Bộ Giao thông Vận tải đang nhanh chóng triển khai phát hành hồ sơ để có thể khởi công kịp trước ngày 31/12.
>>Chỉ định thầu khi làm cao tốc Bắc-Nam: Tiến độ dự án sẽ ra sao?
Theo đúng lộ trình, sau khi Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư từ tháng 1-7/2022, Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt báo cáo khả thi. Từ tháng 7-12/12 thiết kế kỹ thuật, giải phóng mặt bằng. Tháng 12/2022 tiến hành khởi công 12 gói thầu đầu tiên của dự án đường bộ cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2021 -2025.
Ai cũng hiểu vai trò quan trọng của giao thông là động mạch chủ vận chuyển hàng hoá cho nền kinh tế. Dự án cao tốc Bắc-Nam khi hoàn thành sẽ tạo chuỗi liên kết cho dòng chảy kinh tế xuyên suốt từ Bắc vào Nam. Như mặt hàng nông sản, hoa quả từ miền Nam nhanh chóng tiếp cận các cửa khẩu để xuất hàng vào nội địa Trung Quốc, rút ngắn thời gian vận chuyển, bảo quản, đảm đảm chất lượng của nông sản, hoa quả...
Hơn nữa, sau giai đoạn hậu COVID-19 và ảnh hưởng do cuộc chiến Nga-Ukraine khiến nền kinh tế châu Âu chìm trong lạm phát, không ít doanh nghiệp xuất khẩu ở Việt Nam đang lao đao, phải sa thải hàng loạt lao động. Các gói đầu tư công lớn như dự án này sẽ như nam châm thu hút nhân tài vật lực, tạo công ăn việc làm, tháo gỡ bớt khó khăn cho các doanh nghiệp, giải quyết số nhân lực đang bị các doanh nghiệp làm ăn thua sút, không có đơn hàng đẩy ra. Khi giải ngân sẽ bơm lượng tiền lớn ra nền kinh tế, kích thích các nhu cầu dịch vụ liên quan ngành xây dựng, cầu đường.
Thời gian hết sức gấp rút, trong khi dự án cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 1 đang có nhiều hạng mục bị chậm tiến độ do năng lực nhà thầu.
Khi các ban quản lý dự án mở gói chào thầu, thì việc thẩm định, đánh giá nhà thầu là của chuyên gia, quyết định là của lãnh đạo. Vấn đề đặt ra là nhà thầu có năng lực mạnh, đủ điều kiện, thường không chịu chào thầu với giá thấp mà các nhà thầu yếu hơn nhưng lại có mối quan hệ, tác động từ đâu đó lại chào thầu với giá rẻ hơn. Để sau đó trúng thầu rồi thì bán thầu cho các nhà thầu phụ B hay B phẩy…
Từ lâu đã có nhiều xì xầm về các dự án xây dựng lớn có quan hệ với lãnh đạo Ban quản lý để trúng thầu. Khi đấu thầu thì tổ chức “quân xanh, quân đỏ” để không chỉ định mà như chỉ định nhà thầu. Hoặc khi có thay đổi nhân sự cao cấp của cơ quan quản lý cấp cao thì việc loại bỏ nhà thầu cũ đưa “quân ta” vào đấu thầu để có những gì phía sau thì không ai biết. Chỉ biết sau mỗi dự án, nhiều cán bộ phụ trách dự án đều giàu lên nhanh chóng.
Bên cạnh đó, những nguyên nhân khách quan như khi làm đường cao tốc ở đồng bằng Nam Bộ sẽ gặp nhiều khó khăn do địa tầng phức tạp, kênh rạch, sông ngòi chằng chịt, phải xây nhiều cầu, không có đồi núi hay mỏ cát để tạo cốt đường, nền đất yếu việc xử lý sụt, nún khó khăn và tốn kém hơn nhiều lần so với làm cao tốc ngoài miền Bắc. Khu vực miền Trung địa hình dốc ngắn đổ thẳng ra biển hay bão, lũ cũng là trở ngại đáng kể từ thiên nhiên, gây ảnh hưởng đến tiến độ, chất lượng công trình.
