Giải pháp khắc phục phòng cháy chữa cháy cho chung cư mini

VI ANH• 15/06/2024 05:00

Hiện Bộ Xây dựng đã có hướng dẫn một số giải pháp cơ bản về an toàn cháy tại chung cư mini, song đây chỉ là giải pháp bổ sung nhằm khắc phục các công trình chưa tuân thủ tiêu chuẩn.

>>Giải pháp nào quản lý chung cư mini?

Tại buổi họp báo chiều 14/6, ông Vũ Ngọc Anh - Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường (Bộ Xây dựng) chia sẻ, khái niệm chung cư mini không được quy định trong các văn bản pháp luật cũng như văn bản kỹ thuật. Các công trình nhà ở được xây dựng trên đất ở khi lập hồ sơ phải tuân thủ hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về xây dựng.

Khái niệm chung cư mini không được quy định trong các văn bản pháp luật cũng như văn bản kỹ thuật. Ảnh:VA

Một số giải pháp an toàn

Sau vụ cháy công trình nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ tại phường Khương Hạ (Thanh Xuân), các cơ quan quản lý nhà nước đã rà soát đối với các công trình thuộc loại hình này và xác định rất nhiều công trình được xây dựng chưa tuân thủ đầy đủ tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về xây dựng.

Để giải quyết vấn đề này, Bộ Xây dựng đã phối hợp với Bộ Công an và lực lượng phòng cháy chữa cháy để hướng dẫn một số giải pháp cơ bản về an toàn cháy cho người và các công trình hiện hữu chưa đảm bảo các điều kiện về an toàn cháy như đường thoát nạn, ngăn chặn cháy lan, báo cháy.

>>Kiểm tra, rà soát chung cư mini, nhà trọ: Cần công khai lộ trình khắc phục

“Các công trình nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ hiện hữu, căn cứ tình hình thực tiễn có thể sử dụng tài liệu này để cải tạo, bổ sung các giải pháp kỹ thuật về an toàn cháy”, ông Vũ Ngọc Anh cho biết.

Tuy nhiên, theo Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường, đây chỉ là các giải pháp bổ sung nhằm khắc phục các điều kiện về an toàn cháy chưa tuân thủ tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật. Do đó không thể đảm bảo an toàn cháy như các công trình xây mới, đã tuân thủ đầy đủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật.

Đối với các công trình nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ có quy mô cao từ 7 tầng trở lên, hoặc có chiều cao phòng cháy chữa cháy từ 25m trở lên sẽ thuộc phạm vi điều chỉnh của QCVN 06:2022/BXD cùng Sửa đổi 1:2023 QCVN 06:2022/BXD do Bộ Xây dựng và Bộ Công an phối hợp biên soạn.

Đối với các công trình nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ có quy mô dưới 7 tầng hoặc có chiều cao phòng cháy chữa cháy dưới 25m thuộc phạm vi điều chỉnh của TCVN Nhà ở riêng lẻ, yêu cầu chung về thiết kế, do Bộ Xây dựng và Bộ Công an phối hợp biên soạn. Hiện TCVN này đã trình Bộ KHCN thẩm định để ban hành.

Kỳ vọng khi luật có hiệu lực sớm

Có một thực tế là tại các đô thị lớn hiện nay, thực trạng nhà ở riêng lẻ biến thành chung cư mini rộ lên như một "phong trào". Loại hình này tiềm ẩn những nguy hiểm đối với người dân khi vấn đề phòng cháy chữa cháy không được đảm bảo.

Chung cư mini, nhà trọ

Chung cư mini, nhà trọ "không lối thoát" tràn lan tại Hà Nội.

Ông Nguyễn Đức Lập - Viện trưởng Viện Nghiên cứu và đào tạo bất động sản cho biết, hiện nay nhu cầu nhà cho thuê ở các thành phố là rất lớn. Đồng thời các loại hình nhà lưu trú, cho thuê trọ cũng muôn hình vạn trạng mà không có sự thống nhất chung. Điều này vô hình trung gây ra những nguy cơ với hạ tầng nói chung, trong đó có giao thông, an toàn cháy nổ.

