Thị trường tài chính toàn cầu đã có một phiên hồi phục mạnh mẽ sau khi Mỹ và Trung Quốc bất ngờ công bố thỏa thuận thương mại tạm thời trong 90 ngày.
Chỉ số S&P 500 tăng vọt hơn 3%, trong khi hợp đồng tương lai Nasdaq 100 – vốn tập trung các cổ phiếu công nghệ Mỹ bị ảnh hưởng nặng nề trong năm – tăng tới 3,8%. Lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm nhảy vọt lên 4,43% khi các nhà đầu tư rút khỏi tài sản an toàn như trái phiếu và vàng để quay trở lại các tài sản rủi ro hơn. Đồng USD cũng tăng lên mức cao nhất trong một tháng, trong khi giá vàng giảm hơn 3%.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent gọi cuộc đàm phán với Trung Quốc là “rất mạnh mẽ và hiệu quả”. Theo tuyên bố chung được phát đi từ Geneva, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã đồng ý giảm thuế nhập khẩu đối với hàng hóa của nhau trong vòng 90 ngày tới, tạo ra một khoảng thời gian "hạ nhiệt" để đàm phán sâu hơn.
Ngay sau thông tin này, khẩu vị rủi ro của giới đầu tư lập tức được khơi lại. Các cổ phiếu công nghệ lớn như Apple, Nvidia và Microsoft – những cái tên đã tụt dốc suốt nửa đầu năm – nhanh chóng dẫn đầu đà tăng.
Chiến lược gia Benedicte Lowe từ BNP Paribas nhận định “Thị trường tài chính toàn cầu đã phản ứng tích cực hơn cả kỳ vọng. Trong vài ngày tới, tôi kỳ vọng xu hướng lạc quan sẽ chiếm lĩnh trên toàn bộ thị trường chứng khoán toàn cầu.”
Đây được xem là một cú hích lớn cho giới đầu tư, vốn đã chuẩn bị tinh thần cho kịch bản tồi tệ: một cuộc chiến thương mại không hồi kết có thể đẩy nền kinh tế toàn cầu vào suy thoái.
Trước đó, các vòng áp thuế trả đũa đã khiến mức thuế của Mỹ đối với hàng Trung Quốc lên tới 145%, trong khi Trung Quốc áp thuế 125% lên hàng Mỹ. Nay, theo thỏa thuận mới, mức thuế của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc sẽ được hạ xuống 30%, trong khi phía Trung Quốc sẽ giảm thuế đối với hàng hóa Mỹ xuống còn 10%.
Roberto Scholtes, Giám đốc chiến lược tại Singular Bank, bình luận: “Thị trường đang trở lại đúng với quỹ đạo trong kịch bản không có ‘Ngày Giải phóng’ của Mỹ. Cơ bản doanh nghiệp vẫn tốt, kết quả quý I vượt kỳ vọng, và lượng tiền mặt đang chờ đầu tư vẫn rất dồi dào.”
Ông Nigel Green, CEO của deVere Group, nhận định: “Dù chỉ mang tính tạm thời, việc giảm thuế có phối hợp như vậy sẽ thay đổi cục diện đầu tư. Điều này giúp doanh nghiệp có cơ sở để điều chỉnh lại kế hoạch, đồng thời tạo động lực cho thị trường hồi phục vượt trên mức kỳ vọng.”
Valentin Marinov, Trưởng bộ phận nghiên cứu ngoại hối tại Credit Agricole, cho biết các tài sản rủi ro như đồng đô la Australia, đô la New Zealand và USD đang hưởng lợi, trong khi các đồng tiền trú ẩn như yên Nhật, franc Thụy Sĩ và euro chịu áp lực giảm.
Không chỉ thương mại Mỹ-Trung, căng thẳng tại các khu vực khác cũng dịu lại, tạo thêm tâm lý tích cực.
Chứng khoán Ấn Độ và Pakistan lần lượt tăng 3% và 9,2% sau khi hai nước nhất trí ngừng bắn, chấm dứt 4 ngày giao tranh dữ dội nhất trong 50 năm qua. Tại châu Âu, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết ông sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Istanbul vào ngày 15/5 nhằm tìm kiếm giải pháp hòa bình.
Ngược lại, cổ phiếu ngành dược trên toàn cầu lại chịu áp lực khi Tổng thống Trump tuyên bố sẽ ký sắc lệnh điều chỉnh giá thuốc kê đơn tại Mỹ nhằm đưa chi phí này về ngang bằng với các quốc gia khác. Cổ phiếu của các “ông lớn” dược phẩm châu Âu như Novo Nordisk, AstraZeneca và Roche đều giảm mạnh, trong khi tại Mỹ, cổ phiếu của Eli Lilly, Pfizer, Merck và Bristol-Myers Squibb đều giảm.
Dù đà phục hồi trên thị trường tài chính toàn cầu là rõ ràng, nhưng nhiều nhà đầu tư vẫn duy trì sự thận trọng. Một số chuyên gia cảnh báo rằng, thỏa thuận 90 ngày chỉ là bước đầu và không thể xóa bỏ hoàn toàn những bất ổn do chính sách thương mại gây ra.
“Đây chỉ là phản ứng tức thời, trong khi bất định vẫn còn đó,” theo Karen Georges, quản lý quỹ tại Ecofi.
Một số chuyên gia khác lo ngại các yếu tố cơ bản của nền kinh tế Mỹ vẫn còn nhiều điểm đáng lo ngại.
Mohamad Al-Saraf, chuyên gia phân tích tại Danske Bank, nhận định: “Dù thỏa thuận tạm thời này tạo nên lực kéo ngắn hạn cho USD, nhưng xu hướng dài hạn có thể vẫn bị ảnh hưởng bởi các chuyển dịch dòng vốn toàn cầu, khi nhà đầu tư tìm kiếm sự ổn định hơn bên ngoài nước Mỹ.”