Doanh nghiệp Mỹ "lao đao" vì chiến tranh thương mại với Trung Quốc

CẨM ANH• 21/08/2023 03:30

Các mức thuế quan của Mỹ áp lên hàng hóa của Trung Quốc trong chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đang buộc nhiều doanh nghiệp sản xuất của Mỹ phải chịu thiệt hại lớn.

>>Ứng viên Tổng thống Mỹ nào có thể giải quyết xung đột Mỹ - Trung?

Thuế quan của Mỹ áp lên hàng hóa Trung Quốc đang dồn thêm gánh nặng cho các doanh nghiệp sản xuất Mỹ.

Misco, một doanh nghiệp thiết kế và sản xuất loa âm thanh của Mỹ, đã phải chuyển một số hoạt động sang Trung Quốc sau khi tồn tại và duy trì hoạt động trong một môi trường cạnh tranh cao.

Quyết định ban đầu của Misco ở lại Mỹ dựa trên niềm tin rằng loa là công nghệ cốt lõi được sản xuất tại Mỹ, nhưng giờ đây Misco gặp bất lợi trong cạnh tranh vì các công ty sản xuất loa ở Mỹ phải trả mức thuế cao gấp ba lần so với những công ty có hoạt động sản xuất ở Trung Quốc.

Đó là do thuế nhập khẩu linh kiện sản xuất loa từ Trung Quốc là 25%, cao hơn rất nhiều so với con số 7,5% đối với loa thành phẩm. Nói tóm lại, việc nhập khẩu một sản phẩm hoàn chỉnh từ Trung Quốc có lợi thế hơn nhiều so với sản phẩm sản xuất ở Mỹ.

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố bốn đợt tăng thuế quan nhập khẩu hàng hoá từ Trung Quốc từ năm 2018. Với hai đợt đầu tiên, Mỹ áp thuế 25% lên 818 sản phẩm trị giá 34 tỷ USD trong Danh sách 1. Danh sách 2 áp dụng gói thuế nhập khẩu 25% lên 279 mặt hàng từ Trung Quốc, trị giá khoảng 16 tỷ USD.

Trong những tháng tiếp theo của năm 2018, Cơ quan Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) công bố Danh mục 3 các sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc trị giá 200 tỷ USD sẽ bị áp mức thuế 10% bắt đầu từ 24/09/2018; sau đó tăng mức thuế lên 25% kể từ 1/1/2019. Và cuối cùng vào năm 2019, chính quyền ông Trump ban hành công bố Danh mục 4a, áp thuế bổ sung lên 125 tỷ USD hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.

Nhưng sau khi chiến tranh thương mại Mỹ-Trung khiến thị trường toàn cầu chao đảo, Mỹ và Trung Quốc ký kết thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 với cam kết không áp thêm thuế quan lên hàng hóa Trung Quốc để đổi lấy việc Bắc Kinh mua 200 tỷ USD hàng hóa từ Mỹ trong vòng 2 năm.

Thuế nhập khẩu đối với các mặt hàng trong Danh mục 4a như loa, bàn xoay, TV, máy chiếu và các thiết bị điện tử khác được giảm từ 15% xuống 7,5%. Tuy nhiên, mức thuế 25% trong Danh mục 3, bao gồm các thành phần cần thiết để sản xuất loa, vẫn không thay đổi.

>> Vì sao một số công ty năng lượng mặt trời tại Việt Nam đối mặt với thuế phạt của Mỹ?

Các doanh nghiệp và tập đoàn thương mại lớn của Mỹ đã kêu gọi USTR loại bỏ các mức thuế quan đối với một loạt sản phẩm do Trung Quốc sản xuất,

Các doanh nghiệp và tập đoàn thương mại lớn của Mỹ đã kêu gọi USTR loại bỏ các mức thuế quan đối với một loạt sản phẩm do Trung Quốc sản xuất

Và khi ông Joe Biden trở thành Tổng thống Mỹ, phần lớn các mức thuế của chính quyền Trump đã được giữ nguyên. Kể từ tháng 5 năm ngoái, USTR đã xem xét nhu cầu và tác động của thuế quan, và dự kiến các đánh giá này sẽ kết thúc vào mùa thu năm nay.

Hiện tại, Mỹ vẫn đang miễn trừ thuế quan với hơn 300 loại hàng hóa của Trung Quốc, và dự kiến việc miễn trừ thuế quan của một số mặt hàng sẽ hết hạn vào ngày 30/9 tới.

Trong khi đó, hoạt động sản xuất trì trệ tiếp tục là điềm xấu đối với những nhà sản xuất nội địa của Hoa Kỳ. Dữ liệu từ Viện Quản lý cung ứng, một tổ chức phi lợi nhuận tại Mỹ cho thấy chỉ số nhà quản lý mua hàng lĩnh vực sản xuất của Mỹ đã tăng lên mức 46,4 điểm trong tháng 7/2023, từ mức 46 điểm của tháng 6, mức thấp nhất kể từ tháng 5/2020. Đây là tháng thứ 9 liên tiếp PMI của Mỹ ở dưới ngưỡng 50 điểm, cho thấy lĩnh vực sản xuất thu hẹp. Ngoài ra, dữ liệu việc làm trong các nhà máy của Mỹ trong tháng 7 cũng đã giảm xuống mức thấp nhất trong ba năm do các doanh nghiệp đang gặp khó khăn nên đã phải cắt giảm số lượng nhân công để duy trì hoạt động.

Moody's Analytics ước tính rằng cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung đã khiến Mỹ mất khoảng 300.000 việc làm, trong khi nghiên cứu của Cục Dự trữ Liên bang New York cho biết thuế quan dẫn đến khoảng 1,7 nghìn tỷ USD vốn hóa thị trường bị sụt giảm do đầu tư chậm lại.

Một số nhà phân tích cũng đã chỉ trích thuế quan áp với hàng hóa Trung Quốc là phản tác dụng. Theo chuyên gia Clark Packard và Scott Lincicome của Viện Cato, một nhóm chuyên gia cố vấn có trụ sở tại Washington, phản ứng của chính phủ đối với các vấn đề liên quan đến hoạt động thương mại và đầu tư quốc tế của Bắc Kinh đang làm tổn hại lên nền kinh tế Mỹ.