Dự án Luật Chuyển đổi số: Cần bổ sung những quy định cụ thể

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, Việt Nam đang từng bước xây dựng hạ tầng thể chế cho kỷ nguyên số. Dự án Luật Chuyển đổi số được Chính phủ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, được xem là bước đi quan trọng nhằm tạo hành lang pháp lý đồng bộ, thúc đẩy phát triển Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.

Tuy nhiên, bên cạnh những điểm tích cực, Dự án Luật Chuyển đổi số được cho vẫn còn một số tồn tại, đặc biệt là những quy định cụ thể về kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan Nhà nước.

Tham gia góp ý Dự án Luật, đại biểu Hoàng Đức Thắng – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị đề nghị, Dự thảo Luật cần cụ thể hóa mạnh mẽ hơn để chấm dứt tình trạng thiếu liên thông dữ liệu. Đồng thời gợi ý, nghiên cứu bổ sung một chương hoặc mục riêng về kết nối và chia sẻ dữ liệu trong hoạt động chuyển đổi số của cơ quan Nhà nước.

Theo đại biểu Hoàng Đức Thắng, trước mắt, có thể đưa vào chương Chính phủ số hoặc Hạ tầng số, quy định rõ: Các cơ quan trong hệ thống chính trị phải kết nối, liên thông cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành theo kiến trúc thống nhất; bộ, ngành xây dựng hệ thống thông tin phải bảo đảm khả năng tích hợp với nền tảng dùng chung; địa phương có trách nhiệm hoàn thành kết nối cơ sở dữ liệu của mình với hệ thống cấp trên.

Ngoài ra, Luật cần giao Chính phủ ban hành chi tiết Nghị định về quy trình chia sẻ dữ liệu bắt buộc giữa các cơ quan, bảo đảm bất kỳ thủ tục nào yêu cầu dữ liệu mà Nhà nước đã có, thì công dân không phải cung cấp lại.

“Quy định như vậy sẽ giải quyết điểm nghẽn liên thông, tạo nền tảng cho dịch vụ số thông suốt một cửa liên thông thực sự”, đại biểu Hoàng Đức Thắng chia sẻ.

Đồng quan điểm, tham gia góp ý, đại biểu Trần Quốc Quân – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tây Ninh cũng nhấn mạnh, hiện mỗi địa phương đang tự xây dựng quy trình tiếp nhận hồ sơ thủ tục hành chính riêng dựa trên các thủ tục chung của bộ ngành dẫn đến bất cập khi thực hiện tiếp nhận hồ sơ phi địa giới hành chính.

Dẫn ví dụ về hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất từ Đồng Tháp được tiếp nhận tại Tây Ninh theo quy trình của Tây Ninh, nhưng khi chuyển lại Đồng Tháp vì không thực hiện được. Đại biểu Trần Quốc Quân bày tỏ, việc quy định rõ một đơn vị chủ quản xây dựng bộ nguyên tắc chung sẽ giúp hệ thống dịch vụ công trực tuyến được thống nhất và đồng bộ trên toàn quốc, giúp công việc cấp cơ sở trở nên dễ dàng hơn.

Cùng với các vấn đề đã nêu, tham gia góp ý Dự án Luật, đại biểu Trần Thị Hoa Ry - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau và đại biểu Lê Thị Ngọc Linh - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau cùng cho rằng, Dự án Luật Chuyển đổi số hiện còn chồng chéo, trùng lặp với nhiều Luật chuyên ngành như: Luật Công nghệ thông tin, Luật Viễn thông, Luật An toàn thông tin mạng, Luật Thương mại điện tử và Luật An ninh mạng.

Theo các đại biểu, việc phân tán chính sách ở nhiều điều khoản khiến việc áp dụng thiếu nhất quán, khó tra cứu và giám sát.

Góp ý xây dựng, hoàn thiện Dự thảo Luật, đại biểu Lê Thị Ngọc Linh đề nghị, hệ thống hóa các chính sách chuyển đổi số vào một Chương riêng, tạo hành lang pháp lý thống nhất, minh bạch và dễ thực hiện.

Đồng quan điểm, đại biểu Trần Thị Hoa Ry nhấn mạnh, Luật nên tập trung quy định những nguyên tắc lớn, còn các vấn đề kỹ thuật và chuyên sâu nên dẫn chiếu đến các Luật chuyên ngành. Cách tiếp cận này, vừa bảo đảm tính linh hoạt, vừa giúp luật dễ thích ứng với tốc độ phát triển công nghệ.

Được biết, theo Chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, dự kiến Dự án Luật Chuyển đổi số sẽ được Quốc hội xem xét thông qua tại phiên họp ngày 11/12/2025.