>>Sẽ hoàn thành 4 dự án thành phần cao tốc Bắc-Nam đúng tiến độ
>>Chính phủ cho chỉ định thầu xây lắp dự án cao tốc Bắc-Nam phía Đông
>>Đường bộ cao tốc Bắc-Nam phía Đông: Cần sự chung tay của khu vực tư nhân
Giải pháp để cả nhà nước và nhân dân tin tưởng khi chỉ định thầu là gắn chặt trách nhiệm của nhà thầu và người ra quyết định với chất lượng và tiến độ của công trình. Nâng thời hạn bảo hành miễn phí trọn gói cho dự án lên trên mức 10 năm. Trong thời gian bảo hành phải chịu toàn bộ trách nhiệm khắc phục nếu xảy ra lỗi hỏng do thiết kế thi công, đền bù thiệt hại do việc gián đoạn hay phải ngừng khai thác.
Đơn vị tư vấn giám sát nên thuê của nước ngoài, tránh việc quân ta kiểm tra quân mình. Đảm bảo khách quan, gắn chặt trách nhiệm của các đơn vị này kèm trong hợp đồng. Đưa ra các cam kết cụ thể, chính xác: Nếu nhà thầu để chậm tiến độ sẽ bị phạt, nếu để đội vốn sẽ phải tự bù, nếu không sẽ bị ngừng thanh toán, cắt hợp đồng.
Cùng với đòi hỏi về chất lượng, tiến độ, giá cả, trách nhiệm của ban quản lý dự án là phải thực hiện nghiệm thu, đánh giá, thanh toán cho nhà thầu đúng thời hạn, tiến độ. Lựa chọn đánh giá khắt khe nhưng khi thanh toán thì nhanh chóng, xin hãy “xanh vỏ, đỏ lòng”, đảm bảo chính xác rõ ràng, giữ chữ tín thì các nhà thầu sẽ gắng sức dồn hết lực làm việc. Làm được như vậy sẽ không còn kiểu vừa làm vừa nghe ngóng. Sẽ hết cảnh tổng thầu ôm nhận hết rồi về chia nhỏ bán thầu để rồi lại đội vốn, chậm trễ.
Tín hiệu mạnh từ phía Bộ Giao thông Vận tải khi vừa loại bỏ 3 nhà thầu yếu kém ra khỏi dự án Diễn Châu-Bãi Vọt do chậm tiến độ. Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cũng từng yêu cầu loại bỏ nhà thầu Hoàng Long trong gói thầu Mai Sơn-Quốc lộ 45. Hoàn thành đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng anh sẽ được thanh toán đúng hạn không cần phải giải thích, chậm trễ không ai nghe anh giải thích, đứng sang bên cho người khác làm, thiệt hại anh tự chịu. Cách quản lý chặt chẽ như trong quân đội “quân lệnh như sơn” sẽ là là mấu chốt của thành công. Thay vì “trăm cái lý không bằng một tí cái tình” rồi gian díu mập mờ giữa nhà thầu và ban quản lý dự án sẽ chỉ làm dự án chạy theo tiến độ rùa bò với đủ thứ “lý do to hơn cụ thể”.
Ở cấp quản lý vĩ mô, cứ Ban quản lý mà nắm chặt, không làm được thì kiên quyết xử lý, để kiểm toán, công an kinh tế vào làm việc. Chậm do năng lực, trình độ yếu kém thì thay, chậm do mờ ám vòi vĩnh, ăn chia với nhà thầu thì xử lý. Làm vài vụ điển hình công bố rộng rãi trên truyền thông, chỉ có như thế dự án mới chạy được thông suốt, khi phần khó nhất là giải phóng mặt bằng đã có chính quyền cấp tỉnh, thành phố tham gia xử lý giúp.
Bộ Giao thông Vận tải đang nhanh chóng triển khai phát hành hồ sơ để có thể khởi công kịp trước ngày 31/12. Các nhà thầu đủ năng lực hãy tự tin tham gia, góp phần làm nên thành công của đại dự án mà nhân dân kỳ vọng này.
Có thể bạn quan tâm
11:45, 15/11/2022
03:30, 19/11/2022
10:26, 15/11/2022
04:00, 15/11/2022
11:27, 08/11/2022
02:00, 07/11/2022
22:21, 06/11/2022
11:00, 06/11/2022
03:20, 30/10/2022