Đề xuất đầu tư 580.133 tỷ đồng nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo

Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, sáng nay 25/11, Quốc hội nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra Dự thảo Quyết định chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 – 2035.

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, trình bày tóm tắt Tờ trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo – Nguyễn Kim Sơn cho biết, Chương trình được xây dựng nhằm hiện thực hóa chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nói chung và của ngành giáo dục nói riêng; đặc biệt tập trung phát huy những thành tựu, kết quả đạt được trong thời gian qua và trọng tâm vào những vấn đề cấp thiết còn nhiều khó khăn, vướng mắc, cần hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước để tạo đột phá.

Theo Bộ trưởng, thời gian thực hiện Chương trình là 10 năm, từ năm 2026 đến năm 2035, chia làm 02 giai đoạn. Giai đoạn 2026 - 2030: tập trung giải quyết các vấn đề hạn chế, thách thức đặt ra trong thời gian qua; thực hiện và hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành một phần một số mục tiêu chủ yếu cần hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước được đề ra đến năm 2030 tại Nghị quyết số 71-NQ/TW và các quy định có liên quan; Giai đoạn 2031 - 2035: tiếp tục xây dựng và triển khai các nhiệm vụ, mục tiêu đặt ra đến 2035.

Mục tiêu của Chương trình nhằm chuẩn hóa, hiện đại hóa toàn diện hệ thống giáo dục và đào tạo, tạo bước chuyển căn bản, mạnh mẽ về chất lượng giáo dục và đào tạo; mở rộng cơ hội học tập cho mọi người dân, bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục, quyền được học tập suốt đời; đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu nhân lực, đặc biệt là nhân lực chất lượng cao, cho sự nghiệp phát triển nhanh và bền vững của đất nước trong bối cảnh toàn cầu hóa, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Cụ thể, đến năm 2030 phấn đấu đạt 04 nhóm mục tiêu cụ thể, bao gồm: Từng bước chuẩn hóa hệ thống giáo dục mầm non, phổ thông; đầu tư trọng điểm cho 18 trường Cao đẳng nghề từng bước hình thành 06 trung tâm quốc gia và 12 trung tâm vùng đào tạo nhân lực có kỹ năng nghề cao trong các ngành nghề kỹ thuật, công nghệ và các ngành phục vụ các chương trình, dự án chiến lược, trọng điểm quốc gia. Đầu tư cho khoảng 30 trường Cao đẳng nghề đào tạo các ngành nghề trọng điểm, mũi nhọn phát triển kinh tế - xã hội vùng và địa phương;

Từng bước đầu tư chuẩn hóa, hiện đại hóa hạ tầng kỹ thuật, mở rộng không gian phát triển cho các cơ sở giáo dục đại học hoạt động hiệu quả; đầu tư hỗ trợ nâng cao chất lượng, năng lực của đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục và người học; chủ động chuyển đổi số và phát triển toàn diện người học để đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo và hội nhập quốc tế.

Đến năm 2035, đầu tư xây dựng 100% các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông đạt chuẩn về cơ sở vật chất; 100% cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông có đủ thiết bị dạy học để triển khai thực hiện đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học; rà soát quy hoạch, hoàn thiện mạng lưới các cơ sở giáo dục nghề nghiệp;

Rà soát quy hoạch, hoàn thiện mạng lưới các cơ sở giáo dục đại học, tiếp tục đầu tư để hướng đến hoàn thành 100% các cơ sở giáo dục đại học công lập trong quy hoạch đạt chuẩn vào năm 2035…; tiếp tục bồi dưỡng nhằm nâng cao chất lượng, năng lực và sự chủ động của đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục và người học với các nhiệm vụ trọng tâm.

“Tổng các nguồn lực huy động để thực hiện Chương trình giai đoạn 2026-2035 khoảng 580.133 tỷ đồng, bao gồm: Vốn ngân sách Trung ương khoảng khoảng 349.113 tỷ đồng (chiếm 60,2%); vốn ngân sách địa phương khoảng 115.773 tỷ đồng (chiếm 19,9%); vốn đối ứng của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học khoảng 89.073 tỷ đồng (chiếm 15,4%); vốn huy động hợp pháp khác dự kiến 26.173 tỷ đồng (chiếm 4,5%)”, Bộ trưởng chia sẻ.

Báo cáo thẩm tra Dự thảo Chương trình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội – Nguyễn Đắc Vinh nêu rõ, Ủy ban tán thành với sự cần thiết đầu tư Chương trình để thể chế hoá chủ trương của Đảng về phát triển và đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo. Hồ sơ Chương trình được chuẩn bị đầy đủ, công phu; bảo đảm phù hợp với quy định về chương trình mục tiêu quốc gia theo Luật Đầu tư công.

Tuy nhiên, Ủy ban cũng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát Chương trình, đối chiếu với các Chương trình mục tiêu quốc gia đang triển khai và các Chương trình mục tiêu Quốc gia sẽ được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư tại Kỳ họp thứ 10 để bảo đảm không trùng lắp hoạt động, chồng chéo nhiệm vụ; đồng thời rút kinh nghiệm khi thiết kế và triển khai Chương trình. Sớm chuẩn bị các văn bản hướng dẫn thực hiện Chương trình bảo đảm chất lượng, kịp thời, tổ chức thực hiện hiệu lực, hiệu quả. Bổ sung báo cáo ý kiến của Kiểm toán nhà nước về Chương trình theo Nội quy Kỳ họp Quốc hội.

Cùng với nội dung đã nêu, tại Báo cáo thẩm tra, Ủy ban Văn hóa và Xã hội cũng đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét một số nội dung cụ thể về mục tiêu của Chương trình đến năm 2030 và 2035; về dự kiến nguồn lực thực hiện Chương trình; về các dự án thành phần của Chương trình; về cơ chế, giải pháp thực hiện Chương trình...