Gian nan con đường luận tội Tổng thống Trump

CẨM ANH• 13/01/2021 05:30

Vừa qua, phe Dân chủ tại Hạ viện đã chính thức trình Nghị quyết luận tội Tổng thống Mỹ Donald Trump, cáo buộc ông kích động bạo loạn, khiến người biểu tình xông vào Quốc hội ngày 6/1.

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi là một trong những người nỗ lực thúc đẩy việc luận tội Tổng thống Trump

Sau khi Nghị quyết đầu tiên được Hạ viện đưa ra nhằm thúc giục Phó tổng thống Mike Pence kích hoạt Tu chính án 25 nhằm tước quyền của ông Trump nhanh chóng bị phe Cộng hòa chặn bước đầu, các đảng viên Đảng Dân chủ tại Hạ viện cho biết, cuộc tấn công vào nền dân chủ do ông Trump thúc đẩy nghiêm trọng đến mức ông phải đối mặt với việc luận tội với Nghị quyết thứ 2.

Điều này cũng làm ông Trump đã trở thành Tổng thống Mỹ đầu tiên trong lịch sử bị luận tội hai lần. Trích dẫn trên CNN, Nghị quyết có một điều luận tội duy nhất, chỉ ra Tổng thống Trump đã liên tục nhắc đi nhắc lại các cáo buộc sai, rằng ông đã thắng trong bầu cử.

Đồng thời, Nghị quyết này cũng nhắc tới bài phát biểu của ông với đám đông ngày 6/1, trước khi những người bạo loạn xâm phạm tòa nhà Quốc hội và đề cập cả việc ông Trump gọi điện cho Thư ký tiểu bang Georgia, thúc giục ông này “tìm” đủ phiếu để ông thắng cử ở Georgia.

“Với tất cả những điều này, Tổng thống Trump gây nguy hại nghiêm trọng cho an ninh nước Mỹ và các cơ quan chính phủ. Ông đã đe dọa sự toàn vẹn của hệ thống dân chủ, can thiệp quá trình chuyển giao quyền lực an toàn…”, Nghị quyết này ghi rõ.

Tuy nhiên, trái ngược với bầu không khí sục sôi tại Hạ viện, hầu hết giới quan sát cho rằng, đảng Dân chủ sẽ khó có thể luận tội hoặc phế truất Tổng thống trước ngày ông rời nhiệm sở.

Thứ nhất, khi bản Nghị quyết được đưa lên Thượng viện, nếu tất cả 50 đảng viên Dân chủ và ít nhất 17 trong số 50 đảng viên Cộng hòa tại Thượng viện bỏ phiếu đồng thuận, ông Trump sẽ chính thức bị kết tội. Họ cũng hy vọng, việc luận tội lần này sẽ buộc Tổng thống Trump không thể quay lại tranh cử vào năm 2024.

Cùng với đó, ông cũng có thể bị tước quyền hưởng các quyền lợi dành cho các cựu tổng thống trong Đạo luật Cựu Tổng thống, bao gồm lương hưu, trợ cấp đi lại hàng năm và các chi phí an ninh khác.

Nhưng, ông Mitch McConnell, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện đã báo hiệu rằng Thượng viện sẽ không giải quyết vấn đề này cho đến ngày trước khi ông Trump kết thúc nhiệm kỳ.

Khả năng ông Trump bị luận tội trước khi rời Nhà Trắng là vô cùng thấp

Bên cạnh đó, một số thành viên Đảng Cộng hòa cho rằng việc luận tội chỉ gây chia rẽ nước Mỹ. Thậm chí, Nghị sĩ cấp cao thuộc Đảng Dân chủ James Clyburn cũng nói với CNN rằng Đảng Dân chủ sẽ không gửi bất kỳ điều khoản luận tội nào đến Thượng viện để xét xử trước 100 ngày đầu tại vị của ông Joe Biden.

“Thượng viện Mỹ cần tập trung vào những việc quan trọng hơn như bỏ phiếu thông qua danh sách Nội các mới của ông Joe Biden và các ưu tiên chính sách khác, chẳng hạn như ứng phó với đại dịch COVID-19 thay vì mở phiên tòa luận tội Tổng thống Trump trong thời điểm này”, Nghị sĩ James Clyburn cho biết.

Giáo sư Josh Blackman tại Đại học Luật Nam Texas ở Houston nhận định, bên cạnh việc ngăn cản ông Trump quay lại tranh cử vào năm 2024, việc Hạ viện nhanh chóng thông qua Nghị quyết là do việc luận tội ông Trump sau khi ông đã kết thúc nhiệm kỳ là rất khó.

“Hiến pháp Mỹ không cho phép luận tội một Cựu tổng thống. Quốc hội không có quyền luận tội hay xét xử một công dân không còn chức vụ”, ông cho biết.

Điều này đồng nghĩa với việc, khả năng Tổng thống Trump bị luận tội cho đến nay là một phương án không khả thi với Hạ viện.

Chính vì vậy, giới quan sát cho rằng, nhiệm kỳ đầy biến động của Tổng thống Trump có thể phủ bóng đen lên những ngày đầu tiên của ông Joe Biden trên cương vị mới.

Do đó, thay vì tập trung vào Tổng thống Trump, việc cần thiết ngay lúc này của lưỡng viện Mỹ là đảm bảo an ninh cho ngày nhậm chức của ông Joe Biden; đồng thời triển khai các chương trình nghị sự để đối phó với dịch COVID-19.