Gửi bình luận
Nghị quyết 68-NQ/TW với các cơ chế ưu đãi cho khu vực tư nhân, kỳ vọng sẽ tạo động lực thúc đẩy ngành công nghiệp ô tô phát triển.
Ngày 4/5/2025, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 68-NQ/TW, đánh dấu một bước chuyển quan trọng trong định hướng phát triển kinh tế của Việt Nam. Nghị quyết 68-NQ/TW xác định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của đất nước. Vì thế, doanh nghiệp tư nhân đang đứng trước cơ hội phát triển mạnh mẽ và tham gia gánh vác trọng trách lớn, đưa Việt Nam trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045.
Muốn trở thành quốc gia phát triển có thu nhập cao, đòi hỏi phải có một ngành công nghiệp hùng mạnh. Câu chuyện Hàn Quốc là ví dụ, từ 1960 Chính phủ Hàn Quốc đã thúc đẩy công cuộc công nghiệp hóa, trong đó ưu tiên đầu tư vào các ngành sản xuất mũi nhọn như: ô tô, điện tử, thép, đóng tàu, hóa dầu... Chính phủ Hàn Quốc đã tạo ra một hệ sinh thái, ưu đãi đặc biệt cho các tập đoàn tư nhân như Samsung làm điện tử, Hyundai làm ô tô, Posco làm luyện kim… biến họ thành những “sếu đầu đàn”, dẫn dắt công cuộc công nghiệp hóa.
Đến nay, sản xuất công nghiệp đóng góp tới gần 40% GDP của Hàn Quốc hàng năm, góp phần đưa quốc gia này từ một nền kinh tế nông nghiệp, trở thành một cường quốc công nghiệp. Hàn Quốc đã vượt qua bẫy thu nhập trung bình, với thu nhập bình quân đầu người dưới 100 USD năm 1960 lên hơn 30.000 USD hiện nay. Trong đó, ngành công nghiệp ô tô rất phát triển, đóng góp gần 20% GDP và trở thành một trụ cột quan trọng của kinh tế Hàn Quốc.
Thực tế cho thấy, công nghiệp ô tô luôn có vai trò quan trọng với nền kinh tế, vì nó tạo ra năng suất cao và tăng trưởng cao cho GDP. Cùng với đó là cơ hội thu hút nguồn vốn, kỹ thuật, công nghệ sản xuất tiên tiến, kinh nghiệm quản lý, kinh doanh hiện đại và cơ hội để đào tạo hàng trăm nghìn lao động có trình độ tay nghề cao, ý thức chấp hành kỷ luật lao động công nghiệp tốt.Hiện tại ngành công nghiệp ô tô Việt Nam hoàn toàn do các doanh nghiệp tư nhân lớn trong nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đảm nhiệm. Có 3 doanh nghiệp tư nhân là VinGroup, Trường Hải và Thành Công đã đầu tư lớn vào sản xuất, lắp ráp ô tô. Các doanh nghiệp này hiện đang hợp tác, liên doanh, liên kết với các hãng nước ngoài, có công nghệ hiện đại, cung cấp hàng trăm nghìn xe mỗi năm cho thị trường trong nước và bắt đầu xuất khẩu.
Tuy nhiên, ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đến nay vẫn còn nhiều hạn chế. Đó là vẫn chủ yếu là nhập khẩu linh kiện về lắp ráp, số lượng các nhà cung cấp nội địa vừa ít vừa yếu về năng lực, chủ yếu chỉ sản xuất những linh kiện giản đơn, giá trị thấp, chưa tạo ra được chuỗi cung ứng và hệ sinh thái như mong đợi…
Bộ Công thương đưa ra dự báo, thị trường ô tô Việt Nam sẽ đạt quy mô từ 1- 1,1 triệu xe vào năm 2030 và đến 2045 sẽ đạt khoảng 5- 5,7 triệu xe/năm. Trong khi đó, dự báo của Ngân hàng Thế giới cho biết, thị trường ô tô Việt Nam sẽ đạt quy mô 1,5 triệu xe vào năm 2035, sau đó tăng trưởng theo cấp số nhân, đạt 6,8 triệu xe vào năm 2050. Trong giai đoạn 2035-2050 tổng doanh số bán ô tô toàn thị trường đạt gần 54 triệu xe các loại. Với quy mô thị trường ô tô tiềm năng, công nghiệp ô tô Việt Nam hoàn toàn có cơ hội phát triển, trở thành ngành sản xuất lớn, trụ cột của kinh tế đất nước.
Tại Việt Nam hiện đã hình thành một số trung tâm công nghiệp ô tô lớn do các doanh nghiệp tư nhân đầu tư. Công ty Trường Hải đã xây dựng khu phức hợp tại Chu Lai (Quảng Nam) với công suất 100.000 xe/năm, có tỷ lệ nội địa hóa từ 25- 40%. Trường Hải đã lên kế hoạch đưa tỷ lệ nội địa hóa các mẫu xe du lịch lên 45%, với những linh kiện, phụ tùng mà Việt Nam có lợi thế.
Công ty VinFast đã định hình 2 trung tâm công nghiệp ô tô lớn tại Hải Phòng và Hà Tĩnh. Nhà máy ô tô VinFast tại Hải Phòng có công suất 250.000 xe/năm, có thể nâng lên 900.000 xe/năm. Tại đây VinFast đang hình thành cụm công nghiệp hỗ trợ với sự tham gia của nhiều nhà cung cấp linh kiện. Tại Hà Tĩnh, VinFast mới khởi công Nhà máy ô tô hiện đại với công suất 300.000 xe/năm, có thể nâng lên 600.000 xe/năm. Cũng tại đây VinFast sẽ xúc tiến thúc đẩy phát triển cụm công nghiệp hỗ trợ, cung cấp linh kiện cho lắp ráp ô tô và xuất khẩu.
Tập đoàn Thành Công đã liên doanh với Hyundai (Hàn Quốc) xây dựng khu công nghiệp ô tô tại Gia Viễn (Ninh Bình) với công suất gần 200.000 xe/năm và mới đây đã đưa Nhà máy ô tô Việt Hưng (Quảng Ninh) công suất 120.000 xe/năm vào hoạt động, cùng với đó là phát triển khu công nghiệp hỗ trợ.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, cần hỗ trợ những “sếu đầu đàn” này để vươn lên làm chủ và dẫn dắt ngành công nghiệp ô tô. Nghị quyết 68 tạo ra một môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp tư nhân phát triển. Cùng với đó, Chính phủ cần ban hành hệ thống chính sách phát triển ngành ô tô mang tầm dài hạn, thông qua các giải pháp hỗ trợ đủ mạnh, đảm bảo thực thi có hiệu quả.
