Cô Tô (Quảng Ninh): Nói không với rác thải nhựa

>>> Một ngày hè thú vị ở đảo ngọc Cô Tô

Áp lực cho môi trường huyện đảo

Huyện đảo Cô Tô - Quảng Ninh sở hữu nguồn tài nguyên quý giá từ hệ sinh thái biển, đảo, núi rừng nguyên sinh. Những năm qua, huyện Cô Tô đã phát triển mạnh nhiều loại hình, sản phẩm du lịch phù hợp như du lịch biển đảo, du lịch sinh thái, du lịch khám phá thu hút lượng lớn khách du lịch trong nước và quốc tế đến với đảo.

Tuy nhiên, đây cũng chính là một trong những nguyên nhân tác động, ảnh hưởng tới môi trường nơi đây bởi lượng rác thải từ sinh hoạt và hoạt động du lịch, đặc biệt là rác thải nhựa.

Theo lãnh đạo huyện Cô Tô: Thời gian qua, chính quyền và nhân dân huyện đảo Cô Tô đã thực hiện nhiều giải pháp làm sạch các bãi biển và môi trường sinh thái. Trong đó, đề án “Huyện Cô Tô nói không với rác thải nhựa” đã mang lại nhiều tín hiệu tích cực.

Được biết, rác thải nhựa đang là một trong những thách thức lớn đối với đảo ngọc xinh đẹp. Trước thách thức về môi trường biển đảo cần được bảo vệ, huyện Cô Tô đã triển khai đề án “Huyện đảo Cô Tô không có rác thải nhựa” và từ ngày 1/9/2022, với mục tiêu hạn chế rác thải nhựa, huyện Cô Tô đã áp dụng quy định “Du khách không mang chai nhựa, túi nylon, vật liệu có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường khi tới đảo”. Qua đó, từng bước khắc phục, cải thiện tình trạng ô nhiễm môi trường trên địa bàn, góp phần phát triển du lịch bền vững.

Bà Nguyễn Kim Yến – Du khách Hà Nội cho biết: Trước khi ra đảo, gia đình tôi đã được tuyên truyền, hướng dẫn của nhân viên tại quầy bán vé tàu là không mang theo túi nilong, chai nhựa khi ra đảo. Cô Tô là một trong những hòn đảo đẹp và hoang sơ. Tôi rất ủng hộ và mong đảo sẽ có một môi trường không có rác thải nhựa.

Theo tìm hiểu, những ngày cao điểm mùa du lịch, huyện Cô Tô phải thu gom 15 đến 20 tấn rác thải. Trong đó, riêng lượng rác thải nhựa chiếm khoảng trên 1 tấn/ngày, nhưng công tác thu gom, xử lý chỉ đạt khoảng 20 đến 30%, còn lại phải đốt và chôn lấp.

Ông Nguyễn Hải Linh - Phó Trưởng phòng Văn hóa Thông tin huyện Cô Tô cho biết: Trong 4 ngày nghỉ dịp lễ Quốc khánh 2/9, đã có khoảng 60 chuyến tàu đưa du khách từ đất liền ra đảo Cô Tô và ngược lại. Theo đó, tổng lượng khách đến với huyện đảo trong dịp nghỉ lễ này ước tính đạt 5.600 lượt người và tổng lưu trú đạt 11.000 lượt. Điều này cho thấy, du lịch Cô Tô có sức hút đặc biệt với du khách trong và ngoài nước.

Theo ông Linh, ngoài lượng rác thải sinh hoạt và phát sinh từ du lịch, gánh nặng của huyện còn là số lượng lớn rác thải đại dương trôi dạt vào bờ, do đó chúng tôi đã huy động mọi nguồn lực tham gia vào hoạt động thu gom rác, là sạch môi trường tại các bãi biển và ngay chính trong mỗi gia đình, đơn vị kinh doanh dịch vụ. Để đẩy mạnh thực hiện đề án “Huyện Cô Tô nói không với rác thải nhựa”, bên cạnh công tác tuyên truyền vận động, huyện đã tổ chức ký cam kết với các doanh nghiệp, tiểu thương, các hộ kinh doanh dịch vụ. Cung cấp các sản phẩm thân thiện với môi trường và tổ chức các hoạt động nhằm khuyến khích người dân tiếp cận và sử dụng với các sản phẩm thân thiện với môi trường. Qua đó, đã có hơn 1.000 lượt người đến tham quan, mua sắm các sản phẩm thân thiện với môi trường.

Qua công tác tuyên truyền vận động và ký cam kết, ý thức của người dân đã được nâng lên rõ rệt, công tác phân loại rác đầu nguồn được thực hiện tại từng hộ gia đình, hộ kinh doanh và đặc biệt là công tác cấp đổi miễn phí dụng cụ thân thiện với môi trường từ đầu các bến cảng đã góp phần không nhỏ vào thực hiện đề án, giảm thiểu sự xuất hiện của rác thải nhựa tại đảo.

Quyết tâm nói không với rác thải nhựa

Theo thông tin từ Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Cô Tô, từ 15/9, huyện Cô Tô áp dụng thí điểm thực hiện bắt buộc tất cả du khách không mang túi nilon và đồ nhựa dùng 1 lần ra đảo. Ngoài ra, tất cả các cơ quan đơn vị hành chính, trường học, chợ, cơ sở kinh doanh dịch vụ, các tàu đánh bắt hải sản trên địa bàn huyện đảo cũng không được sử dụng túi nilon, đồ nhựa dùng một lần và các vật liệu có nguy cơ ô nhiễm môi trường biển.

Để triển khai quy định này, UBND huyện Cô Tô đã đề nghị Sở Giao thông Vận tải, Cảng vụ đường thủy nội địa Quảng Ninh, Cảng vụ đường thủy nội địa tại Vân Đồn - Cô Tô phối hợp tuyên truyền tới các hãng tàu vận tải hành khách, hàng hóa đến Cô Tô; kiểm tra yêu cầu chủ các phương tiện, hành khách không mang túi nilon, chất thải nhựa dùng một lần lên đảo Cô Tô; xem xét chỉ cấp lệnh xuất bến khi các hãng tàu đảm bảo quy định trên.

Bên cạnh việc nâng cao nhận thức của người dân, du khách nhằm giảm thiểu rác thải nhựa xâm hại môi trường huyện đảo. Các cấp, ngành và đoàn thể huyện Cô Tô đã chung tay với nhiều mô hình hoạt động hiệu quả, như: mô hình “Biến rác thành tiền”, “Hố ủ rác hữu cơ” của Hội Phụ nữ đã và đang phát huy rất tốt vào công tác thu gom, xử lý rác thải trên địa bàn và cũng đóng góp một phần nhỏ vào công tác an sinh xã hội từ chính nguồn tiền thu được từ rác.

Theo chị Bùi Thị Hoài, hội viên Hội Phụ nữ xã Đồng Tiến (huyện Cô Tô, tỉnh Quảng Ninh), ngoài mô hình “Biến rác thành tiền”, mô hình “Hố ủ rác hữu cơ” cũng đang góp phần không nhỏ vào phát triển kinh tế hộ gia đình.

“Nếu như trước đây, mỗi xào rau xanh của gia đình tôi phải mất số tiền không nhỏ để mua phân bón, nhưng khi được tiếp cận tiến bộ kỹ thuật áp dụng ủ rác hữu cơ dùng làm nước tưới, phân bón thì gia đình tôi đã giảm được ít nhất là 50% chi phí sản xuất”, chị Hoài cho biết thêm. Hiện tại, một số nhà nghỉ, khách sạn trên đảo đã sáng tạo một tour du lịch mới có tên “Tour nhặt rác”, được nhiều du khách và người dân hưởng ứng.

Anh Đặng Văn Vũ - du khách đến từ Thái Nguyên cho biết, đến du lịch tại Cô Tô, ngoài sự tận hưởng về vẻ đẹp biển đảo quê hương, tôi rất thích với chương trình vừa thu gom rác ở các đảo và bờ biển, vừa được trải nghiệm, khám phá các địa điểm du lịch tuyệt đẹp trên đảo, tôi thấy “tour nhặt rác”  thật thú vị và rất vui vì mình được góp phần nhỏ bé của mình vào công tác làm sạch môi trường nơi đây, giữ vững màu xanh cho biển.

Theo chủ quán cafe ở thị trấn Cô Tô cho biết: Dù biết giá thành của cốc thủy tinh, cốc và ống hút giấy cao hơn giá của cốc nhựa, ống hút nhựa một lần nhưng tôi vẫn lựa chọn sử dụng các vật liệu thân thiện với môi trường. Tôi ý thức được việc ô nhiễm môi trường từ rác thải nhựa sẽ gây áp lực rất lớn đến quá trình phát triển du lịch của đảo. Giảm lượng rác thải nhựa từ các quán cà-phê, quán nước cũng sẽ giảm áp lực cho công ty môi trường trong việc xử lý rác.

Còn theo chủ homestay Coto Center ở xã Đồng Tiến chia sẻ: Chuẩn bị nước uống cho khách trong các phòng nghỉ, homestay chỉ sử dụng chai thủy tinh đựng nước thay thế cho các chai nhựa dùng một lần. Với việc sử dụng các vật dụng thân thiện với môi trường từ mây, tre, cói, gỗ trang trí cho homestay chúng tôi mong muốn tạo cho du khách có cảm nhận thoải mái với các vật dụng gần gũi với thiên nhiên khi nghỉ dưỡng tại homestay.

Việc triển khai đề án “Huyện đảo Cô Tô không có rác thải nhựa” đã thể hiện sự quyết tâm, nỗ lực của cả hệ thống chính trị và người dân trên đảo Cô Tô, hướng đến trở thành huyện đảo không có rác thải nhựa.

Việc ngăn chặn những tác động tiêu cực của rác thải nhựa đến môi trường biển đảo chính là hoạt động có ý nghĩa quan trọng, thiết thực để phát triển du lịch một cách bền vững, gắn phát triển với bảo tồn, phục hồi nguồn tài nguyên, qua đó tạo sự bứt phá cho kinh tế du lịch, bảo đảm sinh kế người dân, đồng thời giữ được cảnh quan, môi trường tự nhiên.