Khi làn sóng AI tiếp tục định hình thị trường chứng khoán toàn cầu, các nhà đầu tư bắt đầu chứng kiến sự phân hóa rõ rệt hơn tại các thị trường trọng điểm ở châu Á.
Động thái mới nhất từ Citigroup Inc. cho thấy tâm điểm của chu kỳ AI có thể đang dịch chuyển, khi ngân hàng này hạ khuyến nghị với cổ phiếu Trung Quốc đại lục, đồng thời nâng triển vọng cho Đài Loan (Trung Quốc) – trung tâm sản xuất phần cứng AI của thế giới.
Trong báo cáo công bố ngày 22/12, nhóm chiến lược gia do David Groman dẫn dắt đã khuyến nghị tăng tỷ trọng đối với cổ phiếu Đài Loan từ mức theo dõi, nhấn mạnh vai trò then chốt của nền kinh tế này trong chuỗi cung ứng AI toàn cầu.
Ngược lại, cổ phiếu Trung Quốc đại lục bị hạ xuống mức trung lập từ mức tăng tỷ trọng, với lý do triển vọng lợi nhuận kém tích cực hơn và bức tranh vĩ mô thiếu động lực rõ ràng.
Quyết định của Citi cho thấy sự ưu tiên vào những mắt xích kiểm soát phần cứng cốt lõi. Đài Loan, với vai trò trung tâm trong sản xuất chip tiên tiến, đang hưởng lợi trực tiếp từ làn sóng đầu tư vào trung tâm dữ liệu, GPU và các hệ thống tính toán hiệu năng cao.
Ngược lại, Trung Quốc dù có hệ sinh thái AI nội địa lớn và tốc độ ứng dụng nhanh, vẫn gặp hạn chế trong việc tiếp cận công nghệ bán dẫn cao cấp. Điều này khiến kỳ vọng tăng trưởng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết, đặc biệt là nhóm công nghệ, trở nên kém thuyết phục hơn trong mắt các nhà đầu tư toàn cầu.
Thực tế, kể từ khi Citi khuyến nghị tăng tỷ trọng cổ phiếu Trung Quốc vào tháng 7, chỉ số MSCI China Index mới tăng khoảng 8%, thấp hơn mức tăng 11% của MSCI Asia Pacific Index trong cùng giai đoạn. Khoảng cách hiệu suất này phần nào củng cố lập luận rằng AI chưa đủ mạnh để bù đắp các lực cản vĩ mô tại Trung Quốc.
Động thái của Citi đáng chú ý khi đặt cạnh lập trường vẫn tương đối lạc quan của nhiều định chế tài chính khác. JPMorgan Chase & Co. đã nâng khuyến nghị với cổ phiếu Trung Quốc vào tháng trước, viện dẫn tốc độ ứng dụng AI đang tăng nhanh cùng với các biện pháp hỗ trợ tiêu dùng từ Bắc Kinh.
Sự khác biệt này cho thấy thị trường đang bước vào giai đoạn đánh giá lại chất lượng tăng trưởng AI, với trọng tâm là đầu ra của lợi nhuận, và ai kiểm soát được chuỗi giá trị then chốt.
Với Citi, câu trả lời trong ngắn hạn nghiêng về những nền kinh tế có mức độ gắn kết sâu với chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt là phần cứng và đầu tư vốn. Điều này lý giải vì sao ngân hàng này tiếp tục duy trì quan điểm tăng tỷ trọng đối với cổ phiếu thị trường mới nổi nói chung.
Ở bình diện toàn cầu, Citi vẫn đánh giá cao cổ phiếu các thị trường mới nổi, nhờ ba yếu tố kết hợp: đà tăng trưởng lợi nhuận ổn định, chính sách nới lỏng tiền tệ của FED và bối cảnh kinh tế toàn cầu được mô tả là “Goldilocks” (không quá nóng nhưng cũng chưa suy thoái).
“Phân bổ quốc gia trong nhóm thị trường mới nổi của chúng tôi vẫn mang tính chu kỳ, với mức độ đòn bẩy đáng kể vào AI,” các chiến lược gia của Citi nhận định. Theo họ, thị trường mới nổi được kỳ vọng sẽ ghi nhận mức tăng trưởng lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu (EPS) cao nhất trong số các khu vực chứng khoán lớn vào năm 2026.
Citi cũng đặt mục tiêu cuối năm 2026 cho MSCI Emerging Markets Index ở mức 1.540 điểm, tương đương tiềm năng tăng khoảng 11% so với hiện tại. Trong nhóm này, ngoài Đài Loan, ngân hàng còn khuyến nghị tăng tỷ trọng đối với cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất, nhờ tăng trưởng và đầu tư duy trì ổn định, trong khi hạ khuyến nghị đối với cổ phiếu ở Ba Lan xuống mức trung lập và khuyến nghị không đầu tư vào cổ phiếu ở Chile.
Việc Citi hạ khuyến nghị không đồng nghĩa với việc AI tại Trung Quốc đã “hết thời”. Thay vào đó, nó phản ánh một giai đoạn điều chỉnh kỳ vọng, khi thị trường yêu cầu sự rõ ràng hơn về lợi nhuận, dòng tiền và khả năng vượt qua các rào cản công nghệ.
Về dài hạn, Trung Quốc vẫn sở hữu quy mô thị trường, dữ liệu và hệ sinh thái ứng dụng đủ lớn để AI tiếp tục đóng vai trò động lực tăng trưởng. Tuy nhiên, trong năm 2026, khi cuộc đua AI toàn cầu bước vào pha khai thác thương mại và tối ưu lợi nhuận, lợi thế có thể tạm thời nghiêng về những nền kinh tế kiểm soát tốt hơn các “nút thắt” của chuỗi cung ứng.
