Kỳ vọng gì trên thị trường chứng khoán tháng 5?

Tháng 5 luôn là giai đoạn nhạy cảm với giới đầu tư chứng khoán, không chỉ bởi yếu tố chu kỳ thị trường, mà còn vì loạt biến động kinh tế - chính trị mang tính quyết định đối với xu hướng đầu tư trong ngắn hạn.

Năm nay, tháng 5 càng trở nên đặc biệt khi đồng thời hội tụ ba yếu tố: đàm phán thuế quan giữa Việt Nam và Mỹ, kỳ họp chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và việc vận hành hệ thống giao dịch KRX - một thay đổi lớn về hạ tầng thị trường.

Hiện nay, không chỉ Việt Nam mà cả thế giới đều đang theo sát diễn biến các thỏa thuận thuế quan. Mỗi quốc gia đều tính toán chiến lược riêng và theo dõi các thoả thuận đã được ký kết để tham chiếu.

Ngoài ra, thị trường cũng thường truyền tai nhau câu “Sell in May and go away”, xuất phát từ quan sát lịch sử thị trường Mỹ. Trong nhiều năm, giai đoạn từ tháng 5 đến tháng 11 thường mang lại tỷ suất lợi nhuận thấp hơn nhiều so với giai đoạn từ tháng 11 đến tháng 4. Chuyên gia tại CTCK VNDirect cho rằng câu chuyện này cũng phần nào đúng với thị trường Việt Nam.

Trong tháng 4 vừa qua, chúng ta đã chứng kiến nhiều sự kiện hỗ trợ thị trường như mùa đại hội cổ đông, công bố kết quả kinh doanh quý I, chia cổ tức, niêm yết mới... Nhưng sang tháng 5, chúng ta sẽ bước vào “vùng trũng” thông tin khiến thị trường chưa rõ xu hướng. Trong khi đó, thông tin luôn là chất xúc tác quan trọng, vì vậy chỉ những mã cổ phiếu có thông tin đủ mạnh mới có thể bứt phá.

Dù vậy, ngày 6 và 7/5 tới, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ họp chính sách với xác suất cao là Fed giữ nguyên lãi suất, nhưng dư địa giảm lãi suất có thể được mở ra trong kỳ họp tháng 6. Điều này được nhìn nhận là có tác động dây chuyền đến chính sách tiền tệ tại Việt Nam.

Một điểm sáng trong tháng 5 là việc hệ thống giao dịch KRX chính thức đi vào hoạt động. Đây là dự án có thời gian triển khai kéo dài nhiều năm và đến nay đã sẵn sàng vận hành. Ông Nguyễn Xuân Thịnh, chuyên gia chứng khoán tại VNDirect nhận định, KRX sẽ mang đến nhiều thay đổi trên thị trường chứng khoán, cụ thể là về phương thức giao dịch, từ cách sửa/hủy lệnh, thời gian giao dịch, đến thứ tự ưu tiên lệnh và hiển thị thông tin khớp lệnh.

Điểm mới đầu tiên là việc mở rộng thời gian giao dịch với các cổ phiếu bị hạn chế, thay vì chỉ giao dịch một phiên, nay có 15 phiên khớp định kỳ trong ngày, cứ 15 phút một lần. Điều này giúp tăng thanh khoản và khả năng tiếp cận thông tin của nhà đầu tư.

Thứ hai, hệ thống mới cho phép sửa lệnh trực tiếp trên bảng giá,có thể sửa giá hoặc khối lượng mà không cần hủy lệnh cũ. Đây là cải tiến đáng kể trong những phiên có biến động mạnh.

Thứ ba, cơ chế ưu tiên lệnh trong phiên ATO/ATC đã thay đổi. Lệnh giá trần (mua) và giá sàn (bán) đặt sớm sẽ được ưu tiên khớp hơn cả lệnh ATO/ATC, khác biệt hoàn toàn so với hệ thống cũ. Nhà đầu tư vì vậy cần điều chỉnh thói quen đặt lệnh nếu muốn tranh mua – tranh bán hiệu quả.

Cuối cùng, cách hiển thị lệnh cũng có sự cải tổ lớn: Chỉ hiển thị 3 mức giá dư mua – dư bán tốt nhất, sau khi đã trừ đi khối lượng khớp dự kiến. Điều này nhằm triệt tiêu tình trạng “che bảng” – tức là các lệnh giả làm nhiễu tâm lý thị trường, thường thấy trong các phiên ATC.

“Có thể thấy đây là một bước tiến dài hướng tới sự minh bạch và công bằng trên thị trường. Dù nhà đầu tư sẽ cần thời gian làm quen, nhưng những thay đổi này là tích cực, đặc biệt với các nhà đầu tư chuyên nghiệp và thị trường phái sinh”, ông Thịnh phân tích.

Nhìn chung xu hướng thị trường trong tháng 5 này vẫn chưa rõ ràng, một mặt, nhà đầu tư đối diện với vùng trống thông tin sau mùa báo cáo quý I, mặt khác, các biến động trong và ngoài nước liên quan đến tỷ giá, lãi suất sẽ khiến thị trường có tâm lý thận trọng. Tuy nhiên, sự kiện vận hành hệ thống KRX có thể đóng vai trò như một “liều thuốc thử” cho lòng tin của nhà đầu tư.

Các chuyên gia cho rằng những cải tiến kỹ thuật có thể không tạo sóng về giá ngay tức thì, nhưng lại góp phần xây nền tảng minh bạch và dài hạn cho thị trường vốn Việt Nam. Nhà đầu tư cần giữ sự tỉnh táo, theo sát các chuyển biến chính sách trong và ngoài nước, đồng thời ưu tiên lựa chọn những cổ phiếu có nền tảng cơ bản tốt và thông tin hỗ trợ rõ ràng. Trong vùng trũng thông tin, chiến lược “chọn lọc và kiên nhẫn” sẽ là chìa khóa thành công khi tham gia đầu tư.