Đối thủ cạnh tranh đáng gờm của Foxconn dần lộ diện?

ĐỐI THỦ CẠNH TRANH ĐÁNG GỜM CỦA FOXCONN DẦN LỘ DIỆN?

Trong suốt những năm qua, Foxconn luôn tự hào là mảnh ghép lớn nhất trong chuỗi cung ứng toàn cầu của Apple. Thế nhưng ít ai biết được rằng, các giám đốc điều hành của Foxconn đã luôn phải để mắt dè chừng một nhà cung cấp ít được biết đến của Trung Quốc: Luxshare-ICT.

Luxshare và người sáng lập Grace Wang là ai?

Luxshare gần như chỉ là một dấu chấm trên đường chân trời. Nhưng các giám đốc điều hành Foxconn đã luôn nhận thức được nguy cơ cạnh tranh từ Luxshare khi mà Foxconn và Luxshare được ví như hai chiếc áo được cắt từ cùng một tấm vải. Điều đặc biệt nữa là Luxshare được xây dựng và phát triển bởi Grace Wang - một cựu nhân viên của một chi nhánh Foxconn có phong cách giống với người sáng lập Terry Gou của Foxconn. Hãng công nghệ Đài Loan tin rằng Luxshare có thể phát triển thành một đối thủ đáng gờm của Foxconn.

Những lo ngại trên của Foxconn không phải không có lý. Luxshare được thành lập vào năm 2004 và đôi khi được gọi là "Foxconn nhỏ". Với nhiều tham vọng phát triển, Luxshare đang muốn vươn lên trở thành một mắt xích trong chuỗi cung ứng công nghiệp quan trọng nhất thế giới.

Doanh thu của Luxshare đã tăng gấp 5 lần lên 62,09 tỷ CNY (8,89 tỷ USD) trong 5 năm sau khi thành lập và giành được nhiều thương vụ hơn từ Apple và các tên tuổi Big Tech khác bao gồm Microsoft, Google, Amazon, HP và Dell. Cùng với đó, giá trị vốn hóa thị trường của Luxshare đã tăng vọt lên khoảng 375,1 tỷ CNY --- không hề thua kém Foxconn.

"Ngay cả Young Liu [chủ tịch Foxconn] cũng chú ý đến biến động giá cổ phiếu của Luxshare - vốn hóa thị trường của hãng này hiện đang vượt quá Foxconn", một giám đốc điều hành chuỗi cung ứng iPhone tiết lộ.

Điều gì đến phải đến! Giai đoạn phát triển tiếp theo của Luxshare đã đến. Công ty - được giao dịch chính thức với tên Luxshare Precision Industry, đã ký một thỏa thuận trị giá 3,3 tỷ CNY vào tháng 7 để mua lại nhà máy sản xuất iPhone ở Trung Quốc từ Wistron - công ty nhỏ nhất trong bộ ba nhà lắp ráp iPhone Đài Loan cùng với Foxconn và Pegatron.

Mặc dù trước đây Luxshare đã cung cấp các linh kiện cho iPhone, nhưng lần đầu tiên Luxshare chuyển sang nhiệm vụ phức tạp hơn là lắp ráp thiết bị tiêu dùng mang tính biểu tượng, được thiết kế kỹ thuật cao. Đồng thời, Luxshare đã chấm dứt sự thống trị hàng thập kỷ của các nhà lắp ráp Đài Loan, mà điển hình là Foxconn trong chuỗi sản xuất iPhone.

Không dừng lại ở đó, Luxshare hiện đang đàm phán về việc mua lại các nhà cung cấp công nghệ khác và nhiều khả năng các thỏa thuận này sẽ được thông qua trong vài tháng tới. Điều này có thể mở rộng sự hiện diện của hãng trên thị trường và làm sâu sắc thêm mối quan hệ với Apple - công ty đã chiếm hơn 50% doanh thu của hãng.

Trên thực tế, Apple đã tương đối để mắt tới công ty công nghệ non trẻ này. Vào tháng 12/2017, Giám đốc điều hành Apple Tim Cook đã đến thăm nhà máy lắp ráp tai nghe AirPods của Luxshare và ca ngợi người sáng lập Grace Wang là người đã “hiện thực hóa giấc mơ Trung Quốc”.

Nhỏ nhưng có "võ"!

Sự quan tâm của Apple đối với Luxshare cho thấy mặc dù căng thẳng giữa Bắc Kinh và Washington có lên tới cao trào thế nào, thậm chí nguy cơ phân mảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đã hiện hữu, thì Trung Quốc vẫn đóng vai trò hết sức quan trọng đối với “táo khuyết”. Trên thực tế, 20% doanh thu của Apple tới từ thị trường Trung Quốc.

