HÀNH ĐỘNG ĐỂ HÚT FDI CHẤT LƯỢNG CAO: Không đánh đổi môi trường, văn hóa, văn minh xã hội...

Không phải ngẫu nhiên, trong những ngày này, dự thảo Luật Bảo vệ môi trường (BVMT) sửa đổi được trình lần đầu bởi các lãnh đạo Đảng và Nhà nước đều khẳng định: “Việt Nam không đánh đổi môi trường, văn hóa, văn minh xã hội để phát triển kinh tế”.

Không những vậy, tại nhiều báo cáo, Thủ tướng Chính phủ khẳng định: cần tiếp thu 4 bài học, 5 nhiệm vụ mà Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã nêu; không ngừng đổi mới tư duy xây dựng, hoàn thiện và thực thi chính sách pháp luật, giải phóng mọi năng lực sản xuất; đồng thời không đánh đổi môi trường, văn hóa và văn minh xã hội lấy kinh tế.

Nền tảng cho phát triển kinh tế nhanh và bền vững

Thủ tướng chỉ rõ, khát vọng một Việt Nam thịnh vượng, hùng cường vào năm 2045 là một thực tế, không phải tinh thần viển vông... Bởi hơn lúc nào hết, kiến tạo môi trường phát triển bền vững là cơ hội, là điều kiện cho cộng đồng doanh nghiệp phát triển bền vững, kiến tạo hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, là thúc đẩy doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững. Ngược lại, cộng đồng doanh nghiệp bền vững là điều kiện để xây dựng một xã hội, đất nước bền vững.

Trong 5 năm qua, với sự kiến tạo phát triển của Chính phủ, môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam tăng 30 bậc, năng lực cạnh tranh quốc gia tăng 20 bậc, GDP bình quân đầu người tăng suốt 20 năm qua. Có được thành công đó là sự cống hiến sáng tạo không ngừng nghỉ của các doanh nghiệp.

Thủ tướng khẳng định: “Chúng ta nói khát vọng, đổi mới sáng tạo nhưng đồng thời phải khắc phục nhanh những yếu kém, tồn tại, bất cập chứ không phải chúng ta cứ nói lý thuyết mãi, còn hành động thì còn nhiều vấn đề cần khắc phục”.

Thủ tướng nêu rõ, nền tảng xã hội là bệ phóng và trụ đỡ cho phát triển kinh tế nhanh và bền vững. Và trong việc phát triển kinh tế, đã đến lúc chúng ta phải lựa chọn và mạnh dạn từ chối doanh nghiệp FDI

Không ưu đãi FDI theo kiểu "dàn hàng ngang"

Trước thời cơ đón dòng FDI, GS Võ Đại Lược, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế và Chính trị thế giới, đặt vấn đề: "Một làn sóng tốt có thể đến nhưng chúng ta có gì trong tay để đón nhận? Có sóng mà không bắt được thì cũng uổng phí".

GS Võ Đại Lược góp ý Việt Nam cần có chính sách và cơ chế rõ ràng trong việc tiếp nhận những dòng vốn từ nước ngoài. Trong đó, ông nhấn mạnh không ưu đãi theo kiểu "dàn hàng ngang" với tất cả các dự án FDI; chỉ ưu đãi với doanh nghiệp nào đem công nghệ tốt vào Việt Nam, cam kết chuyển giao công nghệ.

Mặt khác, cũng cần tỉnh táo nhìn nhận rằng không chỉ chúng ta có quyền lựa chọn dòng vốn FDI mà chính các nhà đầu tư có chất lượng cao từ nước ngoài cũng có quyền lựa chọn Việt Nam hay không. Do vậy, chúng ta cần đưa ra được những lợi thế cạnh tranh để chứng minh cho nhà đầu tư nước ngoài thấy lựa chọn Việt Nam là đúng đắn.

Không phủ nhận vai trò của FDI đối với tăng trưởng của Việt Nam song chuyên gia kinh tế độc lập Bùi Trinh cho rằng cần cẩn trọng trong việc tiếp nhận đầu tư, tránh lao vào tận dụng FDI một cách bừa bãi. "Tăng trưởng thu được từ FDI là ngắn hạn và nhất thời. Chúng ta đã có bài học về việc lãng phí đất đai, lao động, không thu được thuế… khi thu hút FDI trước đây" - ông nói và cho rằng để tái khởi động nền kinh tế, cần nhiều giải pháp đồng bộ từ sản xuất, thương mại đến đầu tư.

Rõ ràng, kinh tế phát triển nhưng đạo đức xã hội tốt đẹp, truyền thống bản sắc dân tộc phải được gìn giữ. Ngoài việc tận dụng nguồn lực tốt đẹp từ bên ngoài - từ các doanh nghiệp FDI, hơn lúc nào hết chúng ta cần củng cố nội lực - từ chính các doanh nghiệp Việt.