Kiến nghị giải quyết hồ sơ đăng ký kinh doanh lưu trú ngắn ngày tại TP HCM

Theo ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA), hoạt động cho thuê lưu trú ngắn ngày trong các nhà chung cư theo ứng dụng Airbnb, Agoda, Booking.com, batdongsan.com… chỉ là một bộ phận của “mô hình kinh tế chia sẻ” rộng lớn hơn, lại có liên quan trực tiếp đến sinh kế của khoảng 8.740 chủ sở hữu căn hộ chung cư cho thuê căn hộ ngắn ngày nên cần tách ra để xử lý trước, mà không phải chờ xây dựng chính sách sẽ hoàn thành trong năm 2027.

Hoạt động cho thuê căn hộ ngắn ngày trong các nhà chung cư không chỉ phục vụ đối tượng “khách du lịch”, mà còn phục vụ nhiều đối tượng “khách vãng lai” khác có nhu cầu thuê căn hộ ngắn ngày để tham dự các sự kiện, lễ hội, chăm sóc người bệnh ở bệnh viện, chăm sóc con cháu đi thi… và hoạt động cho thuê căn hộ ngắn ngày hầu như không nhằm mục đích “trải nghiệm homestay” là loại hình mà khách du lịch cùng trải nghiệm sống với chủ nhà, người bản địa như Sở Du lịch TP HCM đã nêu.

Chủ tịch HoREA cho rằng, quyền của chủ sở hữu nhà ở, trong đó có chủ sở hữu căn hộ nhà chung cư được cho thuê căn hộ dài hạn hoặc cho thuê căn hộ ngắn ngày là hoạt động hợp pháp đã được quy định tại Luật Nhà ở 2023 và Bộ Luật dân sự 2015. Luật Nhà ở 2023 chỉ quy định “cấm sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở”, trong lúc người thuê căn hộ ngắn hạn “theo tuần, theo ngày” cũng sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích để ở.

“Mặc dù lãnh đạo của Sở Xây dựng TP HCM đã khẳng định là Quyết định 26/2025/QĐ-UBND không cấm căn hộ nhà chung cư cho thuê ngắn ngày nhưng trên thực tế từ ngày 26/2/2025 đến nay, tất cả các Ban quản trị, Ban quản lý nhà chung cư trên địa bàn TP HCM đều thông báo cấm cho thuê căn hộ nhà chung cư ngắn ngày, dựng các pano bằng các thứ tiếng Việt, Anh, Trung Quốc, Hàn Quốc ghi nội dung cảnh báo rất phản cảm đối với “khách du lịch, khách vãng lai” và môi trường du lịch của thành phố”, ông Lê Hoàng Châu chia sẻ.

Ông Châu cho rằng, hoạt động cho thuê căn hộ ngắn ngày trong các nhà chung cư không phải là nguyên nhân duy nhất dẫn đến khó khăn trong quản lý an ninh trật tự, mà để khắc phục tình trạng này thì cần phải xây dựng hoàn thiện các quy định pháp luật, cơ chế quản lý chặt chẽ, trong đó có Nội quy nhà chung cư, quy định rõ trách nhiệm, nghĩa vụ của người cho thuê nhà, khách thuê nhà, đơn vị quản lý vận hành nhà chung cư, thực hiện đúng quy định về đăng ký tạm trú và có sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan có thẩm quyền cấp cơ sở phường, xã.

Cũng theo ông Châu, hoạt động cho thuê căn hộ ngắn ngày trong các nhà chung cư không phải là nguyên nhân dẫn đến hệ quả gây ra “không đảm bảo điều kiện PCCC”, bởi lẽ hệ thống PCCC của nhà chung cư đều đã được nghiệm thu đạt tiêu chuẩn và được kiểm tra PCCC định kỳ theo quy định pháp luật và chưa có thông tin nhà chung cư nào bị quá tải hệ thống điện hoặc lưu lượng cấp nước không đáp ứng đủ nhu cầu thực tế, gây gián đoạn sinh hoạt, hoặc trạm xử lý nước thải vận hành quá công suất thiết kế, tiềm ẩn rủi ro nghiêm trọng đến môi trường và đe dọa đến sức khỏe cộng đồng do hoạt động cho thuê căn hộ ngắn ngày trên địa bàn Thành phố.

