ cá nhận không được vào khu trung tâm tập trung đông đúc ở các bãi giữ, khu vực ngoài.

Trao đổi với DĐDN, anh Nguyễn Lâm Hoàng, người dân quận 3 (TP HCM) cho biết, hiện nay lượng phương tiện cá nhân ra vào khu trung tâm TP rất lớn, đặc biệt là xe máy. Nếu việc cấm xe máy vào trung tâm thì người dân sẽ để xe máy ở đâu, liệu rằng các bãi chứa phía ngoài khu trung tâm TP có trụ nỗi khi lượng xe cộ tập trung đông ở khu vực ngoài trung tâm. Vào các giờ cao điểm, lượng xe cộ ở các bãi đỗ, bãi giữ xe ồ ạt đổ ra các tuyến đường về các quận, huyện khác sẽ rất lớn có thể gây ra tình trạng ùn ứ cục bộ.

Nhiều chuyên gia giao thông cũng nhận định việc cấm xe máy, xe 3 bánh vào khu trung tâm TP có khả năng gây ra hiệu ức ùn tắc, ùn ứ cục bộ khu vực phía ngoài trung tâm. TP cần tính toán việc xây dựng các bãi giữ xe như thế nào để có thể chứa các phương tiện không được vào trung tâm TP này thế nào cho hợp lý tránh việc quá tải do lượng xe quá nhiều mà thiếu bãi chứa.

Liên quan đến vấn đề này, Sở GTVT cũng thừa nhận khi triển khai các giải pháp kiểm soát xe gắn máy theo lộ trình đến 2030, hiện tượng ùn tắc cục bộ sẽ xuất hiện tại các điểm trông giữ xe khu vực bên ngoài vành đai hạn chế, điểm dừng, nhà chờ, nhà ga... do lượng khách sử dụng vận tải hành khách công cộng gia tăng. Đồng thời, một bộ phận người dân bị ảnh hưởng quyền lợi sẽ không có sự đồng thuận, chia sẻ với các giải pháp của đề án.

Được biết, đề án sẽ được Ủy ban MTTQVN TP HCM tổ chức phản biện trước khi trình Thường trực Thành ủy TP HCM và HĐND TP HCM thông qua. Đề án do Sở GTVT TP HCM đặt hàng Viện Chiến lược và Phát triển giao thông vận tải (Bộ GTVT) để giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông tại thành phố.