Kịch bản nào cho xung đột Nga - Ukraine?

CẨM ANH• 22/04/2021 05:09

Trước tình hình xung đột đang nóng lên từng ngày giữa Nga và Ukraine, giới quan sát đang đưa ra nhiều kịch bản có thể xảy ra giữa hai nước trong thời gian sắp tới.

Nga tăng cường sự hiện diện quân sự tại biên giới với Ukraine

Cho đến thời điểm hiện tại, các chuyên gia đang cho rằng khả năng leo thang chiến sự giữa Nga và Ukraine đang trở nên gần hơn bao giờ hết. Trong những tháng gần đây, việc Nga tập trung triển khai quân dọc theo biên giới Ukraine đã khiến phương Tây lo âu. Có nhiều ý kiến cho rằng, đây là những động thái quân sự hơn là biểu hiện của cuộc diễn tập thông thường khi Moscow liên tiếp xây dựng các bệnh viện dã chiến mới, vận chuyển tầm xa các xe thiết giáp và các khẩu pháo…

Nếu chiến sự xảy ra, Ukraine sẽ gặp nhiều tổn thất do sự chênh lệch trên nhiều khía cạnh với Nga. Trên thực tế, Ukraine vẫn đang gặp nhiều khó khăn về kinh tế. Về mặt chính trị, quốc gia này chưa tạo được sự ổn định. Kể từ khi được bầu làm Tổng thống vào năm 2019, ông Volodymyr Zelenskiy và đảng của ông đã mất đi phần lớn sự ủng hộ của người dân và chịu áp lực nặng nề từ phe đối lập, cũng như những người theo chủ nghĩa dân tộc ở phía tây Ukraine.

Về mặt quân sự, mặc dù quân đội Ukraine hiện nay (tháng 4/2021) đã khá hơn nhiều so với thời nổ ra xung đột vào năm 2014, tuy nhiên vẫn không phải là đối thủ của lực lượng quân sự Nga. Dù Ukraine đang ngả về các quốc gia phương Tây, nhưng triển vọng được gia nhập NATO, chưa kể đến EU, là rất xa vời. Do đó, nếu xảy ra chiến sự với Moscow, Kiev rất khó có khả năng nhận được viện trợ từ khối này.

Theo Mykola Bielieskov, nhà phân tích quân sự ở thủ đô Kiev, đánh giá, tình hình đang bất lợi hơn cho Ukraine. “Quân đội Nga giờ cũng đã tiến bộ nhiều, có vị thế khác hẳn với giai đoạn 2014-2015, với cấp độ hiện đại hóa rất cao; cũng như đã triển khai mới các đội hình chiến thuật dọc theo biên giới với Ukraine và mở rộng năng lực hậu cần. Nếu chiến tranh nổ ra, mức độ tàn khốc sẽ lớn hơn so với giai đoạn trước”, ông Bielieskov nhận định.

Tổng thống Ukraine Zelensky và Tổng thống Nga Putin.

Mặc dù vậy, cũng có nhiều ý kiến cho rằng, Kremlin sẽ không tiến hành một cuộc tấn công quy mô lớn vào miền đông Ukraine trong thời điểm hiện tại. Việc triển khai quân sự quy mô lớn được cho là một sự phô trương sức mạnh có chủ ý hơn là hiểm họa chiến tranh.

Cụ thể, Moscow đang gửi tín hiệu một cách thẳng thắn hơn bao giờ hết tới Mỹ và Liên minh châu Âu (EU); đồng thời đe dọa và răn đe các nhà lãnh đạo của Ukraine.

Bảy năm sau khi bắt đầu cuộc đối đầu với Mỹ, Nga đang phải gồng mình trước sức ép ngày một lớn hơn từ Washington. Đối với Tổng thống Mỹ Joe Biden, chính sách đối ngoại với Nga ít hơn nhiều so với bất kỳ chính quyền nào của Mỹ. Tổng thống Biden có quan điểm cứng rắn, áp đặt các lệnh trừng phạt với Nga. Chính vì vậy, sự gia tăng căng thẳng ở miền đông Ukraine là một trong những cách mà Nga thể hiện sự thống trị của mình.

Cùng với đó, mối quan hệ của Nga với châu Âu trở nên tồi tệ hơn bao giờ hết kể từ thời ông Mikhail Gorbachev. Mối quan hệ đặc biệt với Đức được cho là đã chấm dứt. Kênh đối thoại với Pháp luôn hời hợt và đã bị đình trệ. Đồng thời, sự phối hợp giữa các chính sách của Mỹ và châu Âu về Nga đã tăng lên đáng kể dưới thời ông Biden.

Chuyên gia nhận định, các động thái của Nga được tiến hành dưới sự quan sát chặt chẽ từ nhiều phía. “Nhiều khả năng, Moscow muốn truyền thông điệp đến Hoa Kỳ kêu gọi Washington chăm sóc tốt hơn cho các đồng minh của mình, kẻo chính nước Mỹ gặp rắc rối. Răn đe Đức và Pháp rằng việc ủng hộ Ukraine sẽ phải trả một cái giá đắt”.

Mới đây, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 20/4 mời người đồng cấp Nga Vladimir Putin cùng gặp mặt ở Donbass để đàm phán chấm dứt xung đột trong một nỗ lực “hạ nhiệt” căng thẳng thông qua biện pháp đối thoại. Mặc dù điều này khó có khả năng xảy ra, tuy nhiên, với việc sắp diễn ra cuộc bầu cử Duma Quốc gia (Hạ viện) Nga vào tháng 9/2021, Moscow sẽ có một bước đi bất ngờ không thể đoán trước?