Điện Biên: Khơi thông “dòng chảy” môi trường kinh doanh

Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam đang có những bước chuyển mình mạnh mẽ, việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh luôn là một trong những ưu tiên hàng đầu của các địa phương nhằm thu hút đầu tư, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Theo báo cáo Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2024 do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) công bố mới đây tại Hà Nội, năm 2024 chỉ số PCI của tỉnh Điện Biên đạt 67,67 điểm, tăng 0,9 điểm so với năm 2023. Tuy nhiên, thứ hạng của tỉnh lại giảm 1 bậc, xuống vị trí thứ 32 toàn quốc so với vị trí 31 của năm 2023.

Gam màu "sáng, tối" bức tranh chất lượng điều hành kinh tế

Sự tăng điểm nhưng giảm thứ hạng này cho thấy một thực tế rằng các tỉnh, thành phố khác cũng đang có những bước tiến mạnh mẽ trong việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tạo ra một cuộc cạnh tranh gay gắt hơn trong thu hút đầu tư. Mặc dù vậy, những cải thiện về điểm số của Điện Biên vẫn là một tín hiệu tích cực, thể hiện sự nỗ lực và quyết tâm của chính quyền địa phương trong việc tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp.

Qua phân tích 10 chỉ số thành phần PCI cho thấy, chỉ số gia nhập thị trường tăng đáng kể 1,25 điểm, từ 7,63 lên 8,88 điểm. Điều này cho thấy sự cải thiện trong quy trình thành lập doanh nghiệp, giảm bớt rào cản hành chính cho các nhà đầu tư mới.

Tiếp cận đất đai tăng 0,17 điểm, từ 6,82 lên 6,99 điểm. Mặc dù mức tăng không quá lớn, nhưng đây vẫn là một tín hiệu đáng mừng khi tiếp cận đất đai thường là một trong những khó khăn lớn đối với doanh nghiệp.

Đáng chú ý, tính minh bạch có mức tăng ấn tượng 1,51 điểm, từ 5,50 lên 7,01 điểm. Sự cải thiện về tính minh bạch giúp doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc tiếp cận thông tin, đưa ra các quyết định đầu tư chính xác và giảm thiểu rủi ro.

Chi phí thời gian tăng 0,43 điểm, từ 7,17 lên 7,60 điểm đã phản ánh nỗ lực của chính quyền trong việc giảm thời gian thực hiện các thủ tục hành chính cho doanh nghiệp. Riêng tính năng động của chính quyền tăng nhẹ 0,07 điểm, từ 6,68 lên 6,75 điểm. Dù mức tăng khiêm tốn, nhưng nó vẫn cho thấy sự chủ động và linh hoạt hơn của chính quyền địa phương trong việc hỗ trợ doanh nghiệp.

Chỉ số đào tạo lao động cũng tăng 0,78 điểm, từ 5,41 lên 6,19 điểm. Sự cải thiện này cho thấy tỉnh đang chú trọng hơn vào việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp.

Tuy nhiên, bên cạnh các chỉ số tăng điểm Điện Biên vẫn còn 03 chỉ số giảm điểm cần quan tâm là: Chi phí không chính thức giảm 0,24 điểm (từ 6,63 xuống 6,39). Mặc dù mức giảm này là đáng lo ngại, nó có thể cho thấy sự cần thiết phải tăng cường các biện pháp kiểm soát và phòng chống tham nhũng vặt để giảm gánh nặng cho doanh nghiệp.Cạnh tranh bình đẳng giảm 0,15 điểm (từ 6,64 xuống 6,49). Điều này cảnh báo về những thách thức trong việc đảm bảo một sân chơi công bằng cho tất cả các loại hình doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp giảm 0,37 điểm (từ 6,49 xuống 6,12). Sự sụt giảm này cho thấy các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp có thể chưa thực sự hiệu quả hoặc chưa đáp ứng đúng nhu cầu của cộng đồng doanh nghiệp.Thiết chế pháp lý và an ninh trật tự giảm 0,69 điểm (từ 8,05 xuống 7,36). Đây là một chỉ số quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến niềm tin của nhà đầu tư. Sự suy giảm này đòi hỏi chính quyền phải tăng cường các biện pháp đảm bảo tính ổn định và thực thi pháp luật.