Trong khi Apple luôn để mắt tìm kiếm các nhà cung cấp để thực hiện các kế hoạch đa dạng chuỗi cung ứng trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị leo thang, Luxshare đã trở thành lựa chọn hàng đầu của Apple nhằm đảm bảo một chuỗi cung ứng địa phương trung thành và hoàn chỉnh bên trong nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

"Apple hoàn toàn biết về các cuộc đàm phán của Luxshare với các nhà cung cấp khác của Apple và tất cả những động thái này đều được sự đồng ý của Apple", một giám đốc điều hành của Apple cho biết, "rõ ràng là Apple muốn Luxshare đóng một vai trò quan trọng hơn trong chuỗi cung ứng của họ ở Trung Quốc trong bối cảnh căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh." 

Trong khi các cơ sở sản xuất của Luxshare đa phần nằm ở Trung Quốc, hãng này cũng đã đáp lại lời kêu gọi của Apple về việc phân bổ sản xuất bên ngoài Trung Quốc trong bối cảnh cuộc chiến thương mại giữa Washington và Bắc Kinh đang leo thang. Trên thực tế, Luxshare đã xây dựng nhà máy ở Việt Nam cho dòng sản phẩm AirPods của Apple vào năm 2019. Ngoài ra, Luxshare cũng thành lập liên doanh với Merry Electronics và đặt nhà máy ở Việt Nam để sản xuất các linh kiện âm thanh.

Nhưng ít ai để ý tới rằng, trong khi Luxshare là một cách để Apple  ra mặc cả với các nhà cung cấp khác, thì đây cũng chính là trọng tâm của tham vọng công nghệ của Bắc Kinh.

Ngoài Quỹ đầu tư công nghiệp vi mạch tích hợp Trung Quốc, hay còn được gọi với biệt danh là "Quỹ lớn", giúp hỗ trợ ngành công nghiệp bán dẫn của nước này, thì vào cuối năm 2019 Bắc Kinh cũng đã thành lập một Quỹ trị giá 147,2 tỷ CNY để nâng cấp năng lực sản xuất của quốc gia. Luxshare -công ty gánh vác hy vọng trở thành "Foxconn phiên bản Trung Quốc" của Bắc Kinh, là một trong những công ty chủ chốt nhận được những khoản trợ cấp như vậy từ phía chính phủ.

Vào ngày 21/7 vừa qua, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã chủ trì một hội nghị chuyên đề với các doanh nhân từ các công ty tư nhân và cả công ty có vốn nước ngoài. Nhà lãnh đạo Grace Wang của Luxshare có được mời tham dự Hội nghị này – theo thông báo chính thức trên tài khoản WeChat của công ty.

Nhưng cùng với sự phát triển, thì những rủi ro địa chính trị mà Luxshare phải đối mặt cũng gia tăng. Mỹ đã nhắm mục tiêu vào các công ty công nghệ Trung Quốc bao gồm Huawei Technologies và TikTok, với lý do rủi ro bảo mật. O-Film Tech - nhà cung cấp module camera của Apple, gần đây cũng đã góp tên vào danh sách thực thể của Bộ Thương mại Mỹ do liên quan tới những cáo buộc vi phạm nhân quyền. Các chuyên gia theo dõi thị trường cho biết, sự tăng trưởng nhanh chóng của Luxshare, mặc dù chủ yếu ở lĩnh vực điện tử tiêu dùng ít nhạy cảm hơn về mặt chiến lược, vẫn có thể rơi vào tầm ngắm của Washington.

Luxshare và người sáng lập Grace Wang (thứ hai bên trái) đã nhận được nhiều lời khen ngợi từ Giám đốc điều hành Apple Tim Cook. Giờ đây, Luxshare đã sẵn sàng trở thành nhà lắp ráp iPhone

Tương tự như Foxconn, Luxshare đã mở rộng bằng cách đầu tư vào các nhà sản xuất linh kiện khác nhau, đặc biệt là vào các nhà cung cấp của Apple, từ đầu nối đến module máy ảnh và các thành phần âm thanh - để mở rộng danh mục đầu tư và gắn kết sâu hơn với gã khổng lồ công nghệ Mỹ.

Trước khi bước vào lĩnh vực gia công lắp ráp iPhone, Luxshare đã cung cấp nhiều thành phần và module iPhone khác nhau, bao gồm motor rung, loa, module sạc không dây và module ăng-ten - sản phẩm cuối cùng sau hơn 5 năm nỗ lực phát triển các linh kiện điện tử có giá trị cao hơn. Hãng cũng cung cấp một module chính cho phép kết nối Bluetooth trong tai nghe không dây cao cấp AirPods Pro của Apple - bộ phận lắp ráp trước đây bị các đối thủ khác thống trị.

Luôn "biết mình - biết ta"!

Giới quan sát cho rằng, có nhiều yếu tố cho thấy dường như Luxshare luôn bước theo sau sự mở rộng quốc tế của Foxconn, từ Đông Nam Á sang tới Ấn Độ. Nói về vấn đề này, một người thân cận với Foxconn thậm chí đã ví von chua ngoa rằng: “Luxshare thực sự giống như một con ruồi cứ vo ve bên cạnh và rất khó để thoát khỏi… Luxshare đang theo Foxconn ở khắp mọi nơi. Họ muốn làm mọi thứ mà Foxconn đang làm, và thậm chí họ muốn làm những điều mà Foxconn đang làm không tốt". 

