Hải Dương: Gắn kết cơ sở giáo dục nghề nghiệp với doanh nghiệp

>>> Hải Dương: Tập trung khai thác lợi thế trong lĩnh vực nông nghiệp

>>> Hải Dương: Tăng cường quản lý và xử lý vi phạm công trình thủy lợi

Nhu cầu lớn

Trên địa bàn tỉnh Hải Dương hiện có hơn 9.600 doanh nghiệp đang hoạt động, sử dụng trên 390.000 lao động. Trong đó, tỷ lệ lao động được đào tạo đại học và sau đại học chiếm 10,7%; cao đẳng, trung cấp chiếm trên 11%.

Tuy nhiên, một thực trạng xảy ra phổ biến tại các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Hải Dương là có những ngành nghề dư thừa lao động nhưng cũng có rất nhiều ngành nghề rất khó để tìm kiếm nhân sự, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng, có trình độ chuyên môn và tay nghề cao. Nhiều lao động không đáp ứng được nhu cầu của nhà tuyển dụng, thiếu kỹ năng thực hành, ứng dụng trong cuộc sống cũng như kỹ năng mềm. Ngoài ra, nhiều ngành nghề đào tạo trong nhà trường không đáp ứng được yêu cầu thực tiễn.

Chỉ tính riêng trong các KCN trên địa bàn tỉnh Hải Dương, đây là khu vực thu hút phần lớn là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, quy mô sản xuất lớn, chủ động được thị trường, nguồn nguyên liệu phục vụ sản xuất nên dễ vượt qua ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế và những tác động tiêu cực sau đại dịch. Từ đầu tháng 10/2023, nhiều doanh nghiệp trong KCN đã tuyển dụng thêm lao động thay vì phải cắt giảm như những tháng đầu năm.

Bên cạnh đó, ngoài 12 KCN đang hoạt động với tỷ lệ lấp đầy trung bình đạt trên 80%, trên địa bàn tỉnh Hải Dương còn có 5 KCN đang triển khai công tác GPMB với diện tích 938,35 ha. Tỉnh đã bàn giao đất cho 3 KCN mới gồm Gia Lộc, Phúc Điền mở rộng, Đại An mở rộng giai đoạn 2 để xây dựng kết cấu hạ tầng. Dự kiến trong quý III và quý IV năm 2023, các KCN này sẽ hoàn thành hạ tầng giai đoạn 1 và đưa vào khai thác. Đây được cho là dư địa lớn để thu hút các nhà đầu tư thứ cấp đến đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao. Do vậy, yêu cầu đặt ra đối với nguồn nhân lực tại các KCN này là phải có trình độ văn hoá, chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng thực hiện công việc theo nhiều cấp độ khác nhau, kỹ năng làm việc nhóm, am hiểu công nghệ thông tin và biết ngoại ngữ…

Như tại KCN An Phát 1, theo thống kê, 18 công ty có thời gian dự kiến đi vào hoạt động trong năm 2024 và quý 1, quý 2 năm 2025 tại KCN này cần hơn 27.000 lao động. Trong đó, Công ty TNHH Sản xuất Biel Crystal Việt Nam và Công ty TNHH CE LINK Việt Nam (ngành điện tử) có nhu cầu lao động lớn nhất hơn 10.000 lao động/doanh nghiệp.

Theo đại diện Công ty CP Cung ứng và Đào tạo nhân lực Việt Nam, hiện có nhiều doanh nghiệp mở rộng quy mô sản xuất, tăng đơn hàng nên cần bổ sung thêm lao động... Chỉ tính trong khoảng tháng 8/2023, phía công ty đã tuyển từ 2.000 - 3.000 lao động cho hơn 10 doanh nghiệp trong KCN. Các doanh nghiệp này chủ yếu thuộc các nhóm sản xuất hàng may mặc, điện, điện tử, cơ khí. Dự kiến, nhu cầu tuyển dụng lao động của các doanh nghiệp trong KCN sẽ tiếp tục tăng cao nhằm đáp ứng nhu cầu sản xuất, kinh doanh dịp cuối năm.

Tăng cường liên kết

Trong định hướng phát triển, tỉnh Hải Dương xác định phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là một trong ba khâu đột phá để thực hiện mục tiêu đến năm 2025 Hải Dương là tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại, năm 2030 là tỉnh công nghiệp hiện đại.

