Đề xuất hàng loạt sắc thuế kiểm soát thị trường bất động sản

Thuế chống đầu cơ nhà đất

HoREA đề xuất đánh thuế thu nhập thuế suất rất cao với hành vi bán, chuyển nhượng lại nhà, đất ngay sau khi tạo lập. Việc này để triệt tiêu ý chí đầu cơ của nhà đầu tư lướt sóng (vì không còn có thể đạt được mục tiêu lợi nhuận như kỳ vọng) khi thị trường bất động sản có dấu hiệu bị đầu cơ, sốt nóng, bong bóng.

Tương tự với việc bán, chuyển nhượng lại nhà, đất trong năm đầu tiên và giữ mức thuế suất cao trong năm thứ hai, thứ ba. Các trường hợp bán, chuyển nhượng nhà, đất sau khi tạo lập được 3 năm, hoặc chứng minh được nhu cầu bán, chuyển nhượng nhà, đất là chính đáng, thì áp dụng thuế suất bình thường. Như vậy, sắc thuế này sẽ không ảnh hưởng đến người mua nhà để ở thực.

Đánh thuế người sở hữu nhiều nhà đất

HoREA đề xuất nguyên tắc là người sở hữu nhà đất dùng để ở thì chịu mức thuế thấp nhất. Người sở hữu nhiều nhà đất mà không dùng để ở, hoặc không sử dụng để sản xuất, kinh doanh, thì chịu mức thuế suất lũy tiến tùy theo số lượng nhà đất sở hữu. Nếu thị trường bất động sản bị đầu cơ, có thể áp dụng thuế suất rất cao để triệt tiêu ý chí đầu cơ.

Sắc thuế này sẽ điều chỉnh và định hướng hành vi mua, bán, chuyển nhượng nhà, đất trên thị trường bất động sản hướng đến mục tiêu phát triển lành mạnh, ổn định, vừa đáp ứng đúng nhu cầu thực (mua nhà để ở) của người tiêu dùng, vừa đáp ứng nhu cầu đầu tư kinh doanh của nhà đầu tư thứ cấp (mua nhà đất để đầu tư, cho thuê), vừa vẫn giải quyết được nhu cầu cất giữ tài sản bằng nhà, đất của người dân.

Đánh thuế cao việc chậm đưa đất vào sử dụng

Hiện nay, pháp luật về đất đai quy định người sử dụng đất được gia hạn 24 tháng kể từ ngày hết hạn sử dụng đất và phải nộp bổ sung khoản tiền trong thời gian được gia hạn theo quy định của Bộ Tài chính. Nhưng, chế tài này chưa đủ sức răn đe, chưa ngăn chặn tình trạng chậm đưa đất vào sử dụng, vì khả năng lợi nhuận thu được sau này sẽ thừa bù đắp khoản tiền phải nộp bổ sung.

Do vậy, cần có sắc thuế đánh trên hành vi của người sử dụng đất chậm đưa đất vào sử dụng, với thuế suất cao nhằm triệt tiêu ý chí găm giữ đất, chậm đưa đất vào sử dụng và để chống đầu cơ đất đai.

Thuế đánh trên giá trị nhà đất

Hiện nay, người sở hữu nhà chưa phải nộp thuế tài sản nhà ở, mà mới chỉ phải nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, trong đó có đất ở với thuế suất đối với đất ở trong hạn mức là 0,03% bảng giá đất, nên mức nộp thuế rất thấp, gần như không đáng kể.

HoREA nhất trí với đề xuất của Bộ Tài chính về việc cần thiết xem xét ban hành thuế bất động sản đánh trên giá trị nhà và đất, để tạo nguồn thu ổn định và bền vững cho ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, hiệp hội đề nghị cân nhắc kỹ thuế suất, để đảm bảo phù hợp với thu nhập phổ biến của số đông cá nhân, hộ gia đình là người có thu nhập trung bình, có thu nhập thấp ở nước ta.

Để không xảy ra tình trạng thuế chồng thuế cần phải thay thế phương thức thu tiền sử dụng đất hiện nay đang là gánh nặng cho người mua nhà tại các dự án nhà ở. Chẳng hạn, với dự án nhà chung cư, tiền sử dụng đất chiếm khoảng trên dưới 15% giá thành căn hộ và cũng là gánh nặng cho người thực hiện thủ tục hợp pháp hóa quyền sở hữu nhà ở xin cấp sổ đỏ.

Hiệp hội đề xuất thay thế thu tiền sử dụng đất bằng Thuế đánh trên hành vi chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp thành đất ở, với thuế suất rõ ràng, vừa góp phần làm giảm giá thành dẫn đến làm giảm giá bán nhà, vừa minh bạch và loại trừ cơ chế "xin - cho" hiện nay.

Giải đáp các đề xuất trên, Bộ Tài chính cho biết, hiện chính sách thuế, phí, lệ phí với bất động sản đã cơ bản đầy đủ, gồm các loại: Thuế sử dụng đất nông nghiệp, phi nông nghiệp; Thuế thu nhập với chuyển nhượng bất động sản; Lệ phí trước bạ và các khoản phí, lệ phí liên quan khác… Các loại thuế này bao quát từ khi hình thành tới sở hữu, sử dụng và chuyển nhượng bất động sản; qua đó từng bước hạn chế đầu cơ bất động sản. Để góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về bất động sản; việc nghiên cứu, hoàn thiện các chính sách thuế liên quan là cần thiết. Tuy nhiên, theo bộ này, lĩnh vực bất động sản có tác động lớn, đòi hỏi tham gia nhiều bộ ngành, địa phương, nên cần được nghiên cứu, đánh giá thêm để chính sách thuế ban hành đảm bảo tính khả thi, góp phần hạn chế đầu cơ bất động sản. "Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đang tiếp tục nghiên cứu, tổng hợp kinh nghiệm quốc tế, xác định những vướng mắc, bất cập trong quá trình triển khai thi hành các luật thuế liên quan đến bất động sản để báo cáo Chính phủ, trình Quốc hội vào thời điểm thích hợp gắn với việc xây dựng và tổ chức thực hiện Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2021-2030" - đại diện Bộ Tài chính chia sẻ.