Lời xin lỗi ở Thủ Thiêm

Từ tấm bản đồ quy hoạch Thủ Thiêm cách đây đã lâu đến khi “bỗng dưng thất lạc” người ta đã mường tượng ra chuyện chẳng lành. Giả thiết, nếu tấm bản đồ mất thật, thì hôm nay, nhân dân Thủ Thiêm có nhận được lời xin lỗi “từ tận đáy lòng”?

UBND TP HCM đã làm điều cần làm - xin lỗi dân 2 lần, mà đáng lẽ nó phải được thực hiện ngay khi cả hệ thống lưu trữ để “lọt” tấm bản đồ quan trọng.

Nói vậy để thấy rằng, lời xin lỗi, vốn là phản xạ có điều kiện của những con người làm công việc “đại diện cho hàng triệu người” bị đấu tranh suốt thời gian dài, khi không còn cách chối bỏ, lời xin lỗi được bật ra!

Thủ tướng Nhật Bản, ông Shinzo Abe cúi đầu xin lỗi công luận chỉ vài ngày sau khi đội tuyển bóng đá nước này có màn trình diễn phi thể thao tại World Cup 2018 - mà không phải nhận một khiếu nại nào, với tư cách đại diện cho hình ảnh đất nước, ông Abe cảm thấy có trách nhiệm khi để tinh thần Samurai bị xấu đi.

Một mảnh đất công bị “giảm giá” 85% xuất hiện cáo buộc có liên quan đến phu nhân ông Abe, lập tức công cuộc điều tra bắt đầu bằng hành động cúi đầu xin lỗi dư luận của vị Thủ tướng.

Thủ Thiêm nhận được 2 lần xin lỗi trong vòng chưa đầy một tháng, nhưng bê bối của nó không chỉ tác động đến một vài người, quy mô được xác định trong phạm vi “phường”, nhiều thế hệ dân chúng lẫn những người lãnh đạo.

Từ khi manh nha sai phạm cho đến lời xin lỗi là quá trình đấu tranh dai dẳng, nước mắt lẫn lộn bức xúc, hàng ngàn bài báo được viết, không biết bao nhiêu khiếu nại chính thức lẫn phi chính thức. Tiếng thở than, la ó ngập tràn trên mọi phương tiện thông tin đại chúng. Cái giá để nhận được lời xin lỗi thật không rẻ chút nào!

Ngày 21/9 Chánh Văn phòng UBND TP HCM đọc lời xin lỗi ở Quận 1, không phải Quận 2 - trung tâm điểm “nóng”. Lời xin lỗi được đưa ra trong cuộc họp báo với chủ đề “Thông tin kế hoạch thực hiện Thông báo số 1483/TB-TTCP của Thanh Tra Chính Phủ”.

Đó chỉ là cuộc họp báo, dĩ nhiên chỉ có phóng viên và giới chức, lời xin lỗi được chuyển tải qua nhiều bài báo bằng sở trường, sở đoản và sở thích tiếp cận của từng người viết. Và rõ ràng hơn, đó chỉ là cuộc họp cung cấp chủ đề cho báo chí phân tích mổ xẻ.

Ngày 18/10, tại Quận 2, lần này đích thân Chủ tịch UBND TP HCM trực tiếp nói lời “xin lỗi tận đáy lòng”. 

Nhưng người dân Thủ Thiêm có thể mong chờ gì hơn nữa ngoài lời xin lỗi? Chắc chắn rất nhiều, lời xin lỗi - suy cho cùng cũng chỉ là biểu hiện trên lý thuyết của đạo đức lương tâm, lời xin lỗi sẽ mất dần giá trị thậm chí phản tác dụng nếu những hành động thực tế không được thực hiện song hành.

Có những “nhân chứng” 20 năm ròng rã tìm công lý, có những người không đủ kiên nhẫn đợi đến ngày hôm nay. Hy sinh để thành phố phát triển, nhưng cái gì để bù đắp được mất mát chi phí cơ hội, thời gian, công sức sau quãng thời gian dài dằng dặc.

Chúng ta, nếu có thể lật lại quá khứ bằng sự hối tiếc “giá như”, “phải chăng” thì đâu có điều đáng tiếc như ngày hôm nay. Sự cầu thị của chính quyền rất nên được tỏ bày sớm nhất có thể, để những quyết định liên quan đến quốc kế dân sinh tiệm cận hơn với ý chí người dân.

Việc chính quyền TP HCM 2 lần xin lỗi dân Thủ Thiêm cho thấy sự cầu thị, dũng cảm nhìn thẳng vào sai trái. Nhưng còn tốt hơn cả lời xin lỗi nếu những gì đã hứa được thực hiện tốt nhất có thể. Chờ mong rằng sẽ không còn một Thủ Thiêm “phiên bản mới” nào nữa.

Với chính quyền, “cúi đầu” trước dân dù bất cứ trong hoàn cảnh nào đều là hành động đáng hoan nghênh, đáng được ghi nhận hơn nếu lời nói đó xuất phát “từ tận đáy lòng. Lời xin lỗi, nếu phát ra đúng lúc sẽ là tín hiệu tốt, nhưng, hãy tiết kiệm nó!