Một giám đốc điều hành chuỗi cung ứng nhớ lại Grace Wang đã từng nhận xét rằng các công ty Đài Loan sở hữu tính chuyên nghiệp phi thường và kỷ luật tốt trong quản lý chuỗi cung ứng. "Nhưng các công ty Đài Loan kém chúng tôi về tốc độ và sự hiếu chiến. Bạn thiếu một đặc điểm quan trọng: hành động như một con sói", giám đốc điều hành dẫn lời Grace Wang.

Grace Wang thường từ chối bình luận về mối liên kết của bản thân với Foxconn. Dư luận chỉ biết rằng Grace Wang đã từng làm việc tại dây chuyền sản xuất tại Foxlink - một công ty con do em trai của người sáng lập Foxconn thành lập vào những năm 1980. Tại Foxlink, Wang nhanh chóng thăng cấp và rời bỏ vị trí quản lý để thành lập công ty kinh doanh xuất nhập khẩu linh kiện của riêng mình vào cuối những năm 1990 - tiền thân của Luxshare.

Lần đầu tiên, Luxshare xuất hiện trong danh sách 200 nhà cung cấp hàng đầu của Apple vào năm 2013 với tư cách là nhà cung cấp đầu nối và được biết đến là nhà lắp ráp AirPods vào năm 2017 trước khi bắt đầu thực hiện những đơn đặt hàng lắp ráp Apple Watch vào năm 2019. Hiện nay, thông qua việc mua nhà máy của Wistron, hãng này được lên kế hoạch sản xuất một số lượng nhỏ của iPhone từ năm 2021 và đi vào sản xuất quy mô lớn hơn vào năm 2022.

Mối quan hệ chặt chẽ hơn với Apple cho thấy Luxshare có thể đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của Mỹ về chất lượng và hiệu quả sản phẩm. Nhà phân tích chuỗi cung ứng kỳ cự Sean Kao cho biết: “Những công ty Trung Quốc này có thể có lợi thế trở thành đối thủ cạnh tranh, không chỉ vì chính quyền địa phương cấp trợ cấp mà còn vì tỷ lệ P/E (hệ số giá trên lợi nhuận một cổ phiếu) rất cao trên thị trường vốn của Trung Quốc giúp họ dễ dàng tiếp cận các nguồn vốn hơn. Điều này cho phép họ đặt cược lớn hơn vào đầu tư công nghệ hoặc mua lại mà không cần phải lo lắng về lợi nhuận”.

Một chìa khóa khác làm nên sự thành công của Luxshare chính là nguồn nhân lực chất lượng cao - điều mà nhiều công ty Trung Quốc luôn chú tâm để thu hút từ chất xám các đối thủ cạnh tranh trong chuỗi cung ứng. Thư ký hội đồng quản trị của Luxshare – ông David Huang, cũng chính là một cựu nhân sự cấp cap tại Foxconn. Sau khi rời Foxconn, ông này đã trở thành một trong những giám đốc điều hành giữ vị trí “nóng” cốt lõi làm nên thành công của dòng sản phẩm antenne của Luxshare.

Mặt khác, Luxshare đã xây dựng được một văn hoá công ty khá cởi mở. Công ty khuyến khích tất cả nhân viên các cấp có thể nêu ý kiến đóng góp thông qua một nhóm WeChat với hàng trăm người. “Grace Wangthực sự lắng nghe những quản lý và trưởng nhóm trẻ tuổi và khiến những người trẻ tuổi cảm thấy được tôn trọng” – một nhân viên của Luxshare chia sẻ.

Sau khi ký thỏa thuận mua lại nhà máy lắp ráp iPhone của Wistron, Luxshare hiện đang để mắt đến những cơ sở liên quan đến các thành phần khung kim loại của iPhone. Các thành phần kim loại chính xác rất quan trọng trong các thiết bị điện tử, từ điện thoại thông minh, máy tính xách tay và máy tính.

Việc Luxshare mua lại nhà máy từ Wistron của Đài Loan sẽ giúp hãng này trở thành công ty Trung Quốc đầu tiên có chỗ đứng trong lĩnh vực lắp ráp iPhone 

Tuy nhiên, những người theo dõi ngành công nghiệp phụ trợ không cho rằng Luxshare có thể sớm soán ngôi Foxconn. Vẫn chưa rõ liệu Luxshare có thể cạnh tranh được hay không nếu phải mở rộng phạm vi hoạt động bên ngoài Trung Quốc mà không có trợ cấp của nhà nước trong trường hợp chiến tranh thương mại gây ra biến động mạnh hơn nữa trong chuỗi cung ứng toàn cầu.