Mục tiêu và định hướng xây dựng chính quyền hành động

Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thời gian qua, điển hình là nhiệm kỳ 2020 - 2025 tỉnh Điện Biên đã ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, cơ chế, chính sách theo thẩm quyền và quyết liệt triển khai nhiều giải pháp để tháo gỡ khó khăn, khơi thông các điểm nghẽn thể chế cho doanh nghiệp.

Đặc biệt, để tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, củng cố niềm tin và tạo thêm động lực cho doanh nghiệp vượt qua khó khăn, phục hồi và phát triển, Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên Lê Thành Đô đãký ban hành kế hoạch hành động số 773/KH-UBND ngày 23/02/2024. Kế hoạch này thể hiện rõ sự quyết tâm tiếp tục xây dựng chính quyền hành động để cải thiện mạnh mẽ môi trường kinh doanh, tăng nhanh về số lượng doanh nghiệp mới thành lập, giảm tỷ lệ doanh nghiệp giải thể, ngừng hoạt động. Mục tiêu cụ thể là giảm chi phí thời gian, chi phí đầu vào cho doanh nghiệp, tăng cường thu hút đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp, khuyến khích doanh nghiệp mở rộng sản xuất kinh doanh, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, qua đó thực hiện tốt các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh.

Mặt khác, Điện Biên cũng đặt mục tiêu phấn đấu cải thiện chỉ số PCI nằm trong nhóm các tỉnh có xếp hạng Khá của cả nước. Cùng với đó phát huy các kết quả đã đạt được về Chỉ số Cải cách hành chính (PAR Index), Chỉ số SIPAS, chỉ số Chuyển đổi số (DTI) nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo thuận lợi, giảm chi phí kinh doanh, hỗ trợ chuyển đổi các ngành kinh tế, tăng tốc phát triển kinh tế - xã hội.

Để hiện thực hóa các mục tiêu, Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên Lê Thành Đô đã yêu cầu các sở, ban, ngành, địa phương tập trung rà soát, tổng hợp tháo gỡ triệt để các rào cản đối với hoạt động đầu tư, kinh doanh chồng chéo, mâu thuẫn, không hợp lý của các quy định pháp luật. Đối với những vấn đề không thuộc thẩm quyền, tỉnh sẽ kịp thời nhận diện các vướng mắc trong quá trình thực hiện thủ tục đầu tư và triển khai các dự án đầu tư, ban hành ngay các văn bản hướng dẫn để tháo gỡ khó khăn hoặc đề xuất hướng xử lý những vướng mắc thuộc chức năng của các cấp có thẩm quyền.

Đồng thời, chủ động hỗ trợ, giải quyết nhanh chóng, kịp thời những kiến nghị của doanh nghiệp, nhà đầu tư quan tâm đầu tư, đang triển khai đầu tư trên địa bàn, đặc biệt là đối với các dự án ngoài ngân sách Nhà nước.

Nâng cao trách nhiệm phối hợp của các sở, ban ngành, địa phương trong giải quyết thủ tục hành chính (TTHC), tháo gỡ khó khăn vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai dự án của các doanh nghiệp, nhà đầu tư. Đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động đối thoại doanh nghiệp ở các cấp, các ngành từ tỉnh đến cơ sở, đa dạng các kênh chủ động tiếp thu và nắm bắt nhanh chóng tình hình khó khăn của doanh nghiệp, nhà đầu tư để kịp thời có các giải pháp hỗ trợ.