“Hoạt động cho thuê căn hộ ngắn ngày trong các nhà chung cư không phải là nguyên nhân dẫn đến làm xuống cấp hạ tầng kỹ thuật, làm giảm tuổi thọ công trình và không làm phá vỡ và vượt quy mô dân số đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt dự án, bởi lẽ khách thuê thường mỗi người ở một phòng, trừ trường hợp hộ gia đình”, ông Lê Hoàng Châu cho biết.

Ông cũng cho rằng, hoạt động cho thuê căn hộ ngắn ngày không phải là nguyên nhân dẫn đến trường hợp làm phá vỡ quy mô dân số của nhà chung cư và khách thuê căn hộ ngắn ngày hầu như không sử dụng các tiện ích của nhà chung cư như hồ bơi, phòng tập thể dục, mà nếu có sử dụng các tiện ích này thì phải trả phí.

Đề cập đến những bất cập, hạn chế, vướng mắc của hoạt động cho thuê căn hộ ngắn ngày, ông Châu tán thành ý kiến của Sở Du lịch TP HCM khi cho rằng, sự phát triển nhanh chóng của hoạt động cho thuê căn hộ ngắn ngày trong các nhà chung cư cũng kéo theo hàng loạt vấn đề đáng quan tâm như: phát sinh mâu thuẫn giữa cư dân và chủ hộ cho thuê, khó khăn trong việc quản lý an ninh, chưa minh bạch trong việc kê khai nghĩa vụ thuế và đặc biệt là chưa có hệ thống pháp lý rõ ràng để điều chỉnh hoạt động này, tiềm ẩn nhiều rủi ro và chưa đảm bảo đầy đủ quyền lợi cho khách du lịch, đặc biệt là liên quan đến quyền lợi khi không có hợp đồng dịch vụ rõ ràng, hóa đơn chứng từ hợp pháp, gây ảnh hưởng đến hình ảnh điểm đến của Thành phố.

Ông Châu cho rằng, vướng mắc hiện nay là kể từ ngày 27/02/2025 đến nay, các chủ sở hữu căn hộ chung cư đã bị Sở Kế hoạch Đầu tư (nay là Sở Tài chính) từ chối, không nhận hồ sơ đăng ký kinh doanh cho thuê lưu trú ngắn ngày đối với căn hộ nhà chung cư, theo Điều 12 Quyết định số 26/2025/QĐ-UBND, trong khi theo quy định tại Mục 200 Phụ lục IV ban hành kèm theo Luật Đầu tư 2020 quy định “kinh doanh dịch vụ lưu trú thuộc danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, phải đăng ký kinh doanh, đáp ứng các điều kiện và nộp thuế theo quy định pháp luật”.

Từ đó, Hiệp hội kiến nghị nghị UBND TP HCM chỉ đạo Sở Tài chính tiếp nhận và giải quyết hồ sơ đăng ký kinh doanh cho thuê căn hộ lưu trú ngắn ngày của cá nhân. Đồng thời, Hiệp hội đề nghị Bộ Xây dựng nghiên cứu rà soát để báo cáo cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Nhà ở 2023 và xem xét sửa đổi, bổ sung một số quy định của Nghị định 95/2024/NĐ-CP và Thông tư 05/2024/TT-BXD để tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động cho thuê căn hộ ngắn ngày trong nhà chung cư để bảo đảm hài hòa lợi ích của cộng đồng cư dân nhà chung cư, người cho thuê căn hộ ngắn ngày và khách thuê căn hộ ngắn ngày, để bảo đảm an ninh, an toàn trật tự xã hội, vừa đáp ứng nhu cầu thuê căn hộ ngắn ngày của khách du lịch, khách vãng lai, vừa góp phần phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của cả nước và TP HCM.