Nhiệm vụ “gỡ” thẻ vàng IUU tại Quảng Trị tuy có chuyển biến tích cực. Nhưng, nhìn thẳng vào thực tế vẫn còn nhiều thiếu sót.
Mới đây đoàn kiểm tra của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã kiểm tra và chỉ ra những hạn chế yếu kém tại Cảng cá, bến cá chợ Cửa Việt, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị.
Nhật ký khai thác chưa đảm bảo độ tin cậy trong truy xuất nguồn gốc, một số trường hợp tàu cá tham gia hoạt động trên biển nhưng cập cảng không có sản lượng, nghi ngờ khả năng thực hiện chuyển tải trên biển; lưu trữ hồ sơ kiểm soát tàu cá ra vào cảng chưa hệ thống; giám sát sản lượng bốc dỡ qua cảng chưa đúng quy định.
Yêu cầu Công ty TNHH Đại Đoàn Thắng đơn vị quản lý Cảng cá Bến cá chợ cá Cửa Việt thực hiện nghiêm túc nhiệm vụ của tổ chức cảng cá loại III theo quy định tại Luật Thủy sản năm 2017 và các văn bản hướng dẫn Luật, nhất là công tác thống kê, giám sát sản lượng thủy sản khai thác bốc dỡ qua cảng, kiểm soát chặt chẽ tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên hoạt động từ vùng khơi trở ra cập cảng bốc dỡ sản phẩm thủy sản từ khai thác.
Thực hiện tiếp nhận yêu cầu tàu cá ra vào cảng, thu nộp nhật ký khai thác thủy sản/nhật ký thu mua, chuyển tải, giám sát sản lượng qua cảng đối với 100% tàu cá tại cảng qua hệ thống truy xuất thủy sản khai thác điện tử (eCDT).
Tuyệt đối tránh những trường hợp khi kết thúc chuyến biển tàu về đến cảng cá, thuyền trưởng mới ghi lại nội dung nhật ký; ghi lại vị trí trên dữ liệu VMS; ghi không đầy đủ các mẽ lưới; nhờ người khác ghi thay,... nhật ký khai thác thủy sản, nhật ký thu mua, chuyển tải trên biển.
Bổ sung nguồn lực có trình độ chuyên môn phù hợp để thực hiện việc kiểm soát tàu cá cập cảng, rời cảng, giám sát sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng, tàu cá khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định.
Trao đổi với phóng viên Diễn đàn Doanh nghiệp, ông Võ Văn Thức, Giám đốc Công ty TNHH Đại Đoàn Thắng cho rằng: “thực tế có nhiều chủ tàu không biết chữ nên nhờ nhân viên công ty ghi chép giùm, dẫn đến tình trạng nhiều trường hợp khai báo trùng lặp mặt chữ, gây hiểu nhầm”.
Trước những vấn đề mà đoàn kiểm tra chỉ ra, ông Thức khẳng định, ngoài việc ghi chép chưa hợp lý nêu trên, đơn vị quản lý cảng cá luôn luôn tuân thủ quy định, không dám làm sai và cũng rất khó làm sai. Công ty TNHH Đại Đoàn Thắng đã ký cam kết với cơ quan quản lý nhà nước, dưới sự chứng kiến của bên thứ ba.
Theo vị Giám đốc Công ty TNHH Đại Đoàn Thắng, hiện mỗi tấn cá vào cảng đơn vị thu được 200.000 đồng, ngày cao điểm tổng thu khoảng 2 triệu đồng, chi phí hết 1 triệu. Nếu phát hiện vi phạm, công ty bị xử phạt từ 30 - 50 triệu đồng - cái giá phải trả rất đắt, do vậy ông Thức nhấn mạnh “không bao giờ dám làm trái luật”.
Những sai sót được cơ quan chức năng chỉ ra tại Cảng cá Cửa Việt chủ yếu liên quan đến nghiệp vụ, gắn với chất lượng nhân sự và trách nhiệm của đơn quản lý, trực tiếp ở đây là Công ty TNHH Đại Đoàn Thắng.
Do vậy, mới đây Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có văn bản đề nghị UBND huyện Gio Linh thường xuyên theo dõi, giám sát và yêu cầu Công ty TNHH Đại Đoàn Thắng thực hiện nghiêm túc nhiệm vụ của tổ chức cảng cá loại III theo quy định tại Luật Thủy sản năm 2017.
Tại cảng cá Cửa Tùng, huyện Vĩnh Linh (Quảng Trị), 1 trong 2 địa điểm trên toàn tỉnh được chỉ định cập cảng khai báo, nhưng tình trạng bồi lắng lâu nay chưa được nạo vét. Tàu cá ngư dân không vào được, nảy sinh rất nhiều bất cập.
Mặc dù từ tháng 8/2023 địa phương đã có tờ trình việc phê duyệt phương án nạo vét khẩn cấp, khơi thông luồng lạch tại cảng cá Cửa Tùng. Nhưng đến nay, không biết vì nguyên nhân gì doanh nghiệp được giao thực hiện dự án là Công ty TNHH MTV Ngọc Tuấn Cửa Tùng vẫn chưa triển khai!