Dự án vé xe bus thông minh TP HCM: Chưa áp dụng đã lạc hậu

Theo kế hoạch, dự án vé xe bus thông minh sẽ được TP HCM đầu tư với tổng mức gần 26 tỷ đồng theo hình thức hợp đồng BOO (xây dựng - sở hữu - kinh doanh), chi phí quản lý, vận hành hệ thống trong 10 năm là 321 tỷ đồng.

Dự án công nghệ triển khai ì ạch

Dự án “Đầu tư hệ thống vé điện tử thông minh trong lĩnh vực vận tải hành khách công cộng bằng xe bus” được UBND TP HCM phê duyệt triển khai từ năm 2015, đến nay đã gần 4 năm, thế nhưng dự án này vẫn chưa được áp dụng vào thực tế.

Theo kế hoạch, dự án sẽ lắp đặt thiết bị soát vé trên tất cả các tuyến xe bus có trợ giá trên địa bàn TPHCM, bao gồm lắp đặt thiết bị soát vé điện tử trên xe, cài đặt thiết bị trạm tại đại lý bán vé, phòng hỗ trợ hành khách, triển khai thiết bị soát vé cầm tay. Dự án dự kiến sẽ cung cấp toàn bộ hệ thống thiết bị công nghệ, hạ tầng công nghệ thông tin, triển khai giải pháp phần mềm, đào tạo nhân lực và thực hiện vận hành hệ thống vé điện tử. Thời gian thực hiện đến năm 2017.

Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, dự án vẫn chưa áp dụng vào thực tế, nhiều điểm trong dự án đã không còn phù hợp với thức tiễn phát triển của công nghệ hiện nay.

Về vấn đề này lãnh đạo Trung tâm quản lý và điều hành vận tải hành khách công cộng – Sở GTVT TP HCM (đơn vị tổ chức thực hiện dự án), cho biết, việc dự án chưa được áp dụng do năm 2017, TP HCM đấu thầu quốc tế dự án vé điện tử xe bus nhưng không thành công. Nguyên nhân do ngân hàng nhà nước chưa duyệt khung tiêu chuẩn cho vé điện tử.

Khởi động lại để phù hợp công nghệ

Sau gần 4 năm dự án được triển khai chưa được áp dụng, đến nay đã có nhiều điểm lạc hậu với sự phát triển của công nghệ mới, nhất là hiện nay công nghệ 4.0 được áp dụng trong nhiều lĩnh vực. Mới đây, TP HCM đã có văn bản yêu cầu Sở GTVT chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan rà soát, đánh giá, cập nhật lại báo cáo nghiên cứu khả thi dự án "Đầu tư hệ thống vé điện tử thông minh dùng trong lĩnh vực vận tải hành khách công cộng bằng xe bus tại TP HCM".

Về vấn đề này, theo các chuyên gia, TP HCM nên nghiên cứu đưa vào sử dụng vé điện tử liên thông. Đây là một tấm thẻ có thể sử dụng để đi xe bus, tàu điện hay bất cứ loại hình vận tải công cộng nào trên địa bàn TPHCM. Để triển khai được vé điện tử liên thông, việc đầu tiên TPHCM cần hợp chuẩn tất cả các công nghệ đang áp dụng trên mọi loại hình vận tải công cộng theo một thông số kỹ thuật chung. Đơn cử như các tuyến đường sắt đô thị, hiện có công nghệ của Pháp, Nhật Bản, rồi mai kia có thể là Hàn Quốc, Mỹ…

Mỗi công nghệ áp dụng chuẩn kỹ thuật khác nhau, muốn chiếc vé điện tử thật sự liên thông sử dụng được trên tất cả loại hình vận tải công cộng, cần phải can thiệp kỹ thuật hoặc yêu cầu đơn vị phát triển, vận hành tự đáp ứng thông số chuẩn ngay từ bước xây dựng tuyến, lắp đặt phương tiện. Khi quy chuẩn mọi tuyến vận tải công cộng rồi TP HCM sẽ cần một trung tâm quản lý, khai thác vé điện tử để đảm trách mọi vấn đề liên quan đến vé như: Thu tiền, chi trả cho đơn vị thực hiện vận tải; giám sát vận hành, sửa chữa, bảo trì…

Cũng trong văn bản chỉ đạo, lãnh đạo TP HCM nhấn mạnh dự án cần được lưu ý việc ứng dụng công nghệ mới như thanh toán bằng thẻ ngân hàng hoặc bằng điện thoại thông minh. Ngoài ra, sẵn sàng cho việc mở rộng, tích hợp với các hệ thống vận tải hành khách khối lượng lớn sắp đưa vào khai thác tại thành phố trong thời gian tới.