Mỹ, Nhật có thể làm gì khi Trung Quốc “lấy” Đài Loan?

>> Vì sao Trung Quốc quyết lấy Đài Loan?

Ngày 9/10, trong bài phát biểu quan trọng tại đại lễ đường Nhân dân, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố sẽ thống nhất Đài Loan bằng phương pháp hòa bình. Phương pháp này xem ra khó thành công vì lực lượng ly khai ở Đài Loan chống đối quyết liệt chính sách của Bắc Kinh.

Văn phòng của lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn cho biết Đài Loan là một “quốc gia độc lập có chủ quyền”, nhắc lại việc Đài Loan đã từ chối chính sách một quốc gia, hai chế độ của Trung Quốc.

Mặc dù ông Tập đề xuất giải quyết hòa bình nhưng khoảng 150 máy bay Trung Quốc đã bay vào vùng nhận diện phòng không (ADIZ) của Đài Loan, gây sức ép liên tục lên năng lực phòng thủ cũng như hệ thống phòng không của hòn đảo.

Trung Quốc đang dọa nạt Đài Loan và nếu bà Thái Anh Văn vẫn nhất mực bất tuân lệnh thì Bắc Kinh sẽ sử dụng vũ lực khống chế như trường hợp Nga áp dụng với bán đảo Crimea của Ukraina.

Đây là thời điểm chín muồi để đại lục thực hiện ý đồ thống nhất Đài Loan. Đầu tiên là khủng hoảng do COVID-19; sự bao bây, phong tỏa của Mỹ và phương Tây, chiến lược BRI bị xét lại và kế hoạch 100 năm lần thứ 2 là động lực quá lớn để Trung Quốc nhổ “cái gai” Đài Loan, tận trừ hậu họa.

Nếu khuất phục được Đài Loan, sức mạnh hải quân, chiến lược biển “hướng Nam” của Trung Quốc sẽ thuật lợi hơn và các quốc gia lân cận cũng có lý do để lo lắng khi lực lượng quân sự Trung Quốc ngày một áp sát.

Một trong những nước rất lo lắng là Nhật Bản bởi Đài Loan cách các cụm đảo Yonaguni, Taketomi, Ishigaki, Tarama, Mijakorima không bao xa, Tokyo cho rằng, hành động của Trung Quốc có thể uy hiếp an ninh nước mình.

Hãng tin uy tín xứ anh đào, Kyodo dẫn lời các nguồn tin trong chính phủ Nhật cho biết Lực lượng Phòng vệ Nhật và Bộ chỉ huy Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của quân đội Mỹ đã phác thảo kế hoạch hành động chung trong trường hợp Bắc Kinh tấn công Đài Loan.

Thủy quân lục chiến Mỹ sẽ thiết lập căn cứ tấn công tạm thời trên quần đảo Nansei nằm phía tây nam của Nhật, kéo dài từ tỉnh Kagoshima, Okinawa đến Đài Loan.

Trong một sự kiện ở Đài Loan vào đầu tháng 12 năm nay, cựu Thủ tướng Nhật Abe Shinzo cho biết Đài Loan xảy ra trường hợp khẩn cấp nào cũng là tình huống khẩn cấp đối với Nhật và đối với liên minh Nhật - Mỹ.

Vì vậy, nếu Trung Quốc nhất quyết lấy Đài Loan sẽ tạo ra “ngòi nổ” đe dọa an ninh khu vực, không loại trừ khả năng xung đột vũ trang cục bộ. Khi đó Bắc Kinh sẽ dùng những căn cứ trái phép ở Hoàng Sa (của Việt Nam) để triển khai lực lượng phòng vệ.