Khơi thông chuỗi giá trị du lịch: Hộ chiếu vaccine chưa đủ

Ths.Phạm Thị Thanh Huyền - Giảng viên khoa du lịch và khách sạn, Đại học Kinh tế quốc dân• 26/06/2021 11:00

Ngày càng có nhiều quốc gia áp dụng hộ chiếu vaccine COVID-19. Tuy nhiên, việc thực thi các giải pháp đồng bộ đi kèm là rất quan trọng để sáng kiến này thực sự hiệu quả và an toàn.

Tổ chức Du lịch thế giới đánh giá rất thận trọng về khả năng phục hồi của ngành du lịch toàn cầu trong năm 2021.p/Nguồn: UNWTO

Tổ chức Du lịch thế giới đánh giá rất thận trọng về khả năng phục hồi của ngành du lịch toàn cầu trong năm 2021. Nguồn: UNWTO

LTS: Chiều ngày 24/6, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ trưởng Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương nghiên cứu cho thí điểm “hộ chiếu vaccine” với khách quốc tế đến một số trung tâm du lịch có thể kiểm soát được dịch bệnh.

Có thể thấy rõ ràng hơn lúc nào hết, thế giới đang tập trung mọi nỗ lực nhằm bảo đảm dịch bệnh COVID-19 không tiếp tục lây lan, cướp đi các sinh mạng; song song với đó là phục hồi kinh tế và khôi phục lại sự sôi động của giao thương quốc tế. Trong bối cảnh đó, hộ chiếu vaccine có thể là cơ sở để chúng ta tái thiết hoạt động giao lưu, phá vỡ tình trạng đóng băng của nhiều ngành kinh tế khi đại dịch vẫn đang tiếp diễn. Hộ chiếu vaccine cũng được đánh giá là một con đường nghiêm túc để thúc đẩy du lịch và giao lưu quốc tế.

Kỳ vọng… và quan ngại

Hiện nay, điều kiện tiên quyết để cuộc sống của người dân trên khắp thế giới có thể trở lại trạng thái bình thường, đó chính là việc dỡ bỏ các rào cản đi lại. Vì vậy, nếu một quốc gia đạt ngưỡng “miễn dịch cộng đồng” nhờ tiến hành tiêm phòng trên diện rộng thì rõ ràng các biện pháp phong tỏa, giãn cách xã hội sẽ là không cần thiết. Chủ tịch Ủy ban Tự do Dân sự của Nghị viện châu Âu Juan Lopez Aguilar cho biết hộ chiếu vaccine của Liên minh Châu Âu (EU) bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/7 tới đây.

Tuy nhiên, cho tới nay, sáng kiến này vẫn chưa nhận được sự ủng hộ của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng như đối mặt với quan ngại của người dân nhiều nước. Bởi theo WHO, trong bối cảnh số người mắc COVID-19 trên thế giới vẫn tiếp tục tăng mạnh, tỷ lệ người dân được tiêm chủng còn quá thấp và thời gian tồn tại miễn dịch sau tiêm vẫn còn đang được kiểm tra, thì sự thận trọng của WHO không phải là điều vô lý.

Mặt khác, một vấn đề đặt ra là hiện vẫn chưa có sự thống nhất ở phạm vi quốc tế về những tiêu chuẩn đối với hộ chiếu vaccine.

Không thể phủ nhận rằng, hộ chiếu vaccine với những ưu việt đã được chỉ rõ là một trong những giải pháp mang tính toàn cầu hiệu quả giúp nối lại giao thương quốc tế, thúc đẩy phục hồi kinh tế cũng như thiết lập trạng thái bình thường mới cho đời sống xã hội. Tuy nhiên, khi áp dụng hộ chiếu vaccine, các quốc gia cần có thông tin đầy đủ, và hơn hết phải tính thêm các giải pháp lâu dài.

Nối chặt các mắt xích – giải pháp căn cơ

Du lịch là một trong những ngành kinh tế lớn nhất thế giới, thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội và tạo việc làm. Do đó, việc thấu hiểu nền tảng của chuỗi giá trị du lịch là điều cần thiết đối với cơ quan quản lý điểm đến để quản lý các chính sách, sự phát triển và hoạt động du lịch cũng như tối ưu hóa giá trị tạo ra từ du lịch.

Đối với những nhà hoạch định chính sách, sử dụng mô hình chuỗi giá trị như một công cụ điều hành vĩ mô sẽ giúp có được cái nhìn tổng quan, các mô hình chi tiêu và tác động môi trường ở cấp độ điểm đến. Mặt khác, các doanh nghiệp lại có thể tận dụng chuỗi giá trị để có hình dung về tất cả các đối tác trong chuỗi giá trị của mình.

Có thể nói, để xác định và xây dựng một mô hình chuỗi giá trị cho ngành du lịch không phải là điều dễ dàng, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ của cả cấp quản lý và các doanh nghiệp liên quan. Tuy nhiên, nắm bắt được các mắt xích quan trọng trong chuỗi sẽ đóng vai trò lớn trong việc tối ưu hóa nguồn lực quản lý và kinh doanh cũng như gia tăng giá trị kinh tế xã hội. Đặc biệt khi ngành du lịch đang bị tác động lớn bởi dịch bệnh, đây chính là lúc chúng ta cần phải điều chỉnh nguồn lực đúng chỗ hơn bao giờ hết để thích nghi và hoạt động trong thời kì mới. Do đó, không chỉ các cấp quản lý mà cả bản thân doanh nghiệp cũng cần phải nhìn nhận lại bức tranh chung của thị trường để từ đó tìm ra những điểm tiềm năng giúp gia tăng giá trị, đồng thời hạn chế và can thiệp vào những mắt xích đã không còn phù hợp nữa.