Động lực mới từ hạ tầng mới

Khi Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh vai trò “đặc biệt quan trọng” của các dự án này, ông không chỉ nói về những con đường, cây cầu, hay bệnh viện mới. Đó là sự hiện thực hóa chiến lược phát triển dài hạn, nơi hạ tầng trở thành “bệ phóng” để Việt Nam thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình. Với 40 dự án giao thông, 12 công trình công nghiệp, và hàng loạt dự án giáo dục, y tế, mỗi công trình đều mang trong mình sứ mệnh kép: Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao chất lượng sống.

Đằng sau những con số ấn tượng ấy, một câu chuyện lớn hơn đang được viết: Hạ tầng không chỉ kết nối địa lý, mà còn thắp lên niềm tin vào tương lai.

Dự án đường Vành đai 3 tại Hà Nội và Vành đai II ở TP.HCM không đơn thuần giảm ùn tắc. Chúng là mạch máu lưu thông cho chuỗi cung ứng, thu hút doanh nghiệp, và mở rộng đô thị. Tương tự, hồ chứa nước Krong Pách Thượng (Đắk Lắk) không chỉ tưới tiêu cho 14.000 ha đất mà còn giải quyết bài toán an ninh nguồn nước, yếu tố sống còn trước biến đổi khí hậu. Chuyên gia kinh tế Nguyễn Quang Trung (Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách) nhận định, việc khởi công đồng loạt tạo “tâm lý tin cậy mạnh mẽ” cho nhà đầu tư trong nước và quốc tế, củng cố niềm tin vào cam kết cải cách hành chính và minh bạch hóa đầu tư công.

Trên thực tế, con số 260.000 tỷ đồng vốn ngoài ngân sách trong tổng đầu tư 445.000 tỷ phản ánh một xu thế tích cực: sự tham gia mạnh mẽ của khu vực tư nhân và hợp tác công-tư (PPP). Điều này không chỉ giảm gánh nặng ngân sách, mà còn chứng tỏ niềm tin của doanh nghiệp vào hiệu quả lâu dài của các dự án. Các chuyên gia cũng nhận định, khi nhà nước tạo khung pháp lý minh bạch và chia sẻ rủi ro, doanh nghiệp sẵn sàng đồng hành.

Tuy nhiên, thách thức vẫn hiện hữu. Báo cáo mới nhất của WB chỉ ra rằng, dù Việt Nam đã cải thiện đáng kể về hạ tầng, khoảng cách giữa thành thị và nông thôn, giữa các vùng miền vẫn tồn tại. Bên cạnh đó, thách thức về giải phóng mặt bằng, cải cách thủ tục đầu tư công, bảo đảm chất lượng và hấp thụ vốn vẫn còn, đòi hỏi sự phối hợp giữa Chính phủ, địa phương và doanh nghiệp.

Cùng với đó là yêu cầu minh bạch, giám sát chặt chẽ và phát huy vai trò của khối tư nhân, nhất là các nhà đầu tư mạo hiểm, quỹ hạ tầng và ngân hàng phát triển. Bài học từ những dự án chậm tiến độ hay thất thoát vốn vẫn cần được rút kinh nghiệm. Để hạ tầng thực sự trở thành “cú hích”, Việt Nam cần đẩy mạnh cải cách thủ tục, tăng cường giám sát, và đặc biệt là phát huy sáng tạo trong huy động vốn, như phát hành trái phiếu xanh hoặc ứng dụng công nghệ blockchain trong quản lý dự án.

Thực tế, hạ tầng không chỉ là công cụ kết nối địa lý mà còn là nguồn lực tạo niềm tin, khơi dậy năng lực nội tại, và làm bệ phóng cho chuyển đổi số, kinh tế xanh và phát triển bao trùm.

Nhìn về tương lai, khi những chuyến xe đầu tiên lăn bánh trên cao tốc mới, hay ánh đèn từ bệnh viện hiện đại chiếu sáng vùng sâu, người dân không chỉ thấy một công trình – họ thấy niềm tin vào sự phát triển công bằng và bền vững. Như lời Thủ tướng Phạm Minh Chính: “Chúng ta xây dựng hạ tầng không chỉ cho hôm nay, mà cho cả thế hệ tương lai”.