Hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ 10 năm sắp được đưa vào giao dịch phái sinh

Thực hiện lộ trình xây dựng và phát triển thị trường chứng khoán (TTCK) phái sinh đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tới đây HNX chuẩn bị đưa sản phẩm Hợp đồng tương lai (HĐTL) trái phiếu Chính phủ (TPCP) kỳ hạn 10 năm vào giao dịch.

Theo định hướng, sản phẩm trên thị trường được phát triển từ đơn giản đến phức tạp, đảm bảo khả năng quản lý, giám sát các rủi ro trên thị trường. Sau 4 năm giao dịch HĐTL chỉ số VN30, 2 năm giao dịch HĐTL TPCP 5 năm, sản phẩm HĐTL TPCP 10 năm có tài sản cơ sở là TPCP kỳ hạn 10 năm, mệnh giá 100.000 đồng, lãi suất danh nghĩa 5,0%/năm, trả lãi định kỳ cuối kỳ 12 tháng/lần, trả gốc một lần khi đáo hạn, quy mô hợp đồng là 1 tỷ đồng, được đưa vào giao dịch góp phần đa dạng hoá sản phẩm chứng khoán phái sinh trên thị trường, cung cấp thêm công cụ phòng ngừa rủi ro đối với TPCP có kỳ hạn dài.

Trên thực tế, hiện nay TPCP được phát hành trên thị trường sơ cấp với xu hướng kỳ hạn phát hành ngày càng dài hơn. Bên cạnh đó, trên thị trường thứ cấp, TPCP kỳ hạn 10 năm cũng được giao dịch với chiếm tỷ trọng lớn.

Đặc biệt, đối với HĐTL TPCP 10 năm, đối tượng tham gia giao dịch có thêm nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân đủ điều kiện theo quy định, khác với HĐTL TPCP 5 năm chỉ cho phép nhà đầu tư tổ chức giao dịch, được kỳ vọng sẽ tạo tính thanh khoản tốt hơn cho các sản phẩm phái sinh TPCP.  

Như vậy, sau 2 năm triển khai công tác chuẩn bị cho sản phẩm HĐTL TPCP 10 năm, đến nay, các quy định pháp lý, hệ thống giao dịch, bù trừ thanh toán đã được hoàn thành để có thể đảm bảo thị trường vận hành thông suốt, an toàn, và sẵn sàng giao dịch ngay khi được sự cho phép của Bộ Tài chính.

Trước đó, thống kê thị trường chứng khoán phái sinh trong tháng 3/2021 của HNX cho biết có sự giảm mạnh so với tháng trước, KLGD hợp đồng tương lai chỉ số VN30 bình quân đạt 145.840 hợp đồng/phiên, giảm 29,57% so với tháng trước. Trong đó, phiên có KLGD cao nhất 226.398 hợp đồng vào ngày 26/3/2021.  Tính trong 3 tháng đầu năm 2021, tổng KLGD hợp đồng VN30 đạt 10.033.138 hợp đồng, tính bình quân, KLGD hợp đồng VN30 đạt 172.985 hợp đồng/phiên, tăng 9,21% so với KLGD bình quân phiên năm 2020.

Khối lượng hợp đồng mở (OI) tại phiên giao dịch cuối tháng 3 đạt 28.349 hợp đồng, giảm 1,68% so với tháng trước. Mức OI cao nhất trong tháng 3 đạt 32.871 hợp đồng tại phiên giao dịch ngày 8/3/2021.

Về giao dịch hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ, tháng 3/2021 không có giao dịch hợp đồng tương lai TPCP cũng như không có khối lượng OI tại thời điểm cuối tháng. Nhà đầu tư cá nhân trong nước tiếp tục tăng, chiếm 82,65% khối lượng giao dịch toàn thị trường. Trong tháng 2, căn cứ trên công văn của UBCKNN, HNX cũng đã có thông báo giới hạn vị thế giới hạn vị thế áp dụng đối với HĐTL trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 10 năm. 

Việc ngày càng đa dạng hóa các sản phẩm phái sinh đưa vào giao dịch trên thị trường chứng khoán tại HNX, được kì vọng tăng lực hút của nhà đầu tư đối với các sản phẩm và mang đến công cụ phòng ngừa rủi ro, góp phần tích cực vào ổn định thị trường cơ sở. Với sản phẩm hợp đồng tương lai TPCP, kế từ khi đưa vào giao dịch đến nay, nhà đầu tư tổ chức có thêm một lựa chọn để đầu tư và phòng ngừa rủi ro trên thị trường trái phiếu. Tuy nhiên có đặc thù là sản phẩm dành riêng cho nhà đầu tư tổ chức nên giao dịch của sản phẩm này chưa thật sự sôi động.