Xây dựng, củng cố mối quan hệ giữa chính quyền địa phương và doanh nghiệp, người dân; đối tác gắn bó dài hạn; đồng hành cùng nhà đầu tư, doanh nghiệp; hỗ trợ, hướng dẫn doanh nghiệp, người dân tìm hiểu, thực hiện TTHC nhanh chóng, thuận lợi, góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh.

Song song đó, tỉnh phối hợp, nghiên cứu, rà soát, tham mưu kiến nghị đưa ra khỏi danh mục ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện đối với những ngành nghề có thể áp dụng các biện pháp quản lý khác hiệu quả hơn. Đối với các điều kiện kinh doanh không phù hợp với thực tiễn, tỉnh sẽ kiến nghị bãi bỏ hoặc sửa đổi theo hướng đơn giản hóa, tạo thuận lợi, giảm chi phí cho doanh nghiệp.

Tiếp tục rà soát, cắt giảm danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu thuộc diện quản lý, kiểm tra chuyên ngành. Đơn giản hóa hồ sơ, quy trình, rút ngắn tối đa thời gian thực hiện TTHC; Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, liên thông, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan nhà nước để nâng cao chất lượng quy định TTHC và hiệu quả giải quyết TTHC. Tiếp tục triển khai có hiệu quả việc đổi mới cơ chế Một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết TTHC, nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp trong thực hiện TTHC, dịch vụ công trên môi trường điện tử; Xây dựng, phát triển hạ tầng cho chuyển đổi số, Chính quyền số, các nền tảng cơ sở dữ liệu dùng chung, các dịch vụ nền tảng công nghệ đô thị thông minh, đảm bảo an toàn thông tin mạng.

Khuyến khích các tổ chức, cá nhân thực hiện đăng ký kinh doanh qua mạng, rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ đăng ký kinh doanh, và tăng tỷ lệ giải quyết các thủ tục trực tuyến; Rà soát, đơn giản hóa quy trình thực hiện TTHC về cấp phép xây dựng, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, giảm thời gian thực hiện thủ tục cấp phép xây dựng, và thực hiện công khai minh bạch các thông tin về quy hoạch xây dựng, phát triển đô thị.

Triển khai đánh giá chất lượng cán bộ, công chức, viên chức, đặc biệt là đối với cấp quản lý và chuyên viên tiếp xúc trực tiếp với nhà đầu tư, doanh nghiệp, có cơ chế xử lý nghiêm đối với các trường hợp cán bộ, công chức, viên chức gây phiền hà, sách nhiễu, chậm giải quyết TTHC cho người dân và doanh nghiệp...

Ngoài ra, tỉnh tổ chức đánh giá, xếp hạng sản phẩm OCOP để góp phần thúc đẩy, phát triển sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp về sản xuất nông nghiệp xanh, tuần hoàn, bền vững. Nâng cao hiệu quả các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp, nhất là đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa, chú trọng giải pháp tư vấn, đào tạo theo nhu cầu của doanh nghiệp, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, tham gia chuỗi giá trị bền vững; Tuyên truyền phổ biến về các Hiệp định thương mại FTA tới các cấp, ngành, các đơn vị, doanh nghiệp; Tăng cường thúc đẩy hợp tác với các đối tác nước ngoài, các tổ chức quốc tế nhằm nâng cao năng lực hội nhập của địa phương và để tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động xúc tiến đầu tư của tỉnh. Tích cực vận động, kêu gọi và tranh thủ các nguồn lực từ nước ngoài đầu tư tại Điện Biên...

Với những kế hoạch hành động cụ thể và sự chỉ đạo quyết liệt từ lãnh đạo tỉnh, Điện Biên đang thể hiện sự quyết tâm mạnh mẽ trong việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, từng bước tạo dựng một môi trường đầu tư ngày càng thông thoáng, minh bạch và hấp dẫn hơn. Những nỗ lực này không chỉ góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế địa phương mà còn củng cố niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp, đưa Điện Biên trở thành một điểm sáng trên bản đồ đầu tư của Việt Nam trong tương lai.