Địa phương này cũng đặt mục tiêu đến năm 2025, tỷ lệ lao động qua đào tạo được cấp chứng chỉ đạt 33%; quy mô tuyển sinh giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2021 – 2025 đạt 192.100 người; ít nhất 85% người học có việc làm hoặc có năng suất, thu nhập cao hơn sau đào tạo. Để đạt được mục tiêu này, việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực gắn với chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa là hết sức quan trọng.

Theo đại diện Công ty CP nhân lực Kiyokawa, mỗi một ngành nghề, công việc có một tiêu chuẩn khác nhau. Do vậy, ngoài những kỹ năng cứng được đào tạo trong các nhà trường thì các nhà trường cũng nên nâng cao việc kết nối với các doanh nghiệp để thúc đẩy việc thực tập cho sinh viên, giúp các em sinh viên trước khi tốt nghiệp hình dung được về công việc trong công sở, nhà xưởng, các nơi mà mình làm việc tương lai sau này. Đặc biệt, dạy thêm các kỹ năng mềm, kỹ năng về ngoại ngữ, công việc, kế hoạch triển khai công việc sau khi được tiếp nhận vào các xí nghiệp, doanh nghiệp.

Còn theo ông Lê Văn Hiệu - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Hải Dương, nâng cao chất lượng đào tạo, cung ứng nguồn nhân lực cho sự phát triển của tỉnh, của đất nước là yêu cầu cấp thiết. Chính quyền các cấp cần nghiên cứu, đề xuất xây dựng một số chính sách của địa phương như cơ chế hỗ trợ đầu tư cơ sở vật chất theo Đề án Phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu sản xuất kinh doanh, góp phần xây dựng Hải Dương trở thành tỉnh công nghiệp hiện đại vào năm 2030. Trước mắt cần bảo đảm các điều kiện về cơ sở vật chất đối với Trường Đại học Hải Dương ngay trong năm 2024 và năm 2025, Trường Cao đẳng nghề Hải Dương.

Được biết, để nâng cao chất lượng nguồn lao động, thời gian qua, tỉnh Hải Dương đã và đang tập trung liên kết giữa cơ sở giáo dục nghề nghiệp với doanh nghiệp. Bởi thực tế hiện nay, sự gắn kết giữa nhà trường với doanh nghiệp hết sức quan trọng trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Sự kết hợp này cũng sẽ mang lại lợi ích cho doanh nghiệp và bản thân các cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Theo Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Hải Dương, tỉnh Hải Dương hiện có 19 cơ sở giáo dục nghề nghiệp, tuyển sinh hơn 37.000 học sinh, sinh viên mỗi năm. Đây là nguồn lao động lớn cung ứng cho các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh. Hiện 9 trong tổng số 19 cơ sở giáo dục nghề nghiệp của tỉnh Hải Dương có gắn kết với 100 doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh.

Cũng theo Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Hải Dương, hình thức liên kết chủ yếu giữa các trường nghề với doanh nghiệp là tiếp nhận sinh viên vào làm việc, thực tập. Các trường đưa giáo viên tới thực hành, tìm hiểu công nghệ, quy trình sản xuất mới; chuyển giao khoa học kỹ thuật, tham gia xây dựng chương trình đào tạo. Nhiều doanh nghiệp chủ động cung cấp máy móc, thiết bị để học viên có thể thực hành ngay tại trường, không bỡ ngỡ khi được tuyển dụng vào công ty.

Mới đây, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Hải Dương cũng đã tổ chức hội nghị gắn kết giáo dục nghề nghiệp với doanh nghiệp năm 2023. Tại hội nghị, phía đại diện các trường nghề cũng đề xuất các doanh nghiệp tích cực phối hợp thực hiện quy trình đào tạo, tư vấn, hỗ trợ, tạo điều kiện cho học sinh, sinh viên trường nghề thực hành tại các nhà máy. Còn các doanh nghiệp tham gia hội nghị cũng đã đề xuất những sáng kiến trong liên kết đào tạo, cung ứng nhân lực. Trong đó, tập trung vào hỗ trợ học viên thực tập, thực hành, tham gia tư vấn xây dựng chương trình đào tạo của các trường phù hợp với nhu cầu thực tiễn. Đồng thời, đề xuất một số giải pháp hỗ trợ cơ sở giáo dục nghề nghiệp, doanh nghiệp đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo và xây dựng môi trường giáo dục chuyên nghiệp, phù hợp với nhu cầu của thị trường lao động.

Theo ông Bùi Quốc Trình - Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh, thời gian tới, Sở sẽ tiếp tục tập trung triển khai có hiệu quả các chương trình, đề án về công tác giáo dục nghề nghiệp, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trên địa bàn.