Cũng theo ông Lập, năm 2016, Bộ Xây dựng đã ban hành thông tư 20/2016 về quy định tiêu chuẩn tối thiểu của nhà ở xã hội do hộ gia đình, cá nhân đầu tư xây dựng để cho thuê thì diện tích tối thiểu là 10m2 và kèm theo nhiều tiêu chí khác.

Tuy nhiên, thông tư 09/2021 thay thế thông tư 20/2016 không quy định cụ thể về tiêu chuẩn tối thiểu đối với phòng ở mà chỉ có những quy định chung. Hiện nay mới có tiêu chuẩn kỹ thuật xây dựng về nhà chung cư quy định phải có tối thiểu một phòng ở và một khu vệ sinh, với diện tích tối thiểu không nhỏ hơn 25m2.

Ngoài ra, Luật Nhà ở năm 2023 có quy định trường hợp cá nhân xây chung cư mini hai tầng, 20 căn hộ trở lên phải lập dự án đầu tư. Trong đó, quy định cá nhân muốn xây chung cư mini để bán, cho thuê sẽ phải đáp ứng điều kiện làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở.

Căn hộ đủ điều kiện được cấp sổ sẽ được bán, cho thuê, thuê mua theo quy định của Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản. "Như vậy hiện nay nhà cho thuê nói chung nếu có quy mô thấp hơn vẫn chưa có tiêu chuẩn xây riêng, mà chỉ có thể áp dụng theo tiêu chuẩn nhà ở cá nhân, xây dựng tự phát. Trong khi đó hiện nay trên thực tế các trường hợp cá nhân xây nhà cho thuê có quy mô nhỏ rất phổ biến vì nhu cầu cho các đối tượng công nhân, sinh viên thuê, người lao động thu nhập thấp thuê có ở khắp nơi", ông Lập cho biết.

Do đó, ông Lập cho rằng cần sớm có bộ quy chuẩn để đảm bảo trong vấn đề không gian sống, mỹ quan và an toàn cháy nổ. Ngoài ra, các chính sách về nhà ở xã hội, nhà cho thuê cũng cần được triển khai nhanh và hiệu quả. Trong đó, giá cho thuê nhà cần sát với thực tế nhu cầu của người dân.

Theo các chuyên gia, so với pháp luật hiện hành thì Luật Nhà ở 2023 đã đưa ra các quy định cụ thể hơn nhằm bảo đảm an toàn cho loại hình nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ của cá nhân và có điều kiện pháp lý cao hơn các quy định trước đây. Trong đó, việc cấp sổ hồng cho chung cư mini cũng sẽ giúp loại hình nhà ở này được quản lý chặt chẽ hơn, phù hợp về các quy chuẩn an toàn trong pháp lý, phòng cháy chữa cháy.

“Đặc biệt khi chúng ta đã có Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản. Đối với các cấp chính quyền, chúng ta phải có biện pháp mạnh tay, rà soát trên địa bàn. Khi thấy các trường hợp có nguy cơ cao, đe dọa đến tính mạng của người dân, phải yêu cầu, thậm chí cưỡng chế người dân bỏ ngay các vật cản, thiết kế thêm lối thoát”, đại biểu Trịnh Xuân An - Ủy viên Thường trực Ủy ban Quốc phòng An ninh cho biết.

Cùng với đó, LS.Trịnh Hữu Đức - Hội Luật gia Việt Nam cho biết, hiện nay pháp luật Nhà nước không cấm mô hình nhà ở riêng lẻ để phục vụ kinh doanh kết hợp với mục đích để ở. Song, vấn đề hiện tại là những quy định riêng dành cho loại hình này, trong khi hệ thống văn bản pháp quy của chúng ta thường đi sau thực tế rất nhiều, chúng ta chưa dự báo, lường trước được những phát sinh có thể xảy ra và chỉ khi “mất bò mới lo làm